Birinci Basamakta Adli Tıp - Balıkesir Tabip Odası

genel olarak “travma”; vücudumuzda meydana gelen zararlara ise “yara” veya “zedelenme”,
“incinme” denilmektedir. Bunlar, künt tipte yaralanmalar (yumruk, taş, sopa, trafik kazası,
düşme vb. yaralanmalar), kesici, kesici-delici, kesici-ezici vb. aletlerle yaralanmalar, ateşli
silah yaralanması, zehirlenmeler, asfiktik yöntemler (ası, boğma, suda boğulma vb) ve diğer
travmatik nedenlerdir. 2,4,5,6,8
• Adli Tıp Açısından Önem Taşıyan Bazı Önemli Tanımlar:
Beklenmeyen Ölüm; Kuşkulu Ölüm
Bu iki tanım, bilinen öldürücü bir hastalığı olmayan kişilerin beklenmeyen ölümü veya ölü
bulunması olguları için ortak kullanılan bir tanım olmakla birlikte; anlamca bazı farklıklar
içermektedir. Beklenmedik ölüm (unexpected death), sağlıklı görünen bir kişinin aniden
hastalanarak, tanısı konmadan çok kısa süre içinde ölmesi; kuşkulu ölüm (suspected death)
ise, bilinen öldürücü bir hastalığı olmayan kişinin kuşkulu bir şekilde ölmesi, ölü bulunması
veya kuşku verici bir ortamda ölü bulunması gibi olgular için kullanılır. 5,6,8
Ani Ölüm
Ani ölüm (sudden death), bir kişinin travma ve bilinen öldürücü bir hastalığı gibi beklenilen
durumlar dışında; çok kısa bir süre içinde ölmesidir. Dünya Sağlık Örgütü “ani ölüm” tanımını,
ölümle sonuçlanan belirtilerin başlamasından ölümün meydana gelmesine kadar en
fazla 24 saat geçen ölümler için kullanmaktadır. Ani ölümlerin önemli bir kısmını oluşturan,
kardiak kökenli olgularda ise ölüm genellikle dört beş dakikadan bir kaç saate kadar süren çok
daha kısa süreç içerisinde meydana gelmektedir. Ani ölümler, aynı zamanda “beklenmedik
ölüm” veya “kuşkulu ölüm” olarak ta nitelendirilebilmektedir. 5,6,8
İzah Edilemeyen Ölüm
Bazı ölümlerde, otopsi de dâhil yapılan her tür ayrıntılı adli ve tıbbi incelemelere karşın, ölüm
nedeni ortaya konulamaz. Bu tür ölümlere “izah edilemeyen ölüm” ve bu şekilde sonuçlanan
otopsiye de “negatif otopsi” denir. İleri derecede çürümüş olgular, bazı entoksikasyonlar, bazı
akut myokard enfarktü, ileti sistemi patolojileri gibi her hangi bir makroskopik, mikroskopik
veya laboratuar bulgusuna yol açmayan hastalıklar bu kapsamda yer alırlar. Adli otopsilerin
yapılan tüm incelemelere karşın en az % 2 ila 5’inin “negatif” sonuçlandığı bilinmektedir. 5
Yalancı Ölüm
Bazı durumlarda ölüm meydana gelmediği halde dolaşım çok yavaşlar, solunum oldukça
yüzeyselleşir ve bazı refleksler azalabilir ve böylece kişinin öldüğü kabul edilebilir, adli tıpta
bu duruma “yalancı ölüm” denmektedir. Bu türolguların çok sayıda örneği bulunmaktadır.
Yüksek doz MSS inhibitörü (sedatif, hipnotik, uyuşturucu, anestezik madde) alımlarında,
yeni doğanların hipoksik/ anoksik tablolarında, suda boğulma tehlikesinde, kafa travmalarında
olmak üzere; “koma” veya “kriz” olarak nitelendirilen birçok tabloda ölümün meydana
geldiği düşünülebilir. Hekimlerin, dikkatli bir muayene ile gerçek ölümü yalancı ölümden
ayırt etmesi genellikle bir sorun oluşturmaz. Ancak, semptomlar belirsiz kritik olgularda etkin,
uzun süreli bir yoğun tedavi ve resüstasyon uygulaması sonucunda karar verilmelidir. 5,8
C. Ölüm tarzı/ orijin (Kaza, cinayet, intihar) araştırması
Ölüm tarzı, ölüm nedenleri ile birlikte kullanılan ve özellikle hukuki açıdan önem taşıyan
bir kavramdır. Tüm ölümlerde ölüm tarzı, “doğal”, “cinayet”, “intihar” veya “kaza” şeklinde
karşımıza çıkmakta olup; bazı olgularda yapılan tüm araştırmalara rağmen belli bir neden
Birinci Basamakta Adli Tıp 33