You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S a y f a | 14<br />
bu ağaç (ve/veya meyveleri) üzerine yemin edilmektedir: “İncire ve Zeytine andolsun ki…” (Tin Suresi,<br />
1. Ayet). Budizmin kurucusu olan Buda bir ağacın altında düşünerek gerçeğe erişmiştir. Zeytin Akdeniz<br />
ve Ege kültüründe çok önemli bir yere sahip olup, Batı mitolojilerinde vurgulanır. Türklerde ise ağacın<br />
türünden ziyade büyüklüğü ve görkemi ön plana çıkar. Korkut Ata Öykülerinde Uruz’un ağaca<br />
seslenişi ilgi çekicidir.<br />
Başın ala bakar olsam, başsız ağaç,<br />
Dibin ala bakar olsam dipsiz ağaç.<br />
Beni sana asarlar, götürmegil ağaç,<br />
Götürürsen, yiğitliğim seni tutsun ağaç.<br />
(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ağaç: (Ağ/Ak). Değişik türleri bulunan odunsu bitki. Ağmak (yukarı çıkmak) fiiliyle<br />
bağlantılıdır. Uzamak anlamı taşır. Bu bağlamda göğe doğru olmayı belirtir.<br />
(Bakınız: İYE, ULUĞKAYIN)<br />
AĞAL: Ruh Çağırma.<br />
Özellikle ataların ruhlarının yardım etmesi için bazı ritüellerle çağrılmasıdır. Yakut geleneğinde yaygın<br />
bir uygulama olarak görülür. Öteki alemle bağlantı kurma anlayışı, insanoğlunun daima ilgisini<br />
çekmiştir, çünkü bilinmezlik daima merak uyandırır. Bunun yanı sıra modern toplumlarda, hatta<br />
kendilerini elit olarak gören sınıflarda dahi ruh çağırma uygulamalarının zaman zaman moda olması<br />
dikkat çekicidir. Fakat ilkel topluluklarda dini bir ayin olarak görülen Ağal ile bu tip modaların<br />
birbirinden farklı yönleri olduğu kesindir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ağal: (Ağ/Ak). Ağmak, akmak, beyazlamak, ışımak, yükselmek, yukarı çıkmak veya aşağı<br />
inmek gibi anlamlar taşır. Ağalbay sözcüğü, saygıdeğer demektir.<br />
AĞAN: Dua.<br />
1. “Aan” biçimiyle Yakutça’da geçer. Ruhların ve Tanrıçaların adlarının önünde bir saygı ifadesi olarak<br />
yer alır. Ör: Ağan Kübey Hanım.<br />
2. Ayrıca dua anlamına da gelir. Yakarma, Tanrıya yalvarma demektir. Dua kavramı yeryüzündeki<br />
neredeyse bütün dinlerin özünde yer alan temel unsurlardan biridir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü,<br />
<strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ağan: (Ağ/Ak). Ağmak, akmak, beyazlamak, ışımak, yükselmek, yukarı çıkmak veya aşağı<br />
inmek, yaratmak gibi anlamlar taşır. Örneğin, kız çocuklarına verilen bir ad olan Ağanbüke<br />
göğe doğru yükselen hanım, göğe doğru yükselen güzel demektir. Olasılıkla eski bir Tanrıça<br />
adı ile bağlantılıdır. Kuyrukluyıldız anlamı da bulunur. Ağduk ise kutsal manasına gelir. Ağ<br />
sözcüğünün kutsallık anlamı içerdiği açıktır.<br />
(Eşanlam: ÖTÜG)<br />
AĞAR HAN: Canlılar Tanrısı.<br />
“Art Toyon” olarak da bahsedilir. Yeryüzündeki tüm sürecin işleyişinden, insanlardan ve diğer<br />
canlılardan sorumludur. Ürüng Ağar Han olarak bahsedilir. Ürüng Ayığ Han adındaki başka bir Tanrı<br />
ile aynı kişilik olduğu öne sürülmektedir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Ağar: (Ağ/Ak). Ağmak, akmak, beyazlamak, ışımak, yükselmek, yukarı çıkmak veya aşağı<br />
inmek, yaratmak gibi anlamlar taşır. Ağma kuyruklıyıldız, göktaşı anlamına gelir.<br />
(Benzer: AYIĞ HAN)<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language