ÂDEM'DEN GÜNÜMÜZE ALLAH DİNİ_ELL HACC HÜSEYİN VEDAD

Bu kitap Ell Hacc Hüseyin Vedad Hazretleri'nin
muhtelif zamanlardaki sohbetlerinden ve yazmýþ
olduðu eserlerinden derlenerek hazýrlanmýþtýr.
Ha zýr la yan
Hý zýr Er can

ÂDEM’DEN GÜ NÜ MÜ ZE
AL LAH DÝ NÝ
E L L H A C C
H Ü S E Y Ý N V E D A D
Ý s t an bul
2012

ÂDEM’DEN GÜ NÜ MÜ ZE
AL LAH DÝ NÝ
E L L H A C C
H Ü S E Y Ý N V E D A D
Editör: Þafak TUNÇ Redakte/Tashih: Hýzýr ERCAN
Bas ký Ta ri hi
Þevval 1433 /Eylül 2012
Ýle ti þim
Web: http://hu val la hu.com
e- ma il: ell hu ve@mynet.com
ell hu ve@hot ma il.com
Ba sým Ye ri:
Se çil Of set Mat ba acý lýk
ve Am balaj Sa na yi Ltd. Þti.
Tel: (90) 212 - 629 06 15 pbx
ISBN
978-605-87618-7-2

ÝÇÝN DE KÝ LER
DÝBACE.....................................................................................1-3
PEYGAMBERLERDEKÝ VELÂYET VELÝLERDEKÝ NÜBÜVVET..........5-8
DÝN NEDÝR?.............................................................................9-11
ALLAH DÝNÝ...........................................................................13-14
DÝN BÝRDÝR...........................................................................15-17
EL-ÝNSAN...............................................................................19-23
VACÝBUL VÜCÛD.........................................................................23
PEYGAMBERLERDEKÝ VELÂYET HUSUSÝYETÝ...............................24
PEYGAMBERLERDEKÝ RABB HUSUSÝYETÝ "HÜVE"........................25
PEYGAMBER-ÜMMET ÝLÝÞKÝSÝ.....................................................27
HER PEYGAMBER ÖNCE VELÝ SONRA NEBÝDÝR.......................33-37
RESUL-NEBÝ-VELÝ-MUHADDES.....................................................37
AYET-HADÝS-VAHÝY-ÝLHAM..........................................................40
"ALLAH, ÂDEM'Ý KENDÝ SURETÝNDE YARATTI" HADÝS-Ý ÞERÝFÝ.....44
ÂDEM PEYGAMBERDEKÝ RUH VE NEFÝS HUSUSÝYETÝ...................46
ÂDEM PEYGAMBERDEKÝ "HÜVE" SIRRI........................................49

ÂDEM PEYGAMBERDEKÝ VELÂYET VE NÜBÜVVET HUSUSÝYETÝ....50
MELEKLERÝN HAZRETÝ ÂDEM'E SECDE ETMELERÝ........................51
ÂDEM PEYGAMBERDEKÝ "ÂDEMÜSKÜN" HUSUSÝYETÝ..................55
NUH PEYGAMBERDEKÝ HÜVE HUSUSÝYETÝ..................................56
BÜTÜN NESÝLLER NUH PEYGAMBERE SELÂM EDERLER...............57
ÝBRAHÝM PEYGAMBERDEKÝ HÜVE HUSUSÝYETÝ...........................59
ÝBRAHÝM PEYGAMBERDEKÝ ALLAH ÝDRAKÝ.................................59
PEYGAMBERÝMÝZÝN, HZ. ÝBRAHÝM'ÝN SOYUNDAN GELMESÝNÝ
ÝFTÝHAR VESÝLESÝ YAPMASINDAKÝ HUSUSÝYET...........................62
ZÜLKARNEYN ALEYHÝSSELÂM....................................................64
ZÜLKARNEYN ALEYHÝSSELÂMDAKÝ "SEDDÝ AZÝM" HUSUSÝYETÝ...65
YUNUS PEYGAMBERDEKÝ CÝLVE-Ý RAHMAN.................................66
YUSUF PEYGAMBERDEKÝ "SULTANLIK" SIRRI...............................67
ÞUAYB PEYGAMBERDEKÝ "VEDUD" HUSUSÝYETÝ..........................69
MUSA PEYGAMBERÝN RABBÝNÝ GÖRMEK ÝSTEMESÝ......................70
MUSA VE HIZIR KISSASINDAKÝ "ALLAH'I TAM KABUL ETMEK"
HUSUSÝYETÝ...............................................................................71
HIZIR ALEYHÝSSELÂM................................................................72
PEYGAMBERÝMÝZÝN "KARDEÞÝM MUSA SABRETSEYDÝ DE ALLAH
(MUSA ÝLE HIZIR'IN) ÝÞLERÝNÝ BÝZE BEYAN BUYURSAYDI. " HADÝSÝ
ÞERÝFÝ........................................................................................74

