tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü menderes

3
oluşmasına neden olmuştur. Bor ilave edildiği malzemelerin katma değerlerini
yükseltmekte, bu nedenle bugün sanayinin tuzu olarak adlandırılmaktadır. Gelişen
teknolojiler, bor kullanımını ve bora bağımlılığı artırmakta, borun stratejik mineral
olma özelliği giderek daha da belirginleşmektedir (DPT, 1988).
Kimyasal karakterlerinden dolayı bor; hareketli ve kolay parçalanma özelliğine
sahiptir. Hidrosfer özellikle okyanuslar 4.45 ppm değerinde bor içerir (Çizelge 1.1.;
Şekil 1.1.). Borca zengin diğer ana kaynaklar üst kabuk ile alt mantodur. Jeolojik
zaman içinde bor hareketinin mantodan üst kıtasal kabuğa doğru olduğunu gösterir.
Ayrıca bor simektit killer, demir hidroksitler ve diğer kıtasal mineral fazları üzerine
deniz sularından absorbsiyonu nedeniyle üst okyanussal kabukta zenginleşir (Smith,
2002). Su borun hareketini arttıran önemli bir faktördür. Yüksek çözünürlüğü ve
yüksek sıcaklığa bağlı uçucular nedeniyle üst kıtasal kabukta bor zenginleşmesi
gözlenir. Borun yukarı doğru hareketi magmadaki borun tüketilmesini sonuçlar (Bkz.
Çizelge 1.1; Bkz. Şekil 1.1.). Atmosferde bulunan borun varlığı deniz yüzeyinde
oluşan uçucular ve havada asılı katı ve sıvı partiküller ile ilişkilidir. Kıtasal
kayaçlardaki ayrışma ve erozyon biyosferdeki borun ana kaynağıdır (Şekil 1.1.;
Smith, 2002).
Kayaç oluşturan minerallerden filosilikatlar (borat ve borosilikatlar dışında)
genellikle çok yüksek konsantrasyonlarda bor içerir (London vd., 1996). Bor
karakteristik olarak metamorfik (ve magmatik) mikalarda 10-200 ppm’dir; beyaz
mikalar biyotitlere göre çok yüksek değerlerde bora sahiptir (Harder, 1975 a; b;
Ahmad ve Wilson, 1981; Truscott vd., 1986). Ditsen (kıyanit) ve andalusit 200
ppm’den daha yüksek oranlarda bor içermezken, sillimanitler 2000-3200 ppm bor
içerir (Grew ve Hinthorne, 1983; Grew vd., 1990). Feldspat ve kuvarslar