You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 236<br />
YEK: İblis.<br />
Eşdeğer: YİK, YEG, YİĞ<br />
İnsanoğlunu yoldan çıkaran ve kötülüğün simgesi olan varlık. Tanrıya isyan etmiştir. Kısa boylu ve<br />
güçlü bir varlıktır. Alemin karanlık güçlerini temsil eder. Yerin altında yaşar. Yaka adlı kötü ruh ile de<br />
bağlantılıdır. Çak veya Çek denilen yine Şeytan anlamını içeren sözcük ile de ilişkili görünmektedir.<br />
Yiğ: Verem, Yiğnik: Dizanteri demektir. Bulgar kültüründe Yaga adlı bir cadı figürü vardır. (Kaynak:<br />
Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Yek: (İğ/Yiğ) ve (Çak/Cak/Yak). Hastalık, kötülük, fesatlık kavramlarını barındırır. İddia edildiği<br />
gibi Arapça veya Farsça kökenli değildir. İğrenmek fiili yine bu kökten gelir.<br />
(Eşanlam: ÇAK)<br />
YEL ANA: Rüzgar Tanrıça.<br />
Eşdeğer: CEL (ÇEL, ŞİL, CİL, ZEL, TIĞAL) ENE<br />
Moğolca: SALHIN (HALHIN) ECE<br />
Macarca: SZEL ANYA<br />
Macar mitolojisinde Zel Ene (Szelanya) olarak bilinir. Eskiden yaşamsal unsurlardan birisi sayılan<br />
havanın hareketli hali olan yel için algılanan canlılık içeriği daha sonra ruh, cin gibi kavramları da<br />
çağrıştırmaya başlamıştır. Macarlara göre dünyanın sonundaki büyük bir dağda bulunan bir mağarada<br />
yaşar ve bu mağaranın etrafında güçlü fırtnalar döner. Bu mağarayı koruyan Yel Ana kendisi güçlü bir<br />
kasırga olup eser. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Yel: (Yel/Yil/İl). Esinti anlamı vardır. Havanın yer değiştirmesi nedeniyle meydana gelen akım.<br />
Ruh, can, gizem gibi anlamlarla aynı kökten kaynaklanır. Rüzgar, esinti demektir.<br />
(Yansı: YEL ANA)<br />
YEL ATA: Rüzgar Tanrı.<br />
Eşdeğer: CEL (ÇEL, ŞİL, CİL, ZEL, TIĞAL) EDE<br />
Moğolca: SALHIN (HALHIN) EÇEGE<br />
Macarca: SZEL ATYA<br />
Macarlar Zel Kralı (Szelkraly) adı da verirler. Dünyadaki tüm fırtınaların, rüzgarların, kasırgaların,<br />
hortumların, tayfunların yöneticisi olan Tanrı. Harman savurmak isteyen köylüler Yel Ata’yı yardıma<br />
çağırırlar. O da samandan bir avuç alarak atına yem alarak götürürmüş. Atı rüzgara dönüşür ve bir<br />
anda istediği yere ulaşır. Yel Ata’ya bağlı iyeler şunlardır. Etrüsklerde Cel adlı bir yer altı Tanrısı vardır.<br />
- Holoruk/Holloruk İyesi: Hortum Ruhu.<br />
- Kasırga/Gasırga İyesi: Tayfun Ruhu.<br />
- Borağan/Burağan/Boran İyesi: Fırtına Ruhu.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Yel: (Yel/Yil/İl). Esinti anlamı vardır. Havanın yer değiştirmesi nedeniyle meydana gelen akım.<br />
Ruh, can, gizem gibi anlamlarla aynı kökten kaynaklanır. Rüzgar, esinti demektir.<br />
(Yansı: YEL ANA)<br />
YEL İYESİ: Rüzgar Ruhu.<br />
Eşdeğer: CEL (ÇEL, ŞİL, CİL, ZEL, TIĞAL) ISI<br />
Moğolca: SALHIN (HALHIN) EZEN<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>