DAVUD PEYGAMBER ÝÇÝN DEMÝRÝN YUMUÞATILMASI..................75
DAVUD PEYGAMBERDEKÝ "FASLI HÝTAP" HUSUSÝYETÝ..................76
SÜLEYMAN PEYGAMBERDEKÝ "SALÝH BÝR KUL OLMAK"
ARZUSU......................................................................................77
SÜLEYMAN PEYGAMBERDEKÝ HAYIR SEVGÝSÝ.............................78
SÜLEYMAN PEYGAMBERDEKÝ "BESMELE" SIRRI..........................79
SÜLEYMAN PEYGAMBERE HESAPSIZ RIZIK VERÝLMESÝ................80
HZ.LOKMAN'DAKÝ NÜBÜVVET HUSUSÝYETÝ..................................81
YAHYA PEYGAMBERÝN ÝSA PEYGAMBERÝ VAFTÝZ ETMESÝ
HUSUSÝYETÝ...............................................................................82
ÝSA PEYGAMBERDEKÝ RUHULLAH HUSUSÝYETÝ...........................83
ÝSA PEYGAMBERÝN AHMED'Ý MÜJDELEMESÝ................................84
ÝSA PEYGAMBERE ÝMAN EDENLERÝN KIYAMETE KADAR ÜSTÜN
TUTULMASI................................................................................86
BÜTÜN PEYGAMBERLERDEKÝ "ALLAH'A TAKVA EDÝN BANA ÝTAAT
EDÝN" HUSUSÝYETÝ.....................................................................88
PEYGAMBERLERÝN SON PEYGAMBER HZ.MUHAMMED'Ý HABER
VERMELERÝ................................................................................90
PEYGAMBERÝMÝZDEN ÖNCEKÝ VE SONRAKÝ DÝN ANLAYIÞI..........93
DERYAYI NURU MUHAMMED HUSUSÝYETÝ....................................96
PEYGAMBERÝMÝZÝN "RAHMETEN LÝL ÂLEMÝN" HUSUSÝYETÝ........100

