18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

S a y f a | 186<br />

SUĞORUN HAN: Şaman Tanrısı.<br />

Eşdeğer: SUVORUN HAN<br />

Gelecekte kimlerin şaman/kam olacağını önceden bilir. İyi veya kötü değildir. Türk mitolojisinde nötür<br />

içeriğe sahip olan belki de tek varlıktır. Tanha Han Toyon ve Cılha Han Toyon ile birlikte şaman olacak<br />

kişiyi önceden tespit eder, şaman olarak büyümesine hükmeder. Kızdığı zaman dehşeti çok kötü olur.<br />

Bazı metinlerde <strong>Deniz</strong> Ruhu olarak anılır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Suğorun: Suğoruna sözcüğü bazı lehçelerde Değirmen Taşı anlamına gelir.<br />

SUYLA HAN: Yazgı Tanrısı.<br />

Su ile Güneş ve Ay’ın ışığından yaratılmıştır. At gözlü, kartal gagalı, eşek kulaklı ve yılan saçlıdır.<br />

Toğurtka (ağaçkakan) kuşu ongunudur. Tomurta (toğurtka) kuşu Tanrı’nın elçisi olarak kabul edilir.<br />

Ülgen’e kurbanların ruhunu ulaştırır. İnsanların yaşamlarını denetler, bir değişiklik olduğunda Ülgen’e<br />

bildirir. İki dili vardır. Genelde Karlık Han ile birlikte görülür. Şamanın Ülgen’e kurban götürme<br />

yolculuğunda yardımcı olur ve onu kötü ruhların saldırısından korur. Otuz günlük uzaklığı görebilir.<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Suyla: (Su/Suv/Suy). Soy, soyluluk, soyutluk anlamlarını taşır.<br />

SUVOLTA HANIM: Yaşam Tanrıçası.<br />

Eşdeğer: SUĞOLTA HANIM<br />

Yaşam ağacının koruyucusu olan tanrıçadır. Ayığ Han’ın karısıdır. Yaşam ağacının yanında yaşar, onu<br />

gözetir. Çocukları Yaşam Ağacı’nın dalları arasında oynarlar. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Suvolta: (Su/Suv). Su kökü ile bağlantılıdır. Susamak fiili ile ilgilidir. Su veren (veya alan)<br />

demektir. Yaşam ağacını sular. Yol anlamını da barındırır. Su aynı zamanda yaradılış ve huy<br />

demektir. Suvarmak fiili sulamak demektir. Kutsallık, iyilik gibi anlamlar kökün en eski<br />

içeriklerinde mevcuttur.<br />

SUYLAMAN HANIM: Su Tanrıçası.<br />

Gölleri, ırmakları ve su kaynaklarını korur. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Suyla: (Su/Suv/Suy). Su sözcüğüyle ve suylamak/sulamak fiiliyle bağlantılıdır. Soy, soyluluk,<br />

soyutluk anlamlarını taşır.<br />

SÜMER DAĞI: İlahlar Dağı.<br />

Moğolca: SUMBUR (SUMUR) DAĞI<br />

Tanrıların yaşadığı bir dağ. Yedi büyük Tanrının yaşadığı yer olarak kabul edilir. “Yedi Kuday”<br />

emirlerinde bulunan “Yayuçı” larla berâber bu dağda yaşarlar. Altandağ ile özdeş olarak da kullanılır.<br />

Kelimeye bakarak Sümer kavmi ile ilgili olduğu öne sürülebilir. Bir Altaylı’nın duasında şu ifadeler yer<br />

almaktadır.<br />

Sümer Ulan taykam! (Sümer Kızıl Dağım!)<br />

Süt kölüm, Sümer taykam, (Süt gölüm, Sümer Dağım,)<br />

Altın yargı perzin, (Altın yargısını versin,)<br />

Agar pajım amır etkey! (Ak başımı esen eylesin!)<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Sümer: (Süm). Süme/Suma sözcüğü eski Altayca ve Moğolcada Şaman anlamı taşır. Halha<br />

lehçesinde Süm, Buryatçada Hum, Dagur dilinde Sum olarak yer alır. Mongur dilinde ise<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!