You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 221<br />
URGUN: Cin.<br />
Eşdeğer: ORGUN, VURGUN<br />
Ateşten yaratılmıştır. Tek ağaçların altında, su kıyılarında yaşar. Hem iyisi hem kötüsü (Esen’i<br />
“Müslüman’ı” ve Söven’i “Kafir’i”) vardır. Karanlıktan sonra çıkarlar ortaya. İnsanı karanlık yerde veya<br />
sudan geçerken vurur. Vurgun yeme denilen bu cin çarpmasına yakalan kişi bir süre ölü gibi yatar.<br />
Veya uzunca bir zaman sağır ve dilsiz dolaşır. Vurgun vurma olarak da adlandırılan bu rahatsızlık çok<br />
tehlikelidir. Bir Vurgun Ocağına götürülür. Vücudu kararmış veya bir tokat izi kadar bir yer kapkara<br />
olmuştur. Bazen büyüyerek bir kadın kılığına bürünürler. Kısa boyludur. Tersine ayaklıdır. Dalgıçların<br />
su altundaki basınç farkını doğru ayarlayamayıp hızlı çıktıklarında vücutlarında meydana gelen hasara<br />
da vurgun denir ki, aslında sualtı ruhlarının verdiği zarar olarak düşünüldüğü için böyle denmiştir.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Urgun: (Ur/Vur). Vurmak anlamı taşır.<br />
(Eşanlam: ÇOR)<br />
USAN HAN: Su Tanrısı.<br />
Eşdeğer: UHAN (USUN) HAN<br />
Yeryüzündeki suları ve su kaynaklarını, bulakları, pınarları korur. Suların bollaşmasını sağlar. Kalkanı<br />
sudan yapılmıştır. Yürüdüğü yerlerden sular fışkırır. Rengi kırmızıdır. Moğolların 99 güney tanrısının<br />
temsilcisidir. Tatay Han ise 77 Kuzey tanrısının temsilcisidir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Usan: (Us). Akıl ve genişlik, bilgelik, enginlik anlamları vardır. Moğolcada Us/Usan/Usun,<br />
Buryatçada Uha sözcükleri su anlamına gelir.<br />
(Karıştırılan: USUN HAN)<br />
UTA: Ruh Enerjisi.<br />
Koruyucu ruh ve (daha doğrusu ruh şeklinde düşünülen) koruyucu enerji. Bazen iyicil ruhları<br />
tanımlamakta da kullanılır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Uta: Moğolca kökenlidir. Dagur dilinde Huta, Moğolcada Utaga duman anlamına gelir ve yarı<br />
şeffaf (yar soyut) bir görüntüyü ifade etmektedir. Utga ise Moğolcada his demektir.<br />
UTKUÇI HAN: Kurban Tanrısı.<br />
Eşdeğer: UTKAÇI HAN<br />
Kurbanları Ülgen’e iletir. Gökyüzünde yaşar. Ülgen’e en yakın tanrıdır. Şamanlar trans halindeyken<br />
getirdiği kurbanı alarak Ülgen’e götürür. Çünkü şaman en fazla Altınkazık (Kutup) Yıldızına kadar<br />
ulaşabilir. Geri dönen Şaman’a ise kaz (olasılıkla düşünsel ilham) hediye eder. Şaman bu kaza binerek<br />
geri döner. Gökyüzünde yaşar. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Utkuçı: (Ut). Güleryüzlü, kazanan demektir. Utmak, utku sözcükleriyle aynı kökten gelir.<br />
Moğolcada Uta/Utaga dumanın tütmesi demektir ki, kurbanı yakan ateşin sonucunda çıkan<br />
dumanla alakalıdır. Yine bu dilde Utga/Utka sözcüğü duygu, duyumsama gibi anlamlar ifade<br />
eder.<br />
UZUH: Dev Adam.<br />
Eşdeğer: UZUĞ, UĞUZ<br />
“Ucugulu” veya “Uzunbuluk” adıyla da anılırlar. Çok eski devirlerde yaşamış, iri cüsseli, azman varlık.<br />
Güneş onların fırını olacak kadar uzun ve büyüktürler. Yiyecekleri güneşe kaldırıp öyle pişirirler.<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>