You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 217<br />
diğer toplumlarla benzer ve aynı zihinsel süreçlerle ortaya çıkmış olan taraflarını da göz ardı etmemek<br />
gerekir. (Karşıt: Ayı Eğilimi). (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ud: (Ud). Sığır demektir.<br />
(Yansı: UD ATA)<br />
UD ATA (UY ATA): Boğa Tanrı.<br />
Eşdeğer: UY (UT) EDE<br />
Eşanlam: 1. BOĞA (BUĞA , BUKA) ATA, 2. VAKAR ATA<br />
Moğolca: BUH (BUK) ECEGE<br />
Boğaları korur. Gücü temsil eder. Bazı Türk boyları, soylarını boğadan türediğine inanır. Oğuz Kağan’a<br />
adını veren de Boğa Ata’dır. Kutsal Ay Boğası olarak tanımlanır. Kahramanlarda bulunan boynuz<br />
kavramı boğadan esinlenmiştir. Bu boynuzlar gücü simgeler ve Ay’ı çağrıştırırlar. Kırgızlar Dünya’nın<br />
bir öküzün boynuzları üzerinde durduğuna inanırlardı. Yağmurlar sonucu dağlardan inen seller<br />
böğüren boğalara benzetilir. Boğa Ata boz boğa kılığına bürünerek Tayçı Han’ın boğalarıyla güreşir ve<br />
daha sonra da Han’ın kızıyla sevişir. Ondan bir oğlu olur. Bu çocuk Buryat kavminin atasıdır. O yüzden<br />
kendisine boz boğa kurban edilir. Buga Moğolcada geyik demektir ve kutsal bir hayvandır.<br />
Tunguzlarda Boğa veya Buga adı verilen her şeye gücü yeten, tüm yaşamı kontrol eden, bilge bir Tanrı<br />
vardır. Aynı şekilde Tunguzlarla akraba bir kavim olan Evenklerde Buga cennet tanrısıdır. (Kaynak:<br />
Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ud: (Ud). Sığır demektir.<br />
� Boğa: (Boğ/Böğ/Bök). Boğa sözcüğünün Böğe (Böge) “Şaman” sözcüğüyle olan kökensel<br />
bağlantısı dikkat çekicidir. Moğolca Mohotor erkek geyik demektir.<br />
(Yansı: UD ANA)<br />
UGUR: Yol Cini.<br />
Eşdeğer: UHUR, UĞUR<br />
Yollarda gezen bir varlık. Görenlere talih ve baht getirir. Uğur kelimesi buradan türemiştir. (Kaynak:<br />
Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ugur: (Ug/Uğ). Uğramak sözcüğüyle bağlantılıdır. Uğunmak ise hastalanıp kendinden<br />
geçmek, bayılmak demektir. Uğru ise yol kesen haydut anlamındadır. Ugu baykuş anlamına<br />
gelir ki, olumsuz anlamlar yüklenen bir canlıdır.<br />
UKULAĞAN HAN: Su Tanrısı.<br />
Eşdeğer: UKULAN (UKULA, UKULO, UKUN) HAN<br />
Suyun temizliğini ve balıkları korur. Balıkları çoğaltır. Balık tutmadan önce kendisinden izin istenir ve<br />
balık avının uğurlu geçmesi dilenir. Suyu kirletenleri ve gölleri kurutanları cezalandırır. Kışın ırmağın<br />
buz tutmuş kısmı üzerinde ateş yakılmasını hoş karşılamaz ve böyle yapanlara kin besler. (Kaynak:<br />
Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ukulağan: (Uk/Uğ). Moğolca Ukağah fiili yıkamak demektir, Uha ise Buryatçada su anlamına<br />
gelir. Ug/Uk ise Moğolca ve Türkçede bir şeyin kökeni, kaynağı demektir ve su da her şeyin<br />
kökeni olarak görülür.<br />
ULUĞ ANA: Yaratıcı Tanrıça.<br />
Eşdeğer: ULU (OLI, OLU, OLO, ULI) ENE<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>