You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
9. Buyan: Aziz, cömert demektir.<br />
10. Olcay: Herşeyi yapabilen, gücü yeten demektir.<br />
11. Yazgan: Kaderi tayin eden demektir.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Tura: (Tur/Dur). Daim olan, kalıcı olan demektir.<br />
(Bakınız: OĞAN, TANRI, BAR, KUDAY)<br />
S a y f a | 213<br />
TURAN HAN: Söylencesel Hakan.<br />
Türklerin atası olan hakan. İran tarihinin söylencelerinde İran’ın baş düşmanıdır. Göktürk çağında<br />
İranlılar Turan adını Göktürklerle ilişkilendirir. Türk kavimleri İran efsaneleri ile tanıştıklarında, bizzat<br />
kendileri de kendilerini Turan’ın kavmi olarak görmeye başlamışlar ve kendilerini gururla Turan’ın<br />
kralı Afrasyab’ın uyruğu saymışlardır. Etrüsklerde Turan adlı bir sevgi ve yaşam Tanrıçası vardır ve<br />
Etrüsk dilinde kural koymak anlamı içerir. İlginç bir biçimde Moğolcada Dur/Dura ve Tuvaca Tura<br />
sözcüğü sevgi, istek ve arzu anlamları taşırken, Mançucadaki Doron sözcüğü kanun (yasa) demektir.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Turan: (Tur/Dur). Dayanıklı, yerinde duran, ölümsüz demektir.<br />
TURUĞ: Şaman Ağacı.<br />
Moğolca: TORUĞ<br />
Tanrı ilk şamanı yarattığında onun evinin önüne sekiz dallı bir ağaç dikmiştir. Bu nedenle her şaman<br />
kendisini temsil eden bir ağaç diker. Bu ağaca “Turuğ” adı verilir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü,<br />
<strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Turuğ: Tur/Dur kökünden gelir. Dayanıklı, yerinde duran, ölümsüz demektir. Moğolcada<br />
Turay sözcüğü toynaklı hayvanları ifade etmekte kullanılır, bu bağlamda at ile de bağlantılıdır.<br />
Tör/Törü/Türe/Törö/Turo/Turu sözcükleri Moğolcada da emir, düzen ve bunun yanında<br />
evlilik ve doğum anlamlarını bünyesinde barındırır.<br />
TÜNKÜR: Melek.<br />
Tanrının elçiliğini yapan kutsal varlık. Işıktan yaratılmıştır. Herbirinin ayrı bir görevi vardır, örneğin<br />
İslam inancında Münkir ve Nekir adlı iki melek ölümden sonra kabirde insanın ilk sorgusunu yaparlar.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Tünkür: (Tün/Tun). Hız ve kaybolmak anlamları içerir. Tüngümek, sıçramak, yukarı gitmek<br />
demektir. Eski Moğolcada ve Eski Altay dilinde bu kök haber vermek, bilgilendirmek,<br />
çağırmak anlamı taşır.<br />
(Eşanlam: KÖRMÖS)<br />
TÜKEL: Ağaç Evladı.<br />
Ağaçtan doğduğuna inanılan kişi. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Tükel: (Tük/Dik). Dikilmek anlamı içerir. Tamlık ve bütünlük belirtir.<br />
TÜRÜGEŞ HAN: Söylencesel Hakan.<br />
Eşdeğer: DÜRKEŞ (<strong>TÜRK</strong>EŞ) HAN<br />
Türkeş boyunun kurucusu olan hakan. Soyundan on boy türemiştir. Bu on boyun beşi batıda beşi ise<br />
doğudadır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Türügeş: (Tür/Tör). Türemek kökünden gelir. Türk kelimesiyle ortak anlamlara sahiptir.<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language