t - Süleyman Demirel Üniversitesi

özellikleridir. Yeryüzünde deprem kökenli yer hareketini belirleyen bu unsurların
anlaşılması deprem hasarlarını en aza indirgemeye yönelik planlama ve inşaat
mühendisliği çalışmalarına önemli katkılar sağlar. Vs30 ülkemizde ve birçok ülke
depreme dayanıklı yapı standartlarında (Uniform Building Code (UBC), NEHRP,
Eurocode 8 (EC8) ) dinamik zemin davranışını değerlendirilmesinde elde edilmesi
gereken en önemli bir parametre olarak belirlenmiştir.
Yapılan çalışmalar 1-D boyutlu bir ortamda Vs hızının en etkin parametre olduğunu
göstermektedir. Bu parametreyi elde etmek için kullanılan klasik sondaj yöntemi,
maliyetli ve çevre de tahribat yapan bir yöntemdir. Son 15 yıldır kullanılmaya
başlayan ve yüzey dalgalarının analizine dayalı yüzey dalgaları ters çözümü yöntemi
ülkemizde de yeni yeni uygulanmaya başlanmıştır. Yüzey dalgası yöntemlerinin
gelişimi, kuramsal temelleri ve mühendislik problemlerine uygulanışı Socco ve
Strobbia (2004) tarafından özetlenmiştir. Yüzey dalgaları sismolojide çok eskiden
beri kabuk ve üst mantonun yapısının araştırılmasında kullanıla gelmekle birlikte,
yapı-yeri incelemelerinde makaslama dalgası hızlarının saptanması gibi sığ amaçlar
için kullanımı Yüzey Dalgalarının Spektral Analizi (Spectral Analysis of Surface
Waves) (SASW) yönteminin geliştirilmesi ile başlamıştır (Nazarian and Stokoe,
1984; Stokoe and Nazarian, 1985; Gucunski and Woods, 1991; Tokimatsu et al.,
1992). Daha sonra geliştirilen diğer bir aktif kaynaklı yöntem “Yüzey Dalgalarının
Çok Kanallı Analizi” (MASW) (Park et al., 1999) olmuştur. Bu yöntemlere alternatif
olarak da, dairesel dizilimli mikrotremor aletleri kullanılarak yapılan pasif kaynaklı
Uzaysal Özilişki Yöntemi (SPAC) ile veri toplama ve veri işleme kuramları
geliştirilmiştir (Aki, 1957; Toksöz, 1964; Okada, 2003; Tokimatsu, 1997; Asten et
al., 2003).
Yüzey dalgaları dikey heterojen bir ortamda dispersifdirler. Hızları frekansın
fonksiyonu olarak değişir ve bu özellik penetrasyon derinliğini kontrol eder (Aki and
Richards, 2002). Bu dispersiyon özelliği bir ters çözüm işlemi ile Vs’in derinliğe
bağlı elde edilmesinde kullanılabilmektedir (Herrmann, 1994; Wathelet et al., 2004).
Tez kapsamında MASW yöntemi ile Menemen ilçe merkezi ve gelişme alanları için
3