KELÝME-Ý ÞEHÂDET HZ.MUHAMMED'ÝN NÜBÜVVETÝNÝ VE
VELÂYETÝNÝ TASDÝKTÝR.............................................................101
HZ.MUHAMMED'ÝN NÜBÜVVET MÜDDETÝ...................................104
ASR-I SAADET...........................................................................105
PEYGAMBERÝMÝZDEKÝ "FETÝH "HUSUSÝYETÝ...............................106
ALLAH VE MELEKLERÝ, PEYGAMBER'E SALÂVAT GETÝRÝRLER.....108
HZ.MUHAMMED'ÝN "SIRRI VEDUD" HUSUSÝYETÝ.........................110
HZ.MUHAMMED'ÝN MÝRAÇ MUCÝZESÝ.........................................111
PEYGAMBERÝMÝZÝN MÝRAÇ'TA RABBÝ'NÝ GÖRMESÝ HUSUSÝYETÝ.114
"RABBÝM BANA EN GÜZEL SURETTE GELDÝ" HADÝSÝ ÞERÝFÝ.......115
"BENÝ GÖREN MUHAKKAK KÝ HAKKI GÖRMÜÞTÜR" HADÝSÝ
ÞERÝFÝ......................................................................................116
PEYGAMBERÝMÝZDEKÝ "KEVSER" HUSUSÝYETÝ...........................117
"ON ÝKÝ PEYGAMBER MUHAMMED ÜMMETÝNDEN OLMAYI ARZU
ETMÝÞTÝR" HADÝSÝ ÞERÝFÝ.........................................................118
"KEÞKE MUHAMMED'ÝN RABBÝ MUHAMMED'Ý YARATMASAYDI"
HADÝSÝ ÞERÝFÝ..........................................................................120
"YÂ RABBÝ, BANA EÞYANIN (HER ÞEYÝN) HAKÝKATÝNÝ GÖSTER"
HADÝSÝ ÞERÝFÝ..........................................................................120
PEYGAMBERÝMÝZÝN EVLÝYASI HAKKINDAKÝ ARZUSU.................122
PEYGAMBERÝMÝZÝN EVLÝYASINDAKÝ NÜBÜVVET HUSUSÝYETÝ....124

PEYGAMBER EFENDÝMÝZÝN AYI BÖLMESÝ...................................127
PEYGAMBERÝMÝZÝN 'VESÝLE SIRRI'............................................128
"KALBÝ MÜMÝN BEYTULLAH" HADÝSÝ ÞERÝFÝ..............................129
PEYGAMBERÝMÝZÝN "YA MARUF KÜNHÜ HAKÝKATÝNÝ HAKKIYLA
ARÝF OLAMADIK" HADÝSÝ ÞERÝFÝ...............................................130
PEYGAMBERÝMÝZDEKÝ KULLUK NEÞESÝ.....................................131
PEYGAMBERÝMÝZDEKÝ "ÞEFAAT" HUSUSÝYETÝ............................132
"BENÝ HÛD SURESÝ ÝHTÝYARLATTI" HADÝSÝ ÞERÝFÝ.....................133
"ALLAH BENÝM ÜZERÝME NAMAZ KILACAK" HADÝS-Ý ÞERÝFÝ........134
REFÝKÜL A'LÂ...........................................................................136
VELÝLERDEKÝ NÜBÜVVET HUSUSÝYETÝ......................................139
VELÂYETÝN ÝMAMI ALÝ'DEN YÜRÜMESÝ......................................142
ÝMAMI ALÝ'NÝN ÞAH-I VELÂYET HUSUSÝYETÝ..............................144
EHLÝ BEYT SIRRI.......................................................................145
ZAMANIN ÝNSAN-I KÂMÝLÝ (ZAMANIN ÝMAMI-ZAMANIN SAHÝBÝ)..148
ZAMANIN ÝNSANI "RAHMETEN LÝL ALEMÝN "TECELLÝSÝDÝR.........152
ZAMANIN ÝNSANI ÝLE DÝNÝN TERAKKÝSÝ.....................................154
ZAMANIN ÝNSANI ÝLE MEDENÝYETÝN TERAKKÝSÝ........................155
ZAMANIN SAHÝBÝNÝN "ÞAHÝT" OLMASI.......................................156

