18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

S a y f a | 139<br />

Bu nedenle Gök Ana tabiri pek yaygın değildir. Fakat Yer ve Gök birbirinden ayrışmadan önce<br />

birlikteyken herşey zıttınıda ihtiva ettiği için Gök Ana’nın da orada var olduğu söylenir. Sümerlerde<br />

Inanna, Gök Ana kavramını karşılar. Inanna’nın diğer adı Iştar’dır ve bu Sümer Ay ve Güzellik<br />

Tanrıçasının adı da Işımak kökü ile bağlantılı görünmektedir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kovak: (Göğ/Gök/Kök/Köv/Kov). Mavi renk, yükseklik, sonsuzluk, güzellik, genişlik, enginlik<br />

gibi anlamlar içerir. Tanrısallık ifade eder.<br />

(Yansı: GÖK ATA)<br />

KOVAK ATA: Gökyüzü Tanrısı.<br />

Eşanlam: 1. GÖK (KÖK, KÜK) EDE, 2. TÜPE EDE<br />

Moğolca: TENGER ECEGE (TENGİR EÇEG)<br />

Daha sonra Gök Tanrı anlayışına ulaşan bir yaratıcı anlayışıdır. Moğollarda Tenger Etzeg (Gök Baba)<br />

olarak anılır. Sümerlerden itibaren Gök eril olarak algılanmıştır. (Sami “Arap-İbrani” anlayışında ise<br />

tam tersidir, onlarda toprak eril olarak yer alır.) “Üze kök tenri asra yagız yer kılıntukda ekin ara<br />

kişi oglı kılınmış.” Üstte mavi gök altta yağız yer yaratıldığında, ikisinin arasında kişi oğulları<br />

yaratılmış.” (Orhon Yazıtları) Tunguzlardaki Kovakı (diğer adı veya ikizi Savakı) adlı yaratıcı Tanrıyı<br />

anımsatmaktadır. Gök Han ile karıştırılmamalıdır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kovak: (Göğ/Gök/Kök/Köv/Kov).). Mavi renk, yükseklik, sonsuzluk, güzellik, genişlik, enginlik<br />

gibi anlamlar içerir. Tanrısallık ifade eder.<br />

(Yansı: GÖK ANA)<br />

(Karıştırılan: GÖK HAN)<br />

KOVUÇ: Şeytan Çıkarma.<br />

Cin kovma. Şeytan kovalama, eksorsizm. Kötü ruhların uzaklaştırılması işlemidir. Batı Hıristiyanlığında<br />

şaytan çıkarma işlemi işkence de dahil her tür yöntemi mübah kabul etmiştir ve Ortaçağ bu tip<br />

uygulamalara sahne olmuştur. Şamanist gelenekte ise böylesi vakalar görülmez. Ruhları görüp<br />

insanlardan uzaklaştırabilen kişiler Kovuçu (Kuvuçu/Kuğuçu/Kuğunçu) denir. Kötü ruhu bir kez<br />

yakalayan kişi Kovuçu olmaya hak kazanmış demektir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kovuç: (Kov/Koğ). Kovmak demektir. Dedikodu yapmak, arkadan konuşmak anlamına gelen<br />

Kov sözüyle de ilgilidir.<br />

KOYUN: Kutlu Hayvan.<br />

Eşdeğer: KOY, GOY, GOYUN, HOY, KUYIN<br />

Moğolca: KONI, KONIN<br />

Dişi davar. Türklerde gücün simgesidir. Ak Koyun ve Kara Koyun olmak üzere iki zıtlığı temsil eder.<br />

Akkoyunlu Devleti, Karakoyunlu Devleti, Ak Kun (Ak Hun) gibi devlet adları bir hanedan adı olmaktan<br />

ziyade bu anlayışın bir sonucudur. Erkek ve Dişi (Koç ve Koy) olarak geçer. Aslında sakin ve uysal bir<br />

hayvan olan koyunun bu şekilde algılanması birkaç sebebe dayalı olabilir. Öncelikle erkeğinin (koçun)<br />

boynuzları olması. Çünkü boynuz güç sembolüdür. İkinci olarak ne kadar çok koyuna sahip olunursa o<br />

kadar zengin olunduğunun, dolayısıyla o kadar çok nüfuzlu olunduğunun anlaşılması. Bir başka görüşe<br />

göre de koyunun renginin çoğunlukla beyaz olup (nadiren de siyah), bu nedenle bu renklerin iktidar<br />

ve otoriteyi vurgulaması ve bu yöndeki bir algısal çağrışımın oluşması. (Kaynak: Türk Söylence<br />

Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!