You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 144<br />
şeklindedir. Kurt Ata’ya Avrupa efsanelerinde örneğin Roma’nın kuruluşuyla ilgili olarak Romus ve<br />
Romulus Efsanesinde rastlamak mümkündür. Bu motifin Türkler’le bağlantılı bir kavim olduğu tahmin<br />
edilen Etrüskler aracılığıyla İtalya’ya ulaşmış olması muhtemeldir. Kurtlar Türklerce kutsal sayıldığı için<br />
toplumsal hayatın her aşamasında hatta çağdaş toplumda bile etkilerini gösterir. Örneğin Cumhuriyet<br />
dönemi’nde üretilen ilk yerli lokomotife “<strong>Karakurt</strong>” adı verilmiştir. Ayrıca Cengiz Aytmatov’un,<br />
bozulan ve yokolan doğal dengeyi bir kurdun gözünden anlattığı Dişi Kurdun Rüyaları adlı eseri de<br />
Türklerde kurdun doğa, yurt ve yaşamı simgelemesi açısından değerlendirmek de yerinde olacaktır.<br />
Tarduşların ataları kurt başlı bir insandır. Şaman dualarında altı ağızlı kurttan sık sık bahsedilir. Oset<br />
efsanelerinde Kurdalagon adlı bir demirciden bahsedilir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kurt: (Kur/Gur/Kür). Güç, kuvvet, dayanıklılık anlamlarına gelir. Kurtarmak fiili ile de<br />
bağlantılıdır.<br />
� Börü: Kurt demektir.<br />
(Yansı: KURT ANA)<br />
KURUMSAK: Kanlı Kurban.<br />
Tanrısal veya dini bir açla kesilecek hayvan. Aynı zamanda kurban törenini de ifade eder. Moğolcada<br />
Kurım sözcüğü şölen, şenlik anlamlarına gelmektedir. Kurum şekliyle Tunguz ve Macar dillerine de<br />
geçmiştir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kurumsak: (Kur). Büyüklük ve görkem anlamı olduğu kadar, kurum sözcüğü is, kül demektir.<br />
Ve eski çağlarda kurbanın yakılması ile de bağlantılıdır. Moğolcada Hurım/Kurım sözcüğü<br />
düğün demektir.<br />
KUT: Kutsal Enerji.<br />
Eşdeğer: KIT, HUT, GUT, KUD<br />
Moğolca: KUTAG, HUTAG, KUTUG<br />
Kutsal yaşam gücü. Bereket. Hayat verici, mübarek, canlılık gibi anlamları vardır. Yiğitler kut sayesinde<br />
ölümden kurtulur veya yaşama döner. Bu güç Tanrı’dan kaynaklanır. Tanrı bu gücü geri çekerse<br />
kağanlar tahtı ve yaşamlarını yitirirler. Padişahların ve soylarının kanı kutlu sayıldığından, hanedandan<br />
birisi idam edileceği zaman boynu kılıçla vurulmaz, yay kirişiyle boğularak öldürülür. İnsanın kutu<br />
doğmadan önce gökyüzünde yer alır. Şarap gibi akıcı, su gibi durudur. Kutun değişik türleri de<br />
mevcuttur. Kutu şeklinde Tunguzcaya ve Hutu şeklinde Mançucaya geçmiştir. Sümercede de ayen Kut<br />
biçimiyle yer aldığı görülmektedir. Kudagaçı: Büyücü, şaman anlamına gelir. İtelmenlerin<br />
(Kamçadalların) Kuth veya Kutka (Kutku) adlı dünyayı ve canlıları yaratan bir Tanrıları vardır.<br />
1. Bor Kut: Cisimleşmiş kuttur. Bir nesneyi temsil eden onun küçük bir modeli gibidir.<br />
2. İye Kut: Bir varlığı koruyan ruhsal enerjidir ve tamamen soyuttur.<br />
3. Sal Kut: Hareketli kuttur. Rüzgar gibi esebilir.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kut: (Kut/Kud). Temizlik anlamını içerir. Farsça Hüda kelimesinin dönüşmüş biçimi olduğu öne<br />
sürülse de aslı Türkçe Kut (kutsallık, kutluluk) kökünden türemiştir. Bereket, yaşam gibi<br />
anlamlar içerir. Kutan, dua, yakarış demektir. Evenk dilinde Khutu sözcüğü kutsallık manası<br />
içerir.<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>