tc süleyman demirel üniversitesi fen bilimleri enstitüsü menderes

5.1.5. Bor
110
Büyük Menderes kıtasal rift zonunda gelişen jeotermal alanlardaki sıcak suların B +3
içerikleri ve kökeni birçok araştırıcının ilgisini çekmiştir (Özgür, 1998; Özgür, 2001;
Gemici ve Tarcan, 2002; Vengosh vd., 2002). Borun kökeni ile ilişkili tartışmalar ise
güncelliğini korumaktadır. Doğada B +3 minerali meta-pelitik kayalar ve evaporitik
oluşumların etken olduğu alanlarda zenginleşme gösterir. Jeotermal alanlarda B +3 /Cl -
oranı, jeotermal suların jenezi açısından önemlidir. Büyük Menderes kıtasal rift
zonunda bulunan Gölemezli, Yenice, Tekkehamam, Pamukkale, Bozköy ve
Germencik alanları ile Küçük Menderes ve Gediz kıtasal rift zonlarındaki jeotermal
alanlar B +3 /Cl - oranlarına göre değerlendirilmiştir. Burada Menderes Masifi kıtasal
rift zonlarında gelişen sıcak su kaynakları dört alt bölüme ayrılmıştır (Şekil 5.25.).
Birinci grupta su kaynaklarının B +3 /Cl - oranları çok düşük-düşük olup 0.0-0.2
arasındadır. Bu durum Menderes Masifi kıtasal rift zonunda bulunan bazı
lokasyonlarda (Gölemezli, Yenice, Tekkehamam, Pamukkale, Bozköy, Germencik,
Salihli, Bayındır jeortemal alanları) gelişen sıcak su kaynaklarının B +3 /Cl - oranı
yönünden fakir olduğunu gösterir. Gölemezli, Yenice, Tekkehamam, Pamukkale,
Bozköy ve Germencik jeotermal alanlarındaki sıcak suların B +3 /Cl - oranları 0.0 ile
0.1 arasında değişir ve en yüksek kümülatif değer aralığı sunarlar (Şekil 5.25.).
Ayrıca B +3 /Cl - oranları Gölemezli, Tekkehamam, Kızıldere, Salavatlı ve Ilıcabaşı
alanlarında 0.1-0.2 arasındadır. Kızıldere, Salavatlı ve Germencik alanlarında B +3 /Cl -
0.3 değerine kadar ulaşır. Büyük Menderes kıtasal rift zonunda gelişen sıcak sular Cl -
açısından yüksek, B +3 açısından orta-düşük değerdedir. Büyük Menderes kıtasal rift
zonunda yüzeylenen sıcak suların kaynaklarının B +3 içerikleri 5 ile 75 mg/l arasında
değişirken, Ilıcabaşı, Bozköy, Germencik ve Salavatlı alanlarında bu değer 40 ile75
mg/l arasında bulunmaktadır. Kızıldere ve Tekkehamam alanında 10-30 mg/l, Yenice
ve Gölemezli sahalarında 2-8 mg/l, Pamukkale sahasında ise 1 mg/l dır. Bu
alanlardaki Cl - içerikleri Bozköy, Ilıcabaşı, Salavatlı ve Germencik sahalarında 1250-
2700 mg/l olarak ölçülmüştür. Kızıldere ve Tekkehamam’da Cl- değeri 100-200
mg/l iken Yenice ve Gölemezli sahlarında ise 30 mg/l civarında olup bu alanlar
incelenen iyon yönünden fakirleşme gösterir.