Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S a y f a | 129<br />
KEREY HAN: Arabozuculuk Tanrısı.<br />
Eşdeğer: KİREY HAN<br />
Yeryüzündeki kötülükleri yönetir. İnsanlar arasına nifak sokar. Erlik Han’ın oğludur. Yes / Ças (Demir)<br />
bilekli olarak betimlenir. Yedi otağı bulunur. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kerey: (Ker/Kir/Gir). Girmek (insanların arasına girmek) anlamını içerir. Moğolca Hir/Kir<br />
kirlilik, kötülük anlamları taşır.<br />
KILA İYESİ: Hayvanlar Ruhu.<br />
Eşdeğer: GUL (KÖLÖ, KİĞİL, KIĞIL KÖLÜK, KÖLİK) ISI<br />
Hayvanların koruyucu ruhu. Her hayvan için farklı bir İye vardır. Kimi yerlerde bu ruh aynı zamanda<br />
bir şamana aittir. Vahşi bir hayvan görünümündedir. Şamanın sağlığını korur. Bu ruhların gerçek<br />
görüntülerini şamanların kendileri bile göremezler. Bu ruhlar dağlarda gizlenirler ve yerlerini kimse<br />
bulamaz. Bu ruhun başına ne gelirse şamanın başına da aynısı gelir. O yaralanırsa Şaman da yaralanır.<br />
Kimi söylencelere göre şamanı doğuran bu hayvandır. Ulu bir çam ağacının dallarında, kuluçkaya<br />
yatan İye Hayvanın koruduğu yumurtadan çıkar şaman. Bazı hayvanların ruhu bazı boylar için çok<br />
önemlidir. Çünkü o hayvanın soyundan geldiklerine inanırlar. Örneğin; at, karga, atmaca, kuğu, kartal,<br />
turna, kakım, tavşan, deve, koyun vs. Mesela Ku’lar kuğu soylu olduklarına inanırlar. Ku kelimesi zaten<br />
kuğu demektir. Bu kavimlerin şamanları kendilerini bu hayvanlara benzetecek biçimde giyinirler. Her<br />
şaman belirli bir hayvanın donuna bürünebilir. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kıla: (Gul/Kul). Hayvan demektir. Türkçede Kölik, Moğolcada Gölög/Gülüg/Gülige hayvan<br />
anlamına gelen kelimelerdir. Kullanmak ve kul sözcükleriyle bağlantılıdır.<br />
(Bakınız: İYE)<br />
KILIÇ: Kutlu Silah.<br />
Eşdeğer: KILIS, KILIŞ<br />
Ata kılıcı kuşaktan kuşağa emanet edilip evde saklanır. Yemin edilirken eğilip kılıç öpülür. Savaş<br />
Ruhu’nun simgesi sayılır. İskitlerde Kılıç Tanrının bir simgesidir. Gökten gelen kılıçlar en güçlü silahlar<br />
olarak kabul edilir. Yıldırım Tanrısı tarafından gönderilen kılıçların özünde yıldırımın özü vardır.<br />
Ölümsüzlük suyunu arayan Ural Han’a babası kıvılcımlar saçan elmas bir kılıç verir. Bu kılıcı yer<br />
vurunca su çıkar. Bazı kahramanlar taştan doğarken ellerinde kılıçları vardır. Bazen kılıcı suya vurunca<br />
suda yol açılır. Bu motif Hz. Musa’nın kızıldenizi yarmasını akla getirir. Bazen kılıç kahramanın canıdır<br />
ve yere düşürünce ölür. Aynı mantık Bayrak için de geçerlidir. Bayrak ordunun ruhudur ve yere<br />
düşürülmez. Tigin “Şehzade, Prens” sözcüğü de Tig/Tığ kelimesinden gelir ve kılıç demektir. Macarlara<br />
göre Atıla Han’ın, Hadur adlı savaş tanrısının kendi döverek yaptığı kılıcını bulduğu söylenmektedir.<br />
Bazen bu efsane batı anlayışıyla birleşip Mars’ın kılıcı şeklinde anlastılmaktadır. (Kaynak: Türk<br />
Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />
� Kılıç: (Kıl).Uzun, iki yanı keskin, ucu sivri ve çoğunlukla bele takılarak taşınan savaş aleti.<br />
İnsanlığın en eski savaş aletlerindendir. Kılavuz sözü ile aynı kökten gelir.<br />
KIMIZ: Süt Rakısı.<br />
Eşdeğer: KIMIS, KUMUS<br />
Moğolca: HIRAM, KIRAM, KIMUR<br />
Kısrak sütünün mayalanmasıyla yapılır, alkollü ve ekşidir. Türklerin günlerce at üstünden inmeden<br />
kımız içip kavut yiyerek yolculuk yaptıkları söylenir. Öykülerde yağma sırasında 90 havuza kımız<br />
D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>
Change language