konsolosluk işlerinin tarihçesi - T.C. Bern Büyükelçiliği

4. Noterlik ve Nüfus İşleriyle İlgili Yetki ve Görevler:
Noterlik hizmetleri, ancak, Konsolosluk binası içinde yerine getirilebilir. Zorunlu
hallerde, (tutukluluk, yatalak hasta olma vb) ev sahibi ülkenin de yasal düzenlemeleri
dikkate alınarak, Konsolosluk alanı dışında da bu hizmetler yerine getirilebilir.
Vatandaşlarımızın, yurtdışında nüfus olaylarını bağlı oldukları Konsolosluğa bildirme
yükümlülükleri vardır. Sağ olarak dünyaya gelen her çocuğun, yurtdışında doğumdan
itibaren en geç 60 gün içinde Konsolosluğa bildirilmesi zorunludur. Bu
yükümlülüğünü zamanında yerine getirmeyenlere, nüfus ve aile cüzdanlarını
kaybedenlere, medeni durum değişikliği sebebiyle nüfus cüzdanlarını değiştirmeyen
kişilere idari para cezası verilir.
5. Ticari Denizcilik ve Sivil Havacılık Alanındaki Yetki ve Görevler:
Konsolosluk, tarihi akışı içinde ilk olarak liman kentlerinde ortaya çıkmış olup, bu
bağlamda, deniz yoluyla yapılan ticaretin bunda çok büyük önemi vardır. Gemi, ve
uçaklarla yapılan seyahatlerde kendi vatandaşlarına ve bunların mürettebatına yardım
etmek, yolculuk sırasında vuku bulan olaylar hakkında soruşturma ve inceleme yapmak
ve ev sahibi ülkenin izni çerçevesinde mürettebat arasındaki anlaşmazlıkları çözmek ve
Türk bayraklı gemiler için “Bayrak Şahadetnamesi” düzenlemek yetki ve
sorumlulukları arasındadır.
6. Evlendirme Yetkisi ile İlgili Yetki ve Görevler:
Yurtdışında Konsoloslara, ilk defa 10 Nisan 1927 tarihli Bakalar Kurulu Kararnamesi
ile sadece kendi vatandaşlarına yönelik olarak “nüfus ve evlendirme memurluğu”
yetkisi verilmiş, bu yetki, en son 7 Kasım 1985 tarihli “Evlendirme Yönetmeliği” ile
düzenlenmiş, yurtdışında mahalli mevzuatın kabul etmiş olması koşulu getirilmiştir.
Buna göre, Konsoloslarımız İsviçre mevzuatının izin vermemesi sebebiyle, “evlendirme”
işlemi yapamamaktadır.
7. Tebligat Konusundaki Yetki ve Görevler:
“Tebligat”, bir dava, icra takibi ya da noterlik işi gibi konulardaki adli işlemlerin,
hakkında işlem yapılan kişilere uygun biçimde bildirilmesinin resmi olarak
belgelenmesidir. Hukuksal açıdan, tebligatın yaşamsal önemi vardır ve düzgün
yargılama ilkesinin en temel koşullarından sayılır. Davanın açılması aşamasında ve
daha sonraki aşamalarında belli bilgilerin ve davayla ilgili kanıtların ve belgelerin
taraflara bildirilmesi tebligat yöntemiyle sağlanmaktadır.
Tebligat Kanununa göre, Konsoloslar yurtdışında Türk vatandaşlarına doğrudan
tebligat yapma yetkisine sahiptir. Buna göre, tebliğ edilecek evrak Konsolosluğa
Dışişleri Bakanlığı veya Adalet Bakanlığınca ulaştırılır. Tebligat evrakı yabancı uyruklu
bir şahsa tebliğ edilecekse, bulunulan ülkenin merkezi makamına iletilir. Türk
vatandaşlarına yapılmak üzere Konsolosluğa ulaşan tebligat evrakı için ise, ilgiliye yazılı
bir bildirimde bulunulur ve 30 gün içinde Konsolosluğa başvurması istenir. İlgili
adresini değiştirmişse, yeni adresini Konsolosluğa bildirme yükümlüğü vardır. İlgili 30
gün içerisinde başvuruda bulunmazsa, tebligat yapılmış sayılır. İlgili, Konsolosluğa
geldiğinde tebligat evrakını almaktan imtina ederse, 30 günlük süre sonunda yine
tebligat yapılmış sayılır.
8. Konsolosların Seçim İşlerindeki Yetki ve Sorumlulukları:
Seçim işleriyle ilgilenmek, seçmenlere yardımcı olmak gibi hizmetler esasen konsolosluk
görevleri arasında yer almamaktadır. Bununla birlikte, demokratik bilincin yükselmesi
ve iletişim olanaklarının gelişmesi, yurtdışında yaşayan seçmenlerin, kendi
ülkelerindeki siyasal olaylarla daha yakından ilgilenmelerine yol açmaya başlamıştır. Bu
bağlamda, birçok ülkede seçimlerle ilgili olarak Konsoloslara görev verilmesi gittikçe