18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

S a y f a | 126<br />

� Kayra: (Kay). Lütuf, İhsan demektir. Kayırmak fiili ile aynı kökten gelir. Kayramak ise korumak<br />

himaye etmek, lütfetmek demektir. Moğolca Hayra sözcüğü aşk anlamına gelir.<br />

Açıklama: Kayra Han ile Kara Han aynı kişi olarak nitelense de bu durum sesbilimsel ama yaygın bir<br />

yanlışlıktır. Çünkü Kara sözcüğü içerisinde daha çok olumsuz anlamlar barındırır. Kara Han farklı bir<br />

mitolojik kişiliktir (Oğuz Han’ın babasıdır).<br />

(Karıştırılan: KARA HAN)<br />

KAZAK HAN: Söylencesel Hakan.<br />

Kazakların Atası olarak kabul edilir. Alaş Han’ın oğludur. Üç oğlu vardır:<br />

1. Bakarıs. Neslinden gelenler Uluğ Cüz’ü oluştururlar. (‘Sol Kazakları’ veya ‘Büyük Otağ’.)<br />

2. Akarıs. Soyundan gelenler Orta Cüz’ü oluştururlar. (Orta Kazakları’ veya ‘Orta Otağ’.)<br />

3. Yanarıs. Soyun Küçük Cüz’ adıyla anılmıştır. (Sağ Kazakları’ veya ‘Küçük Otağ’.)<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kazak: (Kaz). Kahraman, başıboş, özgür, sert anlamlarına gelir. Kaz kökü konup göçmek<br />

içeriğine sahiptir. Atlı asker anlamında da kullanılır.<br />

KAZIRGAN: Cehennem Çukuru.<br />

Kötü ruhların doğruluğa gelmesi için, geçici bir süre kaldığı ateş çukuru. (Kaynak: Türk Söylence<br />

Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kazırgan: (Kaz). Çukur anlamı taşır. Kazımak ve kazık sözleri ile aynı köktendir.<br />

(Bakınız: TAMAĞ)<br />

KELÇE: Kel Kahraman.<br />

Eşdeğer: KALÇA, KEÇEL<br />

Çokbilmiş, kurnaz ve talihlidir. Ukala ve alaycı olarak da görünür. Kendisini kele dönüştürerek öteki<br />

dünyaya bile gidebilir, göğün yedi katını ve yıldızları dolaşır. Altay efsanelerinde kel kadın şaman<br />

ölüleri bile diriltir. Bu nedenle kellik bir güç simgesidir. Güneşli bir günde kar yağdırır, fırtına çıkarır.<br />

Manas Destanında Targıl Taz adlı bir kahin vardır (Taz, kel demektir). Kel/Kal sözcüğünün Moğolca Gal<br />

“Ateş” sözcüğü ile de bağlantısı vardır. Ateş kutsallık ve güç içeren bir enerjiye sahiptir. Moğolların<br />

Gal Han adlı bir Tanrıları vardır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kelçe: (Kel). Saçsızlık ifade eder. Dayanıklı olmak anlamı da kökün içinde gizlidir. Moğolca<br />

Heleh/Kele, Kalmukça Kelehe konuşmak, gevezelik etmek demektir ve Kelçe’nin lafazanlığı ile<br />

de bağlantılıdır.<br />

(Bakınız: KELOĞLAN, TAZŞA, KELEY)<br />

KELEMTER: Dev İnsan.<br />

Eşdeğer: KELENTER<br />

Başları bulutlardan bile yüksektir. Eski çağlarda yaşamışlardır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kelemter: (Kel/Gel). Dayanıklılık, büyüme gibi anlamlar ifade eder.<br />

(Bakınız: UZUH)<br />

KELENİ: Şaman Ruhu.<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!