You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 233<br />
bu taş sayesinde düşmanlarına üstünlük sağlarlar. Türkistan'da bir tepeden çıkan bu taşları kentlere<br />
götürürler, suya asar ve yağmur yağdırırlar.''(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Yat: (Yad/Yat). Dışsallık, uzaklık, erişilmezlik, gizem anlamlarını içerir.<br />
(Bakınız: YADA TAŞI)<br />
YAY: Kutlu Silah.<br />
Eşdeğer: YEY, YEYE, CA, CEYE, SA, SE<br />
Türklerde büyük önemi vardır. Gökyüzünü sembolize eder. Oğuz Kağan Bozoklar denen oğullarına<br />
Altın Yay’ı üçe bölerek vermiştir. (Diğer oğullarına da Üçokları üçe bölmüştür.) ise Alkım (Gökkuşağı)<br />
Altı Yay veya Altı İpli Yay olarak düşünülür. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Yay: (Yay/Yaz). Ok atmaya yarayan, iki ucu arasına kiriş gerilmiş, eğri araç. Genişlik anlamı<br />
vardır. Yaz sözcüğü ile aynı kökten gelir. Yay/Cay aynı zamanda ilkbahar demektir.<br />
YAYAK: Yaratıcı Ruhlar.<br />
“Yayaklar” olarak çoğul şekilde kullanılır. Yayguçıya bağlıdırlar. Türk kültüründe Yay’ın kutlu kabul<br />
edilmesi bu yaratıcı ruhlarla bağlantılı olabilir. Yayın kıvrık iki ucu tıpkı hilal gibi boğanın boynuzlarını<br />
simgeler. Bunlar da güç demektir. Bu varlıkların taşıdıkları yayları bulunur. (Kaynak: Türk Söylence<br />
Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Yayak: (Yay/Yaz). Yaymak, yaratmak anlamlarına gelir.<br />
(Bakınız: YAYGUÇI)<br />
YAYUÇI HANIM: Yaratıcı Tanrıça.<br />
Eşdeğer: YAYGUÇI (ZAYAÇI, ZAYUÇI, DAYUÇI) HANIM<br />
Çocuk yapmaları için insanlara kut (yaşam enerjisi) gönderir. Göğün dördüncü katında yaşar. Yayguçı<br />
sözcüğü aynı zamanda Yayuçı Hanım’a bağlı olan yaratıcı ruhların da adıdır. Bu ruhlara Yayaklar<br />
(Yayanlar / Yayağanlar) adı da verilir. Tatarlarda Car Cayanı adlı yaratıcı bir ruh vardır. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Yayuçı: (Yay/Yaz). Yaymak, yaratmak anlamlarına gelir. Yaygaru bahar mevsimi demektir.<br />
(Bakınız: YAYAK)<br />
YAYGUÇI: Yaratılış.<br />
“Yayguçı Çağ” da denilir. Canlıların yaratılıp yeryüzüne yayıldığı gündür. Ayrıca yaratıcı tanrıları da<br />
ifade eder. Henüz hiçbirşey yokken, heryerde yalnızca uçsuz bucaksız bir su vardır. Bu durum kaosu<br />
(karmaşayı) ve karmaşık tekdüzeliği simgeler. Fakat bu durum hiçlik ve yokluk değildir. Sonra bu<br />
suyun içinden toprak çıkarılır. Bu görev Erlik’e verilir. Ancak Erlik kendisi için çamur saklar. Bunu<br />
anlayan Ülgen kendisini cezalandırır. Bazı efsanelerde ise Ak Ana çamur getirmeleri için Balıkçıl ve<br />
Ördeği gönderir. Balıkçıl toprağı kendisi için saklar. Bunu anlayan Ak Ana onu cezalandırır. Çıkarılan<br />
balçıktan Dünya yaratılır, ikinci dalan ördek küçük çakıl taşları çıkarır, bunlarda kıyılardaki dağları<br />
oluşturur. Hiçbirşeyin olmadığı her şeyin sonsuz bir su olduğu bu çağda, gök diye bir şey yokken her<br />
şey sağır ve dilsizdir. Yani anlamı ve adı yoktur hiçbirşeyin. Sayan söylencelerine göre bu sonsuzlukta<br />
önce ad verilerek yaratılış başlamıştır. Ad ise anlam demektir. Yani önce maddenin değil fikrin olduğu<br />
görüşü benimsenmiştir. Türk inanışına göre doğal varlıkların ve nesnelerin tamamı ilk yaratılışta<br />
insandır; dağlar, ırmaklar, ağaçlar... Güneş eskiden bir erkek, ay da kız çocuğuymuş, kış mevsimi de<br />
kocakarıymış. Örneğin kocakarı soğukları kavramının bu söylenti ile bir bağlantısı olması<br />
muhtemeldir. Dağlar ise yenilmez yiğitler olarak görülürler. Bunların hepsi daha sonradan bu<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language