ZAMANIN SAHÝBÝNDEKÝ "EL-ASR" HUSUSÝYETÝ..........................158
ZAMANIN SAHÝBÝNÝ ZÝKRETMENÝN HUSUSÝYETÝ.........................159
ZAMANIN SAHÝBÝ, KÝÞÝ MÝDÝR?..................................................162
AHÝRETTE HER ÝNSAN TOPLULUÐU ÝMAMLARI ÝLE BERABER DAVET
EDÝLÝRLER................................................................................163
PEYGAMBER GÖNDERÝLMEMÝÞ TOPLUMA ZAMANIN SAHÝBÝ
MÜZAHÝR OLUR.........................................................................165
HER VELÝNÝN BÝR PEYGAMBER MEÞREBÝNDE GÖRÜNMESÝ........166
VEYSEL KARANÝ'NÝN PEYGAMBERÝMÝZÝ GÖREMEMESÝNDEKÝ
HUSUSÝYET VE ÜVEYSÝLÝK KONUSU..........................................167
REÝS-ÜL MÜRÞÝDÎN HUSUSÝYETÝ...............................................170
GAVSÝYYET HUSUSÝYETÝ...........................................................171
SAHÝBUR RAHMAN HUSUSÝYETÝ................................................174
MÜCEDDÝD HUSUSÝYETÝ...........................................................176
MANEVÎ SULTANLIK HUSUSÝYETÝ..............................................178
"MÜMÝN, ALLAH'IN NÛRU ÝLE BAKAR" HADÝSÝ ÞERÝFÝ.................179
"ÖLMEDEN ÖNCE ÖLÜNÜZ" HADÝSÝ ÞERÝFÝ................................180
"SIRRI LÂHMÝK" HUSUSÝYETÝ.....................................................181
"TEKELLÜMÜ LÝSANÝL KIDEM" HUSUSÝYETÝ...............................182
"YEDULLAH" HUSUSÝYETÝ..........................................................184

RÝCAL SIRRI.............................................................................185
VÜCÛD KÝTABI..........................................................................186
"KUR'AN-I NATIK" HUSUSÝYETÝ..................................................187
"LÂ YUS'EL" (SUAL AÇILMAZ) HUSUSÝYETÝ................................188
VÜCÛD GÜNAHI........................................................................188
BAZI VELÝLERDEN SADIR OLAN "ENEL HAKK" BEYANI...............191
DERGAH EÐÝTÝMÝ ÝLÂHÎ OKULDUR............................................193
ZAMANIN TERAKKÝSÝ KARÞISINDA GEÇMÝÞ MEZHEPLERÝN DURU-
MU............................................................................................196
VELÂYET VE EHLÝ ZAHÝR...........................................................198
ÝSA PEYGAMBERÝN KIYAMETE YAKIN ZUHUR ETMESÝ................200
BEKLENEN MEHDÝ VE MEHDÝLÝK SIRRI......................................203
HATMÜL VELÂYET.....................................................................207
ZAMANIN SAHÝBÝ VE ÝNKILÂBI KEBÝR........................................210
HATÝME..............................................................................213-219
YAYIMLANMIÞ ESERLER.....................................................221-223

"Uyun sizden hiçbir ücret istemeyen (o zât-
lara ki), onlar hidayete ermiþlerdir” (36/21)

DÎBÂCE
B i s m i l l a h i r r a h m a n i r r a h i m
Ham dü senâlar, bü tün iba det ler ve il ti ca lar,
Al lah’a mah sus tur. Hü ve Al lah ki, her þe yin hâli ki ve
mâli ki dir ve her þey Hü ve’ye dö ne cek tir.
Salât-u selâm Efen di mi ze ve O’nun âli ne ve Ehl-i
Beyt’ine ve ev la dý na ve ez va cý na ve ah ba bý na ve en sa rý -
na ve es ha bý na ve O’nu se ven le rin üze ri ne ol sun.
Kul la rýn her sýr rý ný bi len ve yap tý ðý ný gö ren iþi ten
Al lah, ina nan la rý bu ra da cem ey le di ði gi bi ya rýn mah þer
gü nün de, Ha bi bi Mu ham med Mus ta fa’nýn (s.a.v) Li va-i
Hamd San ca ðý al týn da lüt feyleye.
Dua her in sa nýn gö nül li sa ný ile olur. Za ten bü tün
li san lar Rab bi mi zin dir.
Al lah’ýn dün ya yý ya rat ma sýn da bir prog ra mý var -
dýr. Bu prog ram da ki ar zu, “han gi niz da ha gü zel iþ iþ -
le ye cek” (ah se nu amel) nok ta sý dýr. Al lah, bu ilâhi prog -
ra mýn da pey gam ber ler ve ve li ler gön de re rek in san la ra
ilim ve bil gi ver miþ “ah se nu amel”in ne ol ma sý ge rek ti -
ði ni ta rif bu yur muþ tur. Bu na rað men in san la rýn ço ðu iti -
raz da bu lun muþ lar dýr.
1

