18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

S a y f a | 140<br />

� Koyun: (Koy). Savaşçılık ve güç gibi anlamlar içerir. Ayrıca Kun kelimesiyle de bağlantılıdır.<br />

(Yansı: KOÇ)<br />

KÖÇÖT: Can Değiştirme.<br />

Eşdeğer: KÖÇÜT<br />

“Öz Yerine Öz” anlayışı ise bir kişinin başkasının yerine ölmeyi kabul etmesidir ve en güzel ve en<br />

yetkin örneği Deli Dumrul öyküsünde yer alır. Aldaçı (İslam sonrası Azrail) ile karşılaşan Deli<br />

Dumrul’un ana babası onun yerine ölmeyi kabul etmezler. Yalnız karısı kabul eder. Bunun üzerine<br />

Aldaçı Dumrul ve karısını bağışlar, ana babasını ceza olarak öldürür. Tingöçü (reenkarnasyon) ile<br />

karıştırılmamalıdır. Çok farklı bir olgudur. Burada bir değiştokuş sözkonusudur. (Kaynak: Türk<br />

Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Köçüt: (Köç/Göç) kökünden türemiştir. Göçmek, değişmek anlamlarını içerir. Kilit anlamı da<br />

bulunmaktadır.<br />

(Eşanlam: AYLANU)<br />

KÖMÜR HAN: Kömür Tanrısı.<br />

Eşdeğer: KÖMİR (KÜMÜR, KÜMİR) HAN<br />

Kapkara bir görünümü vardır. Erlik Han’ın oğludur. Gömleği kara dumandandır. Yeraltında yaşar. Kötü<br />

ruhların ve şeytanların başı ve yöneticisi olarak görülür. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kömür: (Köm). Kara veya yanmış demektir. Kömür oluşumunun doğal koşullarda yeraltında<br />

gerçekleşmesi ile ad arasındaki bağlantı önemlidir.<br />

KÖRMÖS: Hayalet.<br />

Eşdeğer: KÖRMÖZ, KÖRÜMES, KÜRMÖS, KÜRBÜS<br />

Ruh. İyilik ve kötülük yapan ruhların tamamı. Genelde üçlü bir sınıflandırmayla ele almak doğru<br />

olacaktır.<br />

1. Yer üstünde yaşayan yaratıklar,<br />

2. Su ve toprak altında yaşayan yaratıklar.<br />

3. Gökyüzünde yaşayan yaratıklar.<br />

Tanrının görevlendirdiği varlıklar. Şeytani varlıklara Sokor Körmös (Kör Melek) adı verilirdi. İslam<br />

inancına göre de şeytan da aslında meleklerin içerisindedir fakat sonradan isyan etmiştir. Körmösler<br />

en çok günbatımında ve gündoğumunda ortaya çıkar ve etkin olurlar. Bu yüzden bu vakitler tehlikeli<br />

sayılır. Bu vakitlerde uyunulması uygun görülmezdi. İnsanların ruhlarını ele geçirebilirler. Körmöslü<br />

kavramı deli veya ruhsal hastalıklı anlamında kullanılır. Yakutlarda ölülerin başıboş dolaşan ruhlarına<br />

Üğör adı verilir. Ölen insanların ruhlarının Körmös’e dönüştüğü inancı yaygındır. Kaza sonucu ölmüş<br />

olan insanların ruhlarına Obun, intihar edenlerinkine Alban denilir. Ataların ruhları ise Ozor olarak<br />

anılır. Önderleri Kürmez Han olarak bilinir. Körmösler ikiye ayrılır.<br />

1. Aruğ (Arı) Körmös: İyicil ruhlardır. İnsanları ve ailelerini korurlar. Ülgen’in emrindedirler.<br />

Yeryüzünde iyilik yaparlar.<br />

2. Caman (Yaman) Körmös: Kötücül ruhlardır. Yer altı dünyasında Erlik’in hizmetkarıdırlar.<br />

İnsanların canını alıp götürebilirler.<br />

3. Kal (Gal) Körmös: Acıklı ruhlardır. Eziyet çekerler. Kötülük veya iyilik yapamazlar.<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!