27. araştırma sonuçları toplantısı 3. cilt - Kültür ve Turizm Bakanlığı

58
Olba’da 2008 yılı araştırma döneminde ağırlık verilen konulardan birini de
Erken Hıristiyanlık Dönemi yapıları oluşturmaktadır. Olba piskoposlarının
381 yılından itibaren toplanan çeşitli konsillere temsilci olarak katılması,
kentin adı geçen dönemde bir Hıristiyanlık merkezi olarak varlık ve önemini
kanıtlar. Bunun Olba’daki yaşam ve mimarîye yansımaması olanaksızdır.
Olba’nın yerleşim tarihi incelenirken, Erken Hıristiyanlık Döneminin önemli
dinsel yapılarının akropolisin doğu kesimindeki vadide (Doğu Vadisi) ve
daha aşağıdaki Şeytanderesi Vadisi yönünde yoğunlaştığını önermek olasıdır.
Bunda söz konusu kesimin korunaklı ve dramatik özelliğinin rol oynadığı
düşünülebilir.
Olba Erken Hıristiyanlık Dönemi yapıları içinde en dikkat çekici olanı İ.S.
beşinci yüzyıla tarihlenen manastırdır (Resim: 10). İki katlı olduğu belirlenen
manastır yapısı, Olba’da akropolisin doğusunda, Şeytanderesi Vadisi’nde
ve aquae ductustan yaklaşık 300 m. güneyde bulunmaktadır. Şeytanderesi
Vadisi içinde, manastırın yaklaşık 100 m. kuzeyinde bugün ancak temelleri
izlenebilen bir başka kilise bulunmaktadır. Söz konusu kilisenin planı, daha
önce ekibimiz tarafından çizilmiş ve yayınlanmıştır15 . Yine Şeytanderesi
Vadisi’nde manastırdan yaklaşık 1 km. güneye inildiğinde mağara kilise
ve onun hemen önünde yer alan bir başka kilise yapısının kalıntılarıyla
karşılaşılmaktadır16 .
Daha önce yapılan birçok yayında manastırın planı verilmiş ve konudan
söz edenler aynı planı asıl olarak kullanmıştır17 . Ancak ekibimizin 2007
araştırma döneminde yaptığı incelemeler, söz konusu yerin planında
eksiklikler olduğunu ortaya koymuştur. Manastırın sarnıcı ve yapının
güneyinde otların arasından güçlükle görülebilen yeni mekânlar söz konusu
planda yer almamaktadır.
15 E. Erten-M.Özyıldırım, Mersin Silifke Olba Yüzey Araştırması, 25. Araştırma Sonuçları
Toplantısı, 2. Cilt, s.58, Çizim 2.
16 Erten-Özyıldırım 2005, Mersin Silifke Olba Yüzey Araştırması, 25. Araştırma Sonuçları
Toplantısı, 2. Cilt, s.58,62, Çizim 1, Resim 9-10.
17 Hild-Hellenkemper 1990, 370. Ayrıca, manastırın ilk yayınlanmış plan çizimi için: Keil-
Wilhelm 1931, 86, plan 116.