tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü menderes

12
Lardello (İtalya)’da olduğu gibi turmalin ve datolit gibi diğer borat minerallerinin
kristalleşmesi ile ilgili olabilir. (Cavarretta ve Puxeddu, 1990). Kimyasal ve izotopik
çalışmalar, jeotermal sulardaki borun büyük bir kısmının kayaçlardan yıkanarak
geldiğini göstermiştir (Palmer ve Sturchio, 1990). Başka bir ifadeyle, jeotermal sular
içindeki bor konsantrasyonu, rezervuar kayaçlarla çözeltilerin ilişkisine bağlı olarak
gelişmiştir. Örneğin, Giggenbach (1995), Taupo jeotermal alanının (i) düşük B +3 /Cl -
oranına sahip riyolitik kaynaklardan gelen jeotermal suların ve (ii) yüksek B +3 /Cl -
oranına sahip andezitik kaynaktan gelen jeotermal suların iki farklı rezervuara sahip
olduğunu belirtir. Leeman ve Sesson (1996) ise, çalışmalarında çözeltiler içindeki
çok yüksek bor konsantrasyonu denizel kökenli sedimenter kayaçlardan veya
evaporit katmanlarını işaret ederken, düşük bor konsantrasyonunun volkanik
kayaçlardan oluşan bir rezervuarı belirtebileceğini iddia ederler. Jeotermal sular
ayrıca hidrokimyasal özellikleri ile birbirinden ayrılırlar. HCO3 - -SO4 -2 ya da asitsülfatlı
sular olarak karakterize olan buhar baskın sistemler, genellikle su baskın
sistemlerden -borun buharda düşük çözünürlüğü nedeniyle- daha düşük bor
konsantrasyonuna sahiptir (Leeman ve Sisson, 1996).
Hidrotermal sistemlerde bor artışının magmatik kökenli olabileceği Wedepohl (1978)
tarafından iddia edilir. Yüksek sıcaklıklarda bor magmadan direkt olarak atmosfere
karışırken, düşük sıcaklıklarda hidrotermal çözeltiler borun ana kaynağını
oluşturabilir ve hidrotermal çözeltilerle karışan yüzey sularında bor konsantrasyonu
biraz artabilir (Wedepohl, 1978). Magmatik kayaçlardaki minerallerdeki birincil sıvı
kapanımlar, tipik olarak yüksek bor mineralizasyonu (10 2 -10 3 ppm) ile ilgili olabilir
(Bottrell ve Yardley, 1988; Campbell vd., 1995). Yitimle ilişkili ortaç bileşimli
kayaçlarda bor içerikleri genellikle