Pey gam ber le re ve ve li le re olan iti raz esas ta müs -
pe tin ve men fi nin mey da na çýk ma sý için dir. Müs pet ola -
nýn men fi olan ile mü ca de le si de ci had hük mün de dir.
Eh l-i za hir yan lýþ ta ola ný ta ma men dýþ lar, an cak ma ne vi -
yat ta, “hay ru þer rin lüt fu kah rýn mecz edi lip bir
bi li ne rek” yü rün me si var dýr.
Al lah, pey gam ber le ri ni ve ve li le ri ni ya þa dý klarý
top lu luklar için den seç miþ, on la rý ye tiþ tir miþ tir. Pey gam -
ber ler ve ve li ler, Al lah kelâmý ný za ma na gö re in san la rýn
id rak ede bi le ce ði bir se vi ye de an lat mýþ ken di le ri de hu -
su si ya þam la rý ile ör nek ol muþ lar dýr.
Pey gam ber ler in san la ra me de ni yet ge tir miþ tir.
Kur'an'da; “Eðer si ze, ba ba la rý ný zý üze rin de bul du -
ðu nuz dan da ha doð ru su nu ge tir miþ isem de mi
(ba na uy maz sý nýz)” (Zuh ruf/24) buy rul mak ta dýr.
Ýn san la rýn her ye ni ge len pey gam ber ve ve li yi tas -
dik et me le ri ni ge re kir. Pey gam ber ler in san la rý te rak ki et -
tir di ler. Sev gi li Efen di miz den son ra bu va zi fe yi za ma nýn
sa hip le ri olan ve li ler üst len di ler.
Na sýl ki geç miþ ka vim ler pey gam ber le re uy mak ta
zor lan mýþ lar sa, da ha son ra ki de vir ler de in san lar Za ma -
nýn velâye ti ne uy mak ta zor lan mýþ lar dýr. Bu nun se be bi
in san la rýn geç mi þe ta ký lýp kal ma la rý dýr.
2

Ýn san lar ço ðun luk la pey gam ber le ri ve ve li le ri ken -
di ar zu la rý na gö re ve dün yevî ba kýþ açý sýy la de ðer len dir -
di ler. Bu, men fa at gö ze ten in san la rýn ha li dir. Pey gam -
ber le ri ve ve li le ri Al lah'ýn on lar da ki mu ra dý ný gö ze te rek
de ðer len dir mek la zým dýr.
Al la h’ý mýz pey gam ber le ri ve ve li le ri ile hem ken di -
si ni an lat tý hem de me de ni yet için ge rek li bil gi le ri ver di.
An cak Allah’ýmýzýn tav si ye le ri ile in san la rýn tat bi kat la rý
ara sýn da bir uyum suz luk ol du ðu gö rül mek te dir. Eðer eði -
tim sis te mi miz de Al la h’ý mý zý ve Pey gam be ri mi zi öð ren -
me yi tav si ye eder sek bu, mil le ti mi zin ve in san lý ðýn le hi -
ne ola cak týr.
Yü ce ya ra tý cý olan Al lah öy le bir kud re ti ilâhi ye ki,
öy le mu az zam ki, onu tam ma na sý ile id rak et mek müm -
kün de ðil dir. O hal de Allah’ýmýz, ken di si ne arif olun ma -
sý ný ar zu et ti ði için ken di si nin açýl dý ðý gö nül nok ta la rý ný
iþa ret bu yur muþ tur ki, on lar pey gam ber ler ve ve li ler dir.
Pey gam ber ler in san la ra ör nek ola rak gön de ril miþ -
tir. Al lah, pey gam ber le ri ve ve li le ri ile ar zu bu yur du ðu
hu su si yet le ri ni dün ya da aç mýþ ve an lat mýþ týr. Her pey -
gam ber de ve ve li de baþ ka baþ ka hu su si yet ler var dýr.
Hü ve’t Tev fi ku’r Refîk
ELL HACC HÜSEYÝN VEDAD
3

