Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 177<br />
� Sahılgağan: (Sah/Çah/Çak). Çakmak fiili ile aynı kökten gelir. Çakan (yanıp sönen) ışık<br />
demektir. Moğolcada bu sözcük günümüzde elektrik anlamı taşır. Eski biçimi Tıyakılgan ise<br />
şimşek manası taşır.<br />
SAKLAB HAN: Söylencesel Hakan.<br />
Saklab boyunun atası. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Saklab: (Sak). Saklamak ve sakınmak anlamları içerir.<br />
SAMRAV HAN: Gök Tanrısı.<br />
Göklerin egemenliğini elinde bulundurduğu söylenir. İki eşi vardır; Kuyaş ve Yalçuk (Güneş ve Ay). Bu<br />
eşlerinden bire kızı olmuştur. Kuyaş’tan Umay (Huma), ki bu kızı Buzat (Boz At)’a biner. Yalçuktan ise<br />
Ayhulu (Ayluh) adlı kızı doğmuştur. Bu kızı da Sarat (Sarı At)’a biner. Bengüsü (ölümsüzlük pınarı)<br />
Samrav Han’ın ülkesinde yer alır ve onun tarafından korunur. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Samrav: (Sam). Eski Altay, Moğol ve Tunguz-Mançu dillerinin tamamında şaman içeriği ile<br />
bağlantılı bir köktür.<br />
SARIK HAN: Ejderha Tanrısı.<br />
Eşdeğer: SARI (ŞARU) HAN<br />
Ejderhaları yönetir. Elinde bakır bir değnekle yeraltının dokuzuncu katında yaşar. Mascar<br />
mitolojisindeki ejderhanın adı Sarkany (Sarkan)’dır. Orta Asya Şamanizminde bir ayağı diğerinden kısa<br />
olarak tasvir edilen bir putun adıdır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Sarık: (Sar). Sarı sözcüğüyle ve sarılmak (bükülmek, kıvrılmak anlamında) fiili ile aynı kökten<br />
gelir. Sarı renk yeşil ile birlikte ejderhaları sembolize eder. Bazı Türk lehçelerinde<br />
Avrupalıların Ejdersineği adı verdikleri Yusufçuk böceğine Sarıska/Sarınçka/Sarınskan, Moğol<br />
dillerinde ise Sarsa/Carca/Carcaha denilmesi yine bu canlının ejderhaya benzetilmesiyle de<br />
ilgilidir.<br />
SARI ANA: Söylencesel Evliya.<br />
Eşdeğer: SARIĞ (HARI) ANA<br />
“Sarıkız” olarak da bilinir. Aslında çok daha eski bir inanışın İslam ile yeniden biçimlenmiş bir<br />
versiyonudur. Bazen bir kuş şeklinde uçtuğuna inanılır. Bazen bulunduğu yöredeki ormanı koruduğu<br />
söylenir. Işığa dönüşerek her kalpte yaşadığı anlatılır. Bazen de çoğul olarak Sarı Kızlar şeklinde<br />
bahsedilir ve dokuz tane Sarı Kız olduğu belirtilir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Sarı: (Sar). Güneş ışığının görünür rengi olarak algılanır. Ayrıca altının rengidir ve altın<br />
soyluluğu simgeler. Sar/Sara Moğolcada ay demektir.<br />
SATANAY HANIM: Söylencesel Hanım.<br />
Eşdeğer: SETENEY HANIM<br />
Karaçay-Malkar halkıyla iç içe geçmiş olan Nartların destanlarında bu halkın anaları olarak kabul edilir.<br />
Güzelliğin ve bilgeliğin sembolüdür. O, Nartların lideri Örüzmek’in karısıdır. Babası Güneş’tir ve annesi<br />
Ay’dır. Doğaüstü güçlere ve sihirlere sahiptir. Prenses anlamına gelen Biyçe unvanını taşımaktadır.<br />
Satanay Biyçe gelecekten haber verir, istediği insanın veya hayvanın şekline girebilir. Nart<br />
destanlarında Satanay Biyçe ile Örüzmek’in mutlu bir hayat yaşadıkları anlatılır. Nartları düştükleri<br />
sıkıntılı durumlardan keskin zekâsıyla kurtarmayı başaran Satanay, kocası Örüzmek’e de zor anlarında<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language