Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 142<br />
� Kul: (Kul/Gul). Kullanmak fiili ile aynı kökten gelir. Gul sözcüğü vahşi hayvan anlamına da<br />
gelir. Moğolca Gal ateş ve Türkçe Al/Hal/Hul köküyle de ilgili olma ihtimali vardır.<br />
KUMAYIK: Köpek Reisi.<br />
Eşdeğer: HUMAYIK<br />
Köpeklerin önderi olan efsanevi hayvan. Kuşların atası olan Buğdayık ile birlikte anılırlar.”Kuş törüsü<br />
(reisi) Buğdayık, it törüsü (reisi) Kumayık.” (Kırgız Atasözü.) (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />
<strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kumayık: (Kum). Çalkalanma, dalgalanma anlamları vardır. Kumları ayıklayan anlamına gelir.<br />
(Bakınız: BUĞDAYIK)<br />
KURGAN: Türbe.<br />
Eşdeğer: KORGAN<br />
Eşanlam: KÜMBET<br />
Kutsal mezar. İçinde ulu ve kutlu kişilerin yattığı dikkat çekici gömüt. Eski Türk geleneklerinde<br />
genellikle yığma tepeler ve höyükler şeklindedir. Genelde devlet yöneticisi olanlar için yapılmışlardır.<br />
Ceset odasının döşemesi genelde ağaç kütükleri ve kalastan yapılır. Cesetlerin başı doğuya çevrilmiş<br />
olur ve eşyaları ile birlikte gömülürler. Kurganların farklı bölgelerinde at cesetlerine de rastlanabilir.<br />
Örneğin Esik kurganı M.Ö. 5 Yüzyıla ait olup Kazakistan’ın başkenti Almatı’nın yaklaşık 50 kilometre<br />
doğusunda yer alır. Esik Kurganı dünyada içerisinde en çok altın bulunan ikinci mezardır. Yazının<br />
Göktürk kitabelerinin alfabesine benzerliği ve eserlerin özelliklerinin Hun sanatına çok uygun oluşu<br />
nedeniyle Hun eseri olarak nitelendirmişlerdir. Ancak eldeki veriler Türklerle iç içe yaşayan ve<br />
Türkleşmiş bir kavim olan İskitlere de ait olabileceğini göstermektedir. Esik Kurganda 18-25 yaşları<br />
arasında bir Tekin/Tigin (Prens)’in mezarı ve ona ait ait elbise bulunduğu için bu prense Altın Tigin adı<br />
verilmiştir. Kurgan İyesi veya Kümbet İyesi türbenin koruyucu ruhunu ifade eder. Orada yatan kişinin<br />
ruhu değildir. Orayı koruyan başka bir varlıktır. Kurganları soyanların başına bu iyenin felaket<br />
getireceğine inanılır. Kurgan sözcüğü komşu kültürlere de geçmiş ve bazı slav dillerinde Anıt anlamı<br />
kazanmıştır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kurgan: (Kur/Kor). Kurulmuş yapı demektir. Korumak anlamı vardır. Korugan (kale) sözcüğü<br />
ile de bağlantılıdır.<br />
KUR HAN: Söylencesel Hakan.<br />
Eşdeğer: KÜR (GÜR) HAN<br />
Kurdağ’da yaşayan bir hakan. Oğuz Kağan’ın amcasıdır. Sümerlerde yer altı tanrısının adı Kür olarak<br />
geçer ve onun koruduğu ırmağın adı da Kur’dur. Yer altı dünyasına da bu ad verilir. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kur: (Kur/Gur/Kür). Güç, kuvvet, dayanıklılık, bağımsızlık anlamlarına gelir. Kurtarmak fiili ile<br />
de bağlantılıdır. Moğolcada Görü/Gürü, Tunguzcada Güre sözcükleri aynı manaları ifade eder.<br />
KURMACA: Hayali Hikaye.<br />
Gerçekdışı, kurgusal öykü ve anlatı. Bu yönde gerçekleştirilen anlatım tekniği. Bilimkurgu günümüzde<br />
bu yöndeki en yaygın uygulamadır. Söylenceler, kurmaca öykülerin geçmişe açılan kapıları, bilimkurgu<br />
ise geleceğe açılan pencereleridir. Bazı kurmaca öyküler zamanla bir çeşit söylenceye dönüşebilir.<br />
Örneğin Tarzan adlı, ormanda kaybolup hayvanlar tarafından büyütülen çocuk motifi, Drakula adlı<br />
insanların kanını içen vampir veya devler ülkesi ile cüceler ülkesine yolculuklar yapan Güliver, devasa<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language