You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 160<br />
OĞUZ HAN: Türklerin Atası.<br />
Eşdeğer: 1. UĞUZ (UZ) HAN 2. OĞUR (OGUR, UGUR) HAN<br />
Türklerin atası olan kahraman. İlk Türk Devleti’nin kurucusu. Bütün yaşamı boyunca Gökkurt<br />
(Börteçine) kendisine kılavuzluk etmiştir. Yaşamı, daha doğumundan başlayarak olağanüstülü<br />
olaylarla doludur. Yüzünün rengi maviye çalar. Gözleri al (kızıl) renklidir. Ağzı ateş gibidir. Çok çabuk<br />
büyümüştür. Doğar doğmaz yemek yemiştir. Bir kez süt emip sonra çiğ et yemiştir. Gücü simgeleyen<br />
boynuzlu bir tacı vardır. Babası Kara Han’ı öldürür. Ormanda tek boynuzlu bir yaratıkla vuruşarak onu<br />
yenip öldürür. Gergedan olduğu söylenen bu canlı olasılıkla aslında bir şeytandır. Pek çok boya<br />
adlarını o verir (Uygur, Kanglı, Kıpçak, Kalaç, Karluk). İki eşinden toplam altı tane oğlu olmuş ve<br />
bunların çocuklarından da oğuz boyları meydana gelmiştir. Avlanırken, bir ortasında yer alan bir ada<br />
bulur. Bu adanın ortasındaki bir ağacın kovuğunda ışıklar saçan çok güzel bir kız oturmaktadır (Yarsub<br />
“Yer-Su” bu kızla sembolize edilir). Saçları akarsular gibi mavidir ve dişleri inci gibidir. Onunla evlenir<br />
ve üç oğlu olur. Aradan yıllar geçer, bir gün gökten güçlü mavi bir ışık düşer ve ortasında güzel bir kız<br />
bulur (Gök-Kalığ “Gök-Hava” da bu kızla sembolize edilmiştir). İnanılmaz güzellikte olan bu kızın<br />
başında kutup yıldızı gibi ateşten bir ışık demeti vardır. Bu kızla da evlenir ve üç çocuğu olur.<br />
Rüyasında gördüğü Gümüş Ok’u bulup getiren ilk üç oğluna bölerek paylaştırır. Aynı şekilde rüyasında<br />
gördüğü Altın Yay’ı da ikinci karısından olan çocuklarına paylaştırır. Ünlü tarihçi Rüstem Paşa’ya göre<br />
Kuran-ı Kerim’de adı geçen Zülkarneyn (Çiftboynuz) adlı kutlu kişi Oğuz Han’dır. Çünkü çiftboynuzlu<br />
tacı ile tanınmıştır. Lak (Ilak), Rak (Irak), Zak (Izak) gibi efsanevi ülkelerin kağanlarını yenerek buraları<br />
fetheder.<br />
OĞUZ BOYLARI<br />
BOZOKLAR UÇOKLAR BAŞOKLAR<br />
1 KAYI BAYUNDUR SORKI<br />
2 BAYAT BECENE LALA<br />
3 ALKALI ÇAVULDUR SAKLAB<br />
4 KARALI ÇEPNİ MURDAŞAY<br />
5 YAZIR SALGUR TURUMÇI<br />
6 YIPAR EYMÜR KARAÇIK<br />
7 DODURGA ALAYUNT KAZIĞURT<br />
8 DÖĞER ÜREĞİR KANGA<br />
9 AVŞAR İĞDİR KALAÇ<br />
10 KIZIK BÜĞDÜZ TEKEN<br />
11 BEKTİLİ YIVA KARLUK<br />
12 KARKIN KINIK KIPÇAK<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Oğuz: (Oğ/Og/Uğ/Ug). Mübarek, kutlu ayrıca yetenekli, bilgili demektir. Ruh anlamına da<br />
gelir. İyi huyluluk da belirtir.<br />
(Bakınız: ÜÇOKLAR, BOZOKLAR)<br />
OK: Kutlu Silah.<br />
Eşdeğer: UK, UH, OH<br />
Türklerde büyük önemi vardır. Boy topluluklarına ok anlamını içeren adlar verilir. Onok, Bozok, Üçok.<br />
Yine bu sözcükle bağlantılı Oğuz ve Oğur kelimeleri de benzer biçimde kullanılır. On Oğur, Beş Oğur,<br />
Şar Oğur, Dokuz Oğuz gibi… Oğur ve Öğür (Bölük) kelimeleri de yakından ilişkilidir. Okruk sözcüğü<br />
devlet anlamında kullanılır. Hungar (Macar) sözcüğünün Onoğur’dan geldiği düşünülmektedir. Soylu<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language