PEY GAM BER LER DE KÝ VELÂYET
VE LÝ LER DE KÝ NÜ BÜV VET
B i s m i l l a h i r r a h m a n i r r a h i m
Ki ta bý mýz da pey gam ber ler de ki velâyet hu su si ye ti -
ne dik kat çe kil miþ tir. Ya ni, pey gam ber le rin “Rab bi” ile
olan hal le ri ne ler dir? Bu hu sus la ra de ði nil miþ tir. Hal bu -
ki halk, pey gam ber le rin za hir hal le ri ne ya ni mu ci ze le ri ne
iti bar et miþ tir. Mi sal ola rak, Nuh pey gam be rin tu fa ný, Ýb -
ra him pey gam be rin ateþ ten kur tul ma sý, Mu sa pey gam be -
rin de ni zi yar ma sý, Sü ley man pey gam be rin zen gin li ði,
Ýsa pey gam be rin has ta la ra þi fa ver me si gi bi...
Ýn san la rýn iti ba rý da ima kud re te ol muþ tur. Mu ci ze -
le ri de pey gam ber le rin þah si ye ti ne ait gi bi gör müþ ler dir.
Hal bu ki mu ci ze ler Al lah’a ait tir. Mu ci ze ler, Al lah’ýn pey -
gam ber isim le ri ile yap tý ðý kud ret te cel li le ri dir. Ma dem ki
pey gam ber isim le ri ha ki kat te Al lah’ýn isim le ri dir, o hal de
Za tiy ye t-i Ýlâhi ye’nin o isim ler ile olan hu su si yet le ri nin
de ol ma sý la zým ge lir ki, bu da velâyet tir.
Bu ki tap ta bu gü ne ka dar dik kat çe kil me miþ olan
bu ko nu, ya ni pey gam ber ler de ki velâyet hu su si ye ti in ce -
len me ðe ça lý þýl mýþ týr. An cak bu in ce le me bü tün pey gam -
ber le ri ve hususiyetlerini kap sa ma id di asýn da de ðil dir.
Sa de ce pey gam ber ler de ki velâyet hu su si ye ti ne mi sal
ver mek amaç lý dýr.
5

Mi sal ola rak in ce le me ye ça lýþ tý ðý mýz pey gam ber ler
ve on lar da ki hu su si yet ler, Al lah'ýn sa yý sý ný tak dir ede me -
ye ce ði miz pey gam ber ler ve on lar da ki sa yý sýz hu su si yet ler
için den an cak bir kaç dam la me sa be sin de dir.
Pey gam be ri miz; “Be nim Al lah ile be ra ber ol -
du ðum öy le bir va kit var dýr ki, be nim le bir lik te o
va kit içi ne ne bir mu kar reb me lek ne de bir mür -
sel ne bi sý ðar.” bu yur muþ tur ki, ma ne vi yat ta bu hu su -
si yet “Li ma Al lah” sýr rý dýr. Ya ni, Al lah ile ku lun öy le
bir hu su si ye ti var dýr ki, bu hu su si ye te me lek ler mut ta li
de ðil dir. O hu su si ye te nü büv vet ile de da hil olu na maz.
O hu su si ye te “Velâyet” ile da hil olu na bi lir. Efen di mi zin
ev li ya sý da bu sýr dan O'nun lüt fu ile na si be dar ol muþ lar -
dýr.
Ki ta bý mýz da ve li ler de ki nü büv vet hu su si ye ti ne de
dik kat çe kil miþ tir. Ya ni Al lah, ve li le ri ile na sýl tat bi kat
yap mak ta dýr. Ço ðun luk la bun lar hal ka giz li kal mýþ týr.
Her ne ka dar ev li ya nýn ke ra met le ri hi ka ye edil se de, Al -
lah ve li le ri ni giz le miþ tir. Za ten hal kýn on lar hak kýn da ki
bil gi si men kýbe ler den öte ye geç me miþ tir. Ev li ya dan bir
kýs mý, halk ta ra fýn dan ta nýn ma sý na rað men on la rýn hu su -
si yet le ri ve Allah’ýmýzýn on lar ile yap tý ðý tat bi kat lar giz li
kal mýþ týr.
Þüp he siz ki son pey gam ber Hz.Mu ham med’dir.
An cak nü büv vet ma ka mý yi ne Hz.Mu ham med (s.a.v) ile
6

de vam da dýr. O’nun ve li le ri yi ne O’ndan ya ni “Der ya yý
Nu ru Mu ham med”den gö rün müþ ler dir. Bu ki tap ta bu -
gü ne ka dar dik kat çe kil me miþ olan bu ko nu, ya ni ve li ler -
de ki nü büv vet hu su si ye ti in ce len me ðe ça lý þýl mýþ týr.
El bet te velâye tin ma kam la rý ve hu su si yet le ri sa yý -
la ra ve ya zý la ra sýð maz. Ki ta bý mýz da, velâyet te ki nü büv -
ve te da ir öne çý kan ba zý hu su si yet ler ifa de edil me ye gay -
ret edil miþ tir.
Bu gün HÜ VE hu su si ye ti nin açýl ma sý ile nü büv ve -
tin de velâye tin de hu su si ye ti açýl mýþ týr. Bu na is ti na den
geç miþ velâyet gö nül le ri za ma nýn so nun da zu hur ede cek
“Ha tem” nok ta sýn da ki HÜ VE açý lý mý nýn id ra kin de dir ler.
Geç miþ pey gam ber ler ve ve li ler bu gü nün velâyet kalp le -
rin de HÜ VE'yi tas dik et mek te dir ler.
Bu ki tap, pey gam ber ler de ki ve ve li ler de ki hu su si -
yet le rin ma na sý ile il gi li bir ça lýþ ma dýr. Al lah’ýn bü tün
pey gam ber le rin de ve ve li le rin de baþ ka baþ ka ar zu la rý
var dýr. Bu ar zu lar ne ler dir? Bu tat bi kat lar da ki he def ne -
dir? Bu so ru la ra bir cevap ol mak üze re Ell Hacc
Hü se yin Ve dad Haz ret le ri nin soh bet le rin den ve eser le -
rin den bir der le me ya pýl mýþ týr.
Bu ki tap ta ya zý lan hu su si yet le rin çok lu ðu bel ki siz -
le ri þa þýr ta cak týr. An cak ma ne vi hu su si yet ler bu ka dar la
sý nýr lý de ðil dir.
7

Allah’ýmýzýn pey gam ber le rin de ki ve ve li le rin de ki
hu su si yet le ri son suz dur. Bu ki tap, Al la h’ý mý zýn “el-
Ýn san” der ya sýn dan bir dam la dýr.
8

DÝN NE DÝR?
B i s m i l l a h i r r a h m a n i r r a h i m
Din ha ya týn mey da na gel me sin de ki öz dür. Baþ lan -
gýç ta Al lah’ýn in san ar zu su var dýr. Al lah, in san ile me lek -
le re hi tap et ti. Ýn sa nýn far ký bu ra da mey da na çýk mak ta -
dýr. Âdem’in me lek le re hi ta bý ve me lek le rin Âdem’e tâbi
ol ma sý ve sec de si, me lek ler’in din sa hi bi ol du ðu nu gös -
te rir. Ya ni var lýk lar, Âdem'e sec de ile din sa hi bi ol -
du lar.
Âdem’den gö rü nen Al lah’týr. O hal de Sýr r-ý
Âdem’e sec de ile din sa hi bi olun mak ta dýr. Di nin ku ru lu -
þu böy le ol muþ tur. Ýn san, Al lah’a tâbi ise din sa hi bi dir.
Al lah’ýn zâti ye t-i ilâhi ye si nin gö rün dü ðü gö nül nok ta sