Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 21<br />
denizin ortasındaki yarı bataklık bir adada türemişlerdir. Anadolu ve Asya halılarında ve kili<br />
desenlerinde Geyik motifine resim veya sembol olarak sıklıkla rastlanır. Anadolu’da alageyiği<br />
kovalayan ve kaybolan avcı motifi masallarda ve türkülerde sıklıkla görülür. “Geyik de çekti beni kendi<br />
dağına.” (Anadolu Halk Türküsü). Yine bir Macar efsanesinde Hunların ve Macarların ataları olan<br />
Hunor ve Magor adlı iki avcı bir geyiği kovalarken bataklıkta kayboluyorlar ve orada kayıp soylu kızları<br />
bularak onlarla evleniyorlar. Bir başka efsanede Türklerin ataları hayatlarını bir mağaranın içinde<br />
sürdürmekteydiler. Her gün güneş batınca <strong>Deniz</strong>/Göl ruhu, ak geyik (buğı) şekline giren kocasını deniz<br />
altına götürüp, sabah olunca denizden çıkarır. Öküz başlı, at kuruklu olarak tasvir edilir. Kutlu bir<br />
hayvan olarak erenlerin veya ozanların yanında yer alırlar: “Yaramı sarsınlar şehitler ile / Kırk yıl<br />
dağda gezdim geyikler ile” (Pir Sultan Abdal). (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Alasığın: Ala + Sığın “Geyik”<br />
� Kubamaral: Kuba “Ala, Boz” + Maral “Geyik”. Kuba/Kuva/Huba/Huva sözcüğü Türkçe ve<br />
Moğolcada soluk renk anlamı ifade eder.<br />
(Bakınız: BOZKURT)<br />
ALAŞ HAN: Söylencesel Hakan.<br />
Eşdeğer: ALAŞA HAN<br />
Alaş boyunun kurucusu ve Kazakların atası. Diğer Türk boylarınca da büyük saygı gösterilir. İslamiyet<br />
öncesi Türklerin savaşırken Alaş! Alaş! diye bağırdıkları bilinmektedir. Alaş Han’ın oğlunun adı Kazak<br />
Han’dır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Alaş: (Al). Alan (ülkeler ele geçiren) demektir. Kazakçada ulus (millet, kavim) demektir ve<br />
Kazaklarda Altı Alaş bulunur.<br />
ALAY HAN: Vatan Tanrısı.<br />
Eşdeğer: ALIY HAN<br />
Vatanı korur. Işıklı bir görüntüsü vardır. Karısının adı da aynıdır. Yurduna ihanet edenlere hastalık ve<br />
bela getirir. İlk Ata olan Elley ile adında bir bağlantı vardır. Fakat aynı kişi olduklarını öne sürmek pek<br />
mümkün görünmemektedir. Halay sözcüğü de toplumsal birlikteliğin simgesel bir dışavurumudur ve<br />
aynı kelime kökünden gelir. Alay Han ile karıştırılmamalıdır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Alay: (Al). Dayanışma ve birliktelik anlamı taşır.<br />
(Yansı, Karıştırılan: ALAY HANIM)<br />
ALAY HANIM: Vatan Tanrıçası.<br />
Eşdeğer: ALIY (ALLAY) HANIM<br />
Vatanı korur. Işıklı bir görüntüsü vardır. Kocasının adı da aynıdır. Hala (babanın kızkardeşi) ile ilgilidir.<br />
Halay ile de bağlantılı görünmektedir. Toprak Tanrıçası olarak da görülür. Ağan Alay Hatun olarak da<br />
bilinir. Alay Han ile karıştırılmamalıdır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Alay: (Al). Dayanışma ve birliktelik anlamı taşır.<br />
(Yansı, Karıştırılan: ALAY HAN)<br />
ALAZ HAN: Ocak Tanrısı.<br />
Eşdeğer: ALAS HAN<br />
Evlerdeki ateşi korur. Evcil hayvanların da koruyuculuğunu yapar. Ocak ve içindeki ateşi kutsaldır ve<br />
ona saygılı davranılmalıdır. Aksi takdirde Alas Han kızarak yangın çıkartır. Türklerde gökyüzü büyük bir<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language