18.01.2013 Views

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ Deniz Karakurt

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

S a y f a | 117<br />

� Kam: (Kam). Göz alıcılık, anlamını içerir. Kamaşmak kelimesiyle bağı vardır. Kamamak fiili, bir<br />

şeyi kapatmak, kilitlemek demektir ki ruhların ele geçirilmesiyle alakalı olabilir. Kamanmak ise<br />

bunalmak demektir. Moğolca hamah toplanmak demektir ki, şaman ayini çoğu zaman<br />

insanların toplanmasını, bir araya gelmesini sağlar. Yine Moğolca, Türkçe ve Tunguzcada Kam<br />

kökü topluluk, toplanmak, bir araya gelmek, bir arada olma anlamı taşıyan kelimelerin<br />

türediği bir köktür. Eski Tunguzcada Kum ruh manası taşır. Moğolcada Keme/Heme<br />

kehanette bulunmayı ifade eder. Eski Altaycada ise yürümek manasını içerir.<br />

KAMBAR HAN: At Tanrısı.<br />

Atları korur, eğlenceyi sever. Yılkıcı (At Sürüsü Sahibi) Kambar Ata olarak söylenir. İslam sonrası<br />

Kamber motifi ile özdeşleşmiştir. İskitlerden bu yana Türklerle iç içe bir etkileşim halinde bulunan<br />

Taciklerde Yağmur ve Yıldırım Tanrısı olarak görünür. Türklerde at daima yıldırım ile ilişkilendirilmiştir.<br />

Bu açıdan akla yatkın görünmektedir. Yunancada damat demektir. “Kambersiz düğün olmaz,” sözcüğü<br />

bu anlamda kullanılır. Çalgıcıların koruyucusu olarak tanımlandığı da görülür. Aslında aslında var olan<br />

ve atların koruyucu ruhu olarak görülen bir Tanrıya çeşitli sözcük benzerlikleri nedeniyle farklı<br />

anlamlar yüklenerek özelliklerinin genişletildiği anlaşılmaktadır. Hz. Ali’nin atlarından sorumlu<br />

kölesinin (veya gönüllü hizmetkarının) adının Kamber olduğu ve birlikte yolculuklar yaptıkları anlatılır.<br />

(Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kambar: (Kam). Kam (şaman) sözcüğü ile bağlantılıdır. Kamçı sözcüğü atları hareket ettirmek<br />

için kullanılan kırbaç demektir ve aynı kelime kökünden türemişlerdir.<br />

KAM HAN: Söylencesel Hakan.<br />

Eşdeğer: KAM GAN<br />

Bayındır Han’ın atasıdır. Aynı zamanda güçlü bir kamdır. Türklerde eski dönemlerde hanlar aynı<br />

zamanda toplumun başındaki kam olarak da yer alırlar. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong><br />

<strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kamgan: (Kam.) Kam + Han<br />

KAMLAMAK: Şamanlık Yapmak.<br />

Eşdeğer: KAM-<br />

Şaman ayini yapmak. Şamanın davul ve def çalarak coşkuya kapılması ve kendinden geçmesi sonucu<br />

farklı alemlere yolculuklar yaptığına inanılır. Şaman ayinlerinin hemen her kabilede farklı kuralları<br />

vardır. Ruhlar alemi ile iletişim, gelecekten haber verme, insan ömrünün çok ötesindeki geçmişi<br />

anlatma bu ayinde tanık olunabilecek durumlardır. Örneğin “Kamıyak” fal demektir ve kamlama ile<br />

alakalı olarak ortaya çıkmıştır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, <strong>Deniz</strong> <strong>Karakurt</strong>)<br />

� Kam: (Kam.) Göz alıcılık, anlamını içerir. Kamamak fiili, bir şeyi kapatmak, kilitlemek demektir<br />

ki ruhların ele geçirilmesiyle alakalı olabilir. Kamanmak ise bunalmak demektir.<br />

KAMOS: Kabus Cini.<br />

Eşdeğer: KAPOS<br />

Kabuslara ve karabasanlara neden olan kötü ruh. Geceleri gelip, rüyalarda insanları korkutan ve<br />

ruhlarını alan kötücül yaratık. İnsanlara korkuyu ve kabusları o gönderir. Biçimsiz bir varlıktır. İnsanları<br />

uykuda yakalayarak götürür. Üzerine çöktüğü insan nefes alamaz. Kedi gibi sessizce gezer. Keçiye<br />

benzediği söylenir. Gün ışığından korkar. Güneş doğunca kımıldayamaz. Tek başına uyuyan insanların<br />

üzerine bütün ağırlığıyla çökerek onların çarpılmalarına veya ölmelerine sebep olabilir. Geceleri<br />

D e n i z K A R A K U R T <strong>TÜRK</strong> <strong>SÖYLENCE</strong> <strong>SÖZLÜĞÜ</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!