Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 34<br />
gözlüdür. Gece at sırtında dolaşmayı sever. Geceleri su kıyısında saç tarayan kızlar tarafından sıklıkla<br />
görülür. İstediği şekle kabulgar (biçim değiştirir). Göz açıp kapayana kadar aksakallı bir adam,<br />
yayınbalığı, kuş, keçi vs. olabilir. Kahkahalar atarak ve tokat şaklaması gibi konuşarak insanları çağırır.<br />
Bu sese dönüp bakan olursa o kişiye zarar verir. Onun kır sakallı bir ihtiyar veya yakışıklı bir genç<br />
kılığında olduğuna inanılmaktadır. Bazen üç eli, üç ayağı ve üç gözü vardır: Biri önde, ikisi arkada.<br />
Ormanda kahkaha atar ve yakaladığı insanların dişlerini çeker. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Arçura: (Ar/Er). Ar kökünde geride olan, görünmeyen anlamı vardır. Çurı kısmı ise eksiklik,<br />
yarımlık anlamları içerir. Çor kavramıyla da ilgilidir.<br />
(Bakınız: BIÇURA, ÇOR)<br />
ARDOV: Su Cini.<br />
Eşdeğer: ARDOY, ERDOV, ERDOY<br />
İnsana zararı yoktur. Bu varlığın uzaklaşması için, ölü gömüldüğünde mezarın başında üç gün ışık<br />
yakılır. Geceleri atları kaçırır ve sabaha kadar koşturup kan ter içinde bırakır. Uzun boylu, sarışın ve<br />
çok güzel bir kadındır. Su kaynaklarında yaşadığına inanılır. Köşeye sıkışınca bir kuyuya veya dereye<br />
girip kaybolur. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ardov: (Ar/Er). Ar kökünde geride olan, görünmeyen anlamı vardır. Arka, art sözcükleriyle<br />
aynı kökten gelir. Artmak fiili ile de bağlantılı olabilir. Tunguz-Mançu, Moğol-Buryat ve Türk-<br />
Altay dillerinde yer alan ve kötü ruhlarla ve öteki alamla iletişime geçmeyi ifade eden Ar<br />
kökünden türemiştir.<br />
ARIĞ HANIM: Söylencesel Hanım.<br />
Akça Han’ın karısıdır. Temizliği, namusu ve iffeti simgeler. Beyaz giysileri vardır. Arıl Hanım ile<br />
karıştırılmamalıdır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Arığ: (Ar/Er). Arı, saf, temiz demektir. Moğolcada da Arıhun/Arığun sözcüğü saflık anlamına<br />
gelmektedir.<br />
(Bakınız: AKÇA HAN)<br />
(Karıştırılan: ARIL HANIM)<br />
ARIL HANIM: Temizlik Tanrıçası.<br />
Ağar Hanın karısı. Pek çok arı kovanı vardır ve arı aynı zamanda temizliği simgeler. Arı kovanlarına<br />
koruyucu ruhlar (İyeler) gönderir. Arığ Hanım ile karıştırılmamalıdır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü,<br />
<strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Arıl: (Ar/Er). Arı, saf, temiz demektir.<br />
(Bakınız: AĞAR HAN)<br />
(Karıştırılan: ARIĞ HANIM)<br />
ARKIL HAN: Söylencesel Şaman.<br />
Eşdeğer: IRKIL HAN<br />
Şamanların atası olarak kabul edilir. Yeryüzündeki ilk şamandır. Üç yıl önce ölenleri bile diriltir,<br />
körlerin gözünü açar. Anlatıldığına göre o kadar güçlüdür ki, hiçbir tanrıyı tanımaz. Tanrı Ayığ Han onu<br />
yanına çağırtarak bu gücü nerden aldığını sorar. O da, hiçbir yüce güç tanımadığını ve yaptıklarının<br />
kendi gücü ile olduğunu söyleyerek tanrıya karşı saygısızlık yapar. Bunun üzerine Ayığ Han, Irkıl’ı ateşe<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>