Birinci Basamakta Adli Tıp - Balıkesir Tabip Odası

iskli alanlarından biridir. Kadın-doğumcular aleyhine açılan davaların önemli bir kısmı doğum
asfiksisinin yanlış tanısı temeline dayanmaktadır. Bu olgularda ayrıntılı tıbbi öykü ve aile
öyküsü ile eksiksiz yapılmış otopsi karar mekanizmasının doğru işlemesini sağlayacaktır. 20,21
Yaşayabilme Yeteneği
Yeni doğan bebek ölümlerinde, hekimin cevaplaması beklenilen sorulardan biri de çocuğun
yaşama yeteneğine sahip olup olmadığıdır. Burada yaşama yeteneği ile anlatılmak istenen herhangi
bir tıbbi bakım yapılmadan bebeğin canlı kalabilme yeteneğine sahip olup olmadığıdır.
Bu süre genellikle rahim içinde 210 gün veya intrauterin yaşamın yedinci ayından sonrası
olarak kabul edilmektedir. 22 İngiltere kanunlarına göre ise daha önce 28 hafta olarak kabul
edilen bu sınır 1992 yılında yenilenerek 24 haftaya indirilmiştir. Bu yeni düzenlemede 24.
haftanın da tamamlanmış olması şartı aranmaktadır. 9,23
WHO ise ağırlığı 1000 gr’ın üstü ve boyu da 35 cm’nin üstündeki fetüsü yaşayabilir olarak
kabul etmektedir. Yaşayabilme ve miyat tespitinde ağırlık, vücut ölçüleri, organ ağırlıkları,
histopatolojik incelemede organların matürasyonu ve özellikle akciğerlerin gelişim evresi
önemli kriterler olarak kabul edilmektedir.
Morfolojik olarak akciğerler gelişim haftasına göre değişik özellikler göstermektedir. Bu gelişim
evrelerine bakıldığında ilk 6 hafta embriyonal evre, 6–16. haftalar arası glandüler evre
olarak adlandırılmaktadır. 16–28. haftalar arası asiner gelişimin olduğu dönem kanaliküler
evre olarak adlandırılır. Gaz değişimi için gerekli akciğer yapılarının temelleri bu dönemde
atılmaktadır. Bu dönemi kapsayan 20. hafta aynı zamanda alveollerin açılması için gerekli
olan sürfaktan sentezini yapan tip II pnömositlerinde oluşmaya başladığı haftadır. 28–32.
haftalar arasında ise sakküler evre görülür. Bu dönemde distal hava yolları daha küçük solunum
birimlerine ayrışır. 32–36. haftalar arası alveolar evredir. Özellikle 20. haftadan sonra
akciğerlerin morfolojik incelemesi gestasyonel hafta tespitinde önemli bir bulgu olmakla
birlikte pratikte daha çok boy ve organ ağırlıklarını içeren gösterge çizelgeleri kullanılmaktadır.
24,25
Fetüsün olgunlaşmasının araştırılmasında farklı parametreler birlikte değerlendirildiğinde en
iyi sonuç alınabilmektedir. Bu parametreler arasında dış ölçümler, fetal vücut ağırlığı, organ
ağırlıkları, serebral gyrusların kıvrımlarının oluşumu ve bazı organların histolojik incelemeleri
bulunmaktadır. Dış ölçümlerde oturma yüksekliği, boy, ayak tabanı uzunluğu, baş çevresi
ve biparyetal çap ölçümleri normal değerlerle karşılaştırılır ve matürite değerlendirmesinde
önemli yer tutar. Serebral gyruslar daha çok gebeliğin ikinci yarısında önemlidir. Histolojik
olarak renal korteksin incelenmesi bize 18 ile 36 hafta arasındaki fetal gelişim hakkında bilgiler
vermektedir. Bu incelemede nefronların gelişim evresi ve nefrojenik bölgenin görünümü
dikkat edilen hususlardır. 9,26
Olağan süresinde doğmuş olan çocuklarda femur kemiği alt ucuna yakın 5–6 mm çapında
Becklard kemikleşme odağı bulunur. Becklard intrauterin 35–40 hafta arasında oluşmaktadır.
Diz derisi kesildikten sonra femur alt ucu açığa çıkarılır, bir- iki milimetrelik dilimler
halinde kesilirse beyaz kemik içinde yuvarlak koyu kırmızı renkte kemikleşme odağı görülür.
Diğer kemikleşme noktaları ise tibia kemiği üst ucunda 40. haftada, kalkaneusta 21–29 haftalar
arasında kemikleşme merkezleridir. Bu gibi birçok kemiğe ait kemikleşme merkezlerinin
oluşum şemaları bugüne kadar yapılan çalışmalarda belirlenerek bunlara ait ayrıntılı tablolar
oluşturulmuştur. 27,28
Birinci Basamakta Adli Tıp 119