t - Süleyman Demirel Üniversitesi

genlik değerlerinde gözlenirken, etkin frekansların çok fazla farklılık göstermediği
görülmektedir (Kanai and Tanaka, 1965).Bu kavramdan yola çıkılarak basit homojen
yatay tabakalı ortam kabulü yapılarak; yer etkin periyodunun, doğrudan mikrotremor
ölçümleri ile belirlenerek bölgede kuvvetli yer hareketi verisi olmaması durumunda
da saptanması olanaklı olmaktadır.
Mikrotremor aygıtı ile çeşitli bölgelerde ölçümler yapılarak yer etkin periyotu ve bir
yaklaşım olarak etkin periyotdaki büyütme katsayısı gibi parametreler bulunabilir ve
bu veriler ışığında bölgesel olarak parametrelerin değişimi saptanarak pratik
sınıflandırmalar yapılabilir (Tokgöz, 2002).
Yer büyütme katsayısı hesaplamalarında, spektral genlikler (Kobayashi et al., 1986),
referans noktasına göre göreceli spektral oranlar (Kagami et al., 1986) veya yatay
bileşen spektrum değerlerinin düşey bileşen spektrum değerlerine oranı (Nakamura)
yöntemleri uygulanabilir.
Yer etkisinin belirlenmesi çalışmalarında yeni bir yaklaşım yöntemi de 1989 yılında
Nakamura tarafından belirtilmiş ve yöntemin geçerliliği ile ilgili sayısal
modellemeler 1994 yılında yapılmıştır (Lermo and Garcia, 1994).
Yatay (Horizantal) ve düşey (Vertical) kayıtların spektrumlarının birbirine
oranlanması esasına dayanan teknik H/V ya da Quasi Transfer Spektrumu olarak
bilinir (Nakamura, 1989
Diğer taraftan bir gurup araştırmacı H/V deki pikleri Rayleigh dalgalarının piklerinin
varlığı ile açıklamaya çalışmıştır. Yapay titreşim kaynakları çoğunlukla düşey
hareketlerde hâkimdirler ve Rayleigh dalgalarına sebeb olurlar. Düşey bileşende
Rayleigh dalgalarının etkisi açıkca görülür. Bu yüzden Rayleigh dalgaları
mikrotremorların gürültüsü olarak varsayılır ve etkileri elimine edililmeye çalışılır.
Nakamura (2000)’da Rayleigh dalgalarının etkisi ve elimine edilmesi ayrıntılı olarak
irdelenmiştir.
Birçok gözlem ve deneyim mikrotremor kayıtlarında cisim ve yüzey dalgalarının
varlığını göstermiştir. Nakamura bu tekniği zemin büyütme faktörünün
7