Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 29<br />
madeni padişahı, gümüş madeni veziri, tunç madeni ise halkı simgeler. Altay dağları Türkler için o<br />
kadar büyük bir öneme sahiptir ki, akraba kavimlerden ayırmak için ikili bir sınflandırma yapılır ve<br />
Ural kökenli soylar ve dilleri ile Altay kökenli soylar ve dilleri diye ayrılırlar. Ural dağları da Ugor<br />
kökenli kavimler için aynı önemi taşır. Tas Tav (Kel Dağ) adı verilen bir yerin Tanrılar Yurdu olarak<br />
algılandığı dikkate alınırsa bu sıfatın Altandağ’ı nitelemekte kullanıldığı söylenebilir. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Altın: (Al). Işıldamak, parıldamak, değerlilik anlamlarına gelir.<br />
(Yansı: BAKIRDAĞ, DEMİRDAĞ)<br />
ALTINKAZIK: Kutup Yıldızı.<br />
Eşdeğer: ALTUNKAZUK, ALTUNGAZIK, ALTANKAZGUK<br />
Eşanlam: 1. DEMİRKAZIK (TEMÜRKAZGUK) 2. ALTANKALA (ALTANHALA) 3. DEMİRÇİVİ (TEMÜRÇİVİ)<br />
Moğolca: ALTANHADAS, ALTANKADAS, ALTANHUDAV, ALTANHADAK, ALTANHADAH<br />
Gökyüzünün tam tepesinde bulunan yıldız. Göğün bu yıldızın etrafında döndüğüne inanılır. Gökyüzü<br />
tanrıları atlarını bu kazığa bağlarlar. Yeraltının böylesi kutsal bir kutubu ve kazığı vardır. Yeraltı<br />
tanrıları da atlarını bu kazığa bağlarlar. Yer altı ve gökyüzü kutuplarını birleştiren ise Demir Direk veya<br />
Ulu Kayın’dır. Bazen de Tanrı’ya gidilen bir kapı veya delik olarak ifade bulur. Akboz At ve Gökboz At<br />
adlı iki at Demirkazığın etrafında döner. Moğolca Anlamı Altın Çivi demektir. Kazık, direk, çivi gibi<br />
nesneler hep bir yere çakılmış olmayı ifade eder ki, göğün sabitlendiği bir ekseni vurgulamaktadır. Bu<br />
yaklaşım bilimsel olarak da zaten geçerli görünmektedir. Yakutlar Hotugu Sulus (Kuzey Yıldızı) adı<br />
verirler. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Altınkazık: Altın + Kazık<br />
� Demirkazık: Demir + Kazık<br />
AMA HANIM: Yaratıcı Tanrıça.<br />
Eşdeğer: AMMA HANIM<br />
İskitlerdeki Apa (Abay) adlı Tanrıça ile arasında bir bağ olması da muhtemeldir. Umay ile aynı Tanrıça<br />
olduğu ileri sürülmektedir. Sümerlerde de Ama adlı bir Tanrıça mevcuttur. Anadoluda Ama, eme, apa,<br />
ebe gibi sözcükler hep kadın akrabaları anlatır. Bazen evi koruyan bir Tanrıça olarak adı geçer.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ama: (Am/Em). Bu kök Türkçe ve Moğolcada kadınlık, ilaç, aşk gibi kavramlarla bağlantılıdır.<br />
Amı sözcüğü Moğolcada hayat demektir. Türkçedeki Eme (Hala, Teyze) ile bağlantılıdır.<br />
(Bakınız: UMAY)<br />
AMBAR ANA: Dişilik Tanrıçası.<br />
Kadınları ve kadınların yaptığı işleri gözetir. Kadınların çalışmalarına bolluk verir. Kendisi için yapılan<br />
törenler vardır. Kadın şamanlar ondan yardım dilerler. Em kökü aynı zamanda iyileştiricilik ve ilaç<br />
anlamlarıyla da bağlantılıdır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ambar: (Am/Em). Bu kök Türkçede dişilik bildirir. Örneğin emmek ve emzirmek dişil içeriğe<br />
sahiptir. Depo, kiler anlamındaki Arapça Ambar sözcüğüyle ilgisi yoktur.<br />
AMIRGA: Canavar.<br />
Eşdeğer: AMURGA<br />
Moğolca: ABURGA, ABURYA, AVRAGA, ABARGA, AVRAYA<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language