18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

-Y-<br />

S a y f a | 227<br />

YABAŞ HAN: Bozgun Tanrısı.<br />

Eşdeğer: CABAŞ HAN<br />

Yeryüzünde kötülüklere ve bozgunculuğa sebebiyet verir. Karakam (kötücül şaman) ile Erlik arasında<br />

arabulucuk yapar. Erlik Han’ın oğludur. Aygır yeleli olarak betimlenir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü,<br />

<strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Yabaş: (Yab/Yap/Cab/Çap). Yapan (bozgunculuk ve kötülük eden) demektir. Yaba (çatal<br />

harman aracı) sözcüğü ile aynı kökten gelir. Ayrıca çapmak (at sürmek, yağmalamak) sözcüğü<br />

ile de bağlantısı bulunur.<br />

YADA TAŞI: Simya Taşı.<br />

Eşdeğer: CADA (CATA, SATA, CAYA, CAY) TAŞI<br />

Türk mitolojisinde yağmur yağdıran sihirli taş. Büyü Taşı. Tanrı, büyük kamlara bu taşı armağan<br />

etmiştir. Böylece istenildiği gibi yağmur ve kar yağdırılabilir, hava olaylarına tesir edilebilir. Yağmur,<br />

kar ve don getirebilir. Yumruk büyüklüğünde ve koyu renklidirler. Üzerleri damar damar çizgilidir.<br />

Soğukturlar. İçinden sesler gelir fakat içi boş değildir. Kullanıldıkça zayıflar ve gücü geçer. En iyileri<br />

kendiliğinden kutlu hayvanların şeklini almıştır. Özel bir yerde muhafaza edilir ve sık sık ele alınmaz.<br />

Sadece gerektiğinde kullanılır. Kurdun karnından çıktığı söylenir. Koruyucu olduğu da söylenir. Çin<br />

kaynaklarına göre Türk şamanları savaşlarda kar ve yağmur yağdırarak zaferler kazanmışlardır. Bu taş<br />

ile büyü yapan kişilere Yadaçı/Yatçı/Cadacı/Yayçı adı verlir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Yada: (Yad). Dışsallık, uzaklık, erişilmezlik, gizem anlamlarını içerir. Moğolca ve Mançuca<br />

Yadah, Tuvaca Yadı sözcükleri ihtiyaç halinde olmayı ve gerek duymayı ifade eder. Ayrıca<br />

Yad/Yat/Yay/Zay köküyle bağlantılı olarak yaratmak ve yaymak anlamlarını barındırır.<br />

(Bakınız: ZADA HAN, YATLAMAK)<br />

YAĞIŞ: Kurban.<br />

Tanrısal veya dini bir amaçla kesilecek hayvan. Eski devirlerde kurbanları Tanrısal bir alevin yaktığı<br />

düşünüldüğü için Yakılan anlamı vardır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Yağış: (Yağ/Yak). Yakmak fiili ile ilglidir. Yakılan demektir. Moğolca Yag sözcüğü tam ve<br />

eksiksiz anlamlarına gelir.<br />

(Bakınız: KURUMSAK)<br />

YALAP: Nur.<br />

Eşdeğer: YALABUK<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!