t - Süleyman Demirel Üniversitesi

Kırılan dalgaların analizin de Çizelge 3.9.’da verilen Yılmaz ve Eser (2002) iş akışı
kullanıldı.
Çizelge 3.9. Kırılan dalgaların analizi için iş-akışı
1 Saha kayıt formatından veri işlem formatına çevrilmesi,
2 Saha kayıt geometrisiyle sismik verilerin birleştirilmesi.
3 İlk-varışlara ait zamanların tesbiti.
4 Kırılan dalgaların varış-zamanlarından ‘başlangıç’ hız-derinlik modelinin
tayini.
5 Başlangıç modeline karşılık gelen kırılan dalgaların varış-zamanlarının
modellenmesi.
6 Modellenen zamanlarla 3’te tesbit edilen gerçek zamanlar arasındaki farkı
asgariye indirecek şekilde ‘başlangıç’ hız-derinlik modelinin grid tarzında
bir modele dönüştürülerek iteratif tarzda değiştirilmesi ve bu işlemin ‘nihai’
hız-derinlik modeline ulaşana kadar tekrarı.
Herbir ölçüm noktasında ilk-varan sinyallere ait zamanları (‘first breaks’) saha
kayıtlarında tesbit edilip (‘first-break picking’), bir başlangıç modeli tanımlandı
(Şekil 3.33.).
Daha sonra, başlangıç modeli ‘nonlinear traveltime tomography’ (Zhang and Toksöz,
1998) esasına dayanan tersine çözüm usulüyle iteratif bir tarzda değiştirilerek zemin
için nihai bir P-dalga hız-derinlik modeli elde edildi. Her iterasyonda, ilk-varan
sinyallere ait zamanlar modellenip ve gerçek ‘pick’ edilmiş zamanlarla karşılaştırlıdı.
İterasyon işlemine, modellenen ve gerçek zaman eğrileri arasındaki uyumsuzluk
asgari bir değere ulaşınca son verildi (Şekil 3.34.).Azami atış-jeofon açılımı 96 m
olduğu için, bu modelin 0-32 m derinlik aralığı sonuç ürün olarak dikkate
alınmalıdır. Bu modelin yanal ortalaması hesap edilerek, ölçüm noktasına ait,
hesaplanan P-dalga hızına göre güvenilebilir en ince tabaka kalınlığı, (1/4) *
(minimum P-dalga hızı / baskın sinyal frekansı) formülünden hesaplanabilinir. Çoğu
kez, P-dalga hızına güvenilir en ince tabaka kalınlığı 1–2 m’dir.
90