t - Süleyman Demirel Üniversitesi
t - Süleyman Demirel Üniversitesi
t - Süleyman Demirel Üniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Elde edilen verilerin işlenmesinde Avrupa’daki yerbilimciler tarafından, SESAME<br />
(Site EffectS assessment using AMbient Excitation) adlı proje kapsamında,<br />
geliştirilmiş ve literatürde yaygın olarak kullanılan, GEOPSY<br />
(http://www.geopsy.org) adlı yazılım kullanılmıştır.<br />
Mikrotremor ölçümlerinde verilerin gürültüsüz kısımlarının kullanılması tercih<br />
edilmekte geçici gürültülerin (yakın trafik, yayalar. Endüstiriyel v.b.) sakınılması<br />
gerekmektedir. Bu seçme işleminin manüel olarak yapılması tercih edilmekle<br />
birlikte, çok miktarda verinin olduğu durumlarda çok zaman kaybettirici bir işlemdir.<br />
Programın özelliklerinden biride verideki gürültüsüz kısımların seçiminin verilen<br />
parametreler doğrultusunda her üç bileşen için otomatik yapılabilmesidir.<br />
Geopsy programında bu işlemi sismolojide geçici değişimlerin yakalanmasında<br />
kullanılan tetikleme işleminin tersine işletilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Tetikleme<br />
işlemi sismolojide gelen sinyalden kısa dönem ortalama (STA) ve uzun dönem<br />
ortalama (LTA) denen sinyallerin genliklerin ortalamalarının alınması ve bu<br />
genliklerinin birbirine oranlanması şeklinde gerçekleştirilmektedir. STA/LTA oranı 3<br />
ila 5 arasında ise bu sinyal olarak algılanmaktadır. GEOPSY programında ise<br />
mikrotremor verilerinden sakin kısımlar seçilmek istendiğinden bu oran max<br />
STA/LTA 1.5-2 arasında seçilerek işlem gerçekleştirilmektedir. GEOPSY programı<br />
bir pencereyi seçtikten sonra seçilen parametrelere uygun bitişik diğer pencereyi tüm<br />
sinyal bitene kadar otomatik aramaya devam etmektedir.<br />
Verilerin analizinde kullanılan diğer önemli bir parametre ise seçilen pencere<br />
genişliğidir. SESAME projesinde güvenli bir zemin hâkim frekansı bulmak için bu<br />
değerin 10/f den büyük seçilmesi önerilmektedir. Burada f sahada beklenen H/V<br />
frekansıdır. Bu şekilde seçilen her pencerede ilgilenen frekansın en az 10 defa tekrar<br />
edilmesi sağlanmaktadır. Örnek verilecek olunursa eğer sahada 0.4 Hz’lik bir hâkim<br />
frekans bekleniyorsa seçilecek pencerelerin genişliği 10/0.4 yani en az 25 sn<br />
olmalıdır.<br />
79
Change language