Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 130<br />
doldurulur ve halka sunulur. Etrüsklerde Comus adlı bir eğlence ve içki Tanrısı vardır. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kımız: (Kım). Kımıldamak fiiliyle aynı kökten gelir. İçerisindeki karbondioksit gazı tıpkı bira gibi<br />
hafif bir şekilde kımıldamasını sağlar. Ekşi ve mayhoş anlamı da bulunur.<br />
KIPÇAK HAN: Söylencesel Hakan.<br />
Eşdeğer: KIFÇAK HAN<br />
Kıpçak boyunun atasıdır. Bir ağacın kovuğunda doğmuştur. Oğuz Han, himayesine almıştır. (Kaynak:<br />
Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kıpçak: (Kıp/Kıf). Ağaç kovuğu demektir.<br />
KIRGIL HAN: Merhamet Tanrısı.<br />
Eşdeğer: KIRGUL HAN<br />
İnsanları korur ve onlara şefkat gösterir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kırgıl: (Kır). Kırk rakamı ile aynı kökten türemiştir ve bu rakam kutsallık ve çokluk bildirir.<br />
KIR İYESİ: Kır Ruhu.<br />
Eşdeğer: GIR İYESİ<br />
Eşanlam: YAZI (CAZI, SIHI) ISI<br />
Moğolca: DALA (DELE) EZEN<br />
Uzun elli, uzun kollu, uzun parmaklı, yarı insan yarı yarı ağaç görünümlüdür. Tek ağaçlarda veya<br />
çalılarda yaşar. Kırları korur. Kırlarda başı derde giren insanlara yardım eder. Ona ekmek kırıntıları ve<br />
bir demet ekin saçı olarak verilir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kır: (Kır.) Arazi demektir. Aynı zamanda boz, gri renk anlamına da gelir.<br />
KIRGIZ ATA: Söylencesel Hakan.<br />
Kırgız ulusunun kurucusu ve koruyucusu olarak kabul edilir. Yenisey ırmağının kaynağında oturduğuna<br />
inanılır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kırgız: (Kır). Kırk rakamı ile aynı kökten türemiştir ve bu rakam kutsallık ve çokluk bildirir.<br />
Ayrıca kırkmak sözü ile de bağlantılıdır.<br />
KIRK: Kutsal Sayı.<br />
Eşdeğer: GIRK, KIRN, HEREH, KEREH<br />
İslam’ın etkisiyle önemi artmıştır. Kırk eren tarafından veya kırk şaman tarafından korunan kutlu<br />
kişilere Kırklı adı verilir. Burla Hatun’un savaşçı Kırk Kız yardımcısı vardır. Yeni doğum yapmış bir<br />
kadının yanına bir iki kişi hariç kırk gün boyunca kimse girip çıkmaz. Bu durumun sağlık gerekçeleriyle<br />
bir bağlantısı olduğu açıktır. Ayrıca bu süre çocuğun kırkının çıkması anlamına da gelir ki, bu anlayışa<br />
bağlı gelenekler vardır; dua okunması, yemek verilmesi vs. gibi. Ölünün kırkının çıkması da yine<br />
benzer biçimde dualarla ve helva yapılarak gerçekleştirilir. Bu anlayışın temelinde ruhun yaşadığı evi<br />
kırk gün sonra terk ettiği inancı vardır. Kırgız bayrağında Güneşin etrafında kırk Kırgız boyunu<br />
simgeleyen kırk ışın vardır. Dede Korkut Hikayeleri, Manas Destanı, Kırgız Türeyiş Efsanesi’nde Kırk Kız<br />
vardır. Oğuz Han’ın verdiği şölenlerde diktirdiği sırıkların boyu kırk kulaç uzunluğundadır. Hikâye ve<br />
masallarda “kırk gün, kırk gece” düğünler yapılır. Cezalandırılanlar için “Kırk katır veya kırk satır”<br />
şeklinde bir uygulamadan bahsedilir. Ejderhalar kırk gün veya kırk yıl uyurlar. Ejderhadan kırk kıl<br />
koparılır ve ateşte yakılır, ejderha ancak o zaman ölür. İslamiyet'te ise ölümün ardından kırk gün<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language