Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 20<br />
� Alahçın: (Al). Almak fiiliyle bağlantılıdır. Alak sözü batak, balçık demektir. Toprak yaşamı<br />
simgeler. Moğolcada Alah öldürmek demektir ve aslında ölüm yeni bir başlangıç olduğundan<br />
yaşam da demektir aynı zamanda.<br />
AL ANA: Kötülük Tanrıçası.<br />
Eşdeğer: HAL ENE<br />
Kızıl renkli giysileri olan, kızıl saçlı bir kadındır. Kötücül ruhlar olan Albıslar kendisine bağlıdır. Çirkin,<br />
saçları dağınık, gözleri kanlı, uzun tırnaklı, uzun boylu, çok kuvvetli olarak tanımlanır. Deveyle<br />
güreşebilecek kadar uzun olduğu söylenir. Bazen Albıs ile özdeş olarak düşünülür fakat aslında tüm<br />
Albısların başı ve yöneticisidir. Türk halk anlayışında de Al Ana karşılığında Al Ata şeklinde eril bir<br />
varlık bulunmaz. Fakat Moğollaradaki Gal Han (Gal Eseg “Ateş Ata”) kökensel benzerlik itibariyle Ala<br />
Ana’nın yansıması olarak düşünülebilir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Al: (Al). Aldatmak, kandırmak ve kızıl renk anlamlarını içerir. Moğolca kökünde ise Al-Hal<br />
benzeşmesine ilave olarak “Gal” (Ateş) anlamı da vardır. Yine Moğolcada Halah fiili yakmak<br />
demektir.<br />
(Bakınız: ALBIS, GAL HAN)<br />
ALANKOVA HANIM: Söylencesel Hanım.<br />
Eşdeğer: ALANGUVA HANIM<br />
Moğolların soyundan geldiği ana. Ayışığından hamile kalmıştır. Gece çadırının penceresinden içeriye<br />
parlak bir ay girmiş gebe bırakmıştır. Buyan Han’ın kızıdır. Babasının 41. kızıdır. Annesini eğer kız<br />
doğurursa öldürmekle tehdit eden babasından korunmak için erkek kılığına sokulmuş ve öyle<br />
yetiştirilmiştir. Çok güçlüdür. Oğlunun adı Buzancar’dır. Babasından korktukları için hamile kızı annesi<br />
bir sala koyup ırmağa bırakır. Çocuğu ırmağa bırakma motifi, Sümer ve Ortadoğu efsanelerinde de<br />
mevcuttur. Ancak burada ırmağa bırakılan çocuk değil, hamile kadının kendisidir. Tek gözü olan Duva<br />
adlı biri tarafından bulunan kız bu adamla evlenir. Bu adamdan da 12 oğlu olur. Kardeşlerinin ilk<br />
oğlunu öldürmesinden korkan annesi Buzancar’ı ırmağın kenarına götürüp suyu izlemesini ve<br />
dedesinin yurduna dönmesini öğütler. O da böyle yaparak yurduna geri döner ve daha sonra ilerleyen<br />
yıllarda Kağan olur. Babası Buyan Han’dır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Alankova: Al kökünden gelir. Moğolca kökenlidir. Guva geyik demektir. Alan sözcüğü ışık, nur<br />
manalarına geldiği gibi ormanlık araziyi belirtir. Işığın Geyiği gibi bir çeviri yaklaşık olarak<br />
anlamını ifade edebilir. Ala sözcüğüyle de bağlantılıdır.<br />
(Bakınız: BUYAN HAN, BUZANCAR HAN)<br />
ALASIĞIN: Kutsal Geyik.<br />
Eşdeğer: ALASUĞUN, ALASIGUN<br />
Eşanlam: 1. ALAGEYİK (ALAKEYİK, ALAKİYİK), 2. ALABOLAN, 3. ALABUĞI (ALABUĞA), 4. ALATABA<br />
Moğolca: KUBAMARAL (GOVAMARAL, GÖVEMEREL)<br />
“Gökgeyik / Kökgeyik” tabiri de kullanılır. Kutsal bir hayvandır. Bazen erenler alageyiğe dönüşür.<br />
Yalnızca “Sığın” olarak da ifade edilir. Kimi zaman Göksığın olarak da adlandırılır. Bazı Türk ve Moğol<br />
boyları, soylarının bu kutlu varlıktan türediğine inanırlar. Çoğu zaman soyun bir kolu Gökkurt’tan,<br />
diğer kolu ise Gökgeyik’den gelmektedir. Geyik sürülerinin başında bulunup idare eden kurtlara da<br />
Gökgeyik denilir. Geyiklerin boynuzları kamların en önemli simgelerindendir. Kubamaral dokuz<br />
boynuzlu, boynuzları dokuz budaklı olarak betimlenir. Bozkurt gökyüzünü temsil eder. Alageyik ise<br />
yeryüzünün simgesidir. Macarların (Hungarların) ataları da bir geyiği izleyerek denizi geçmişler ve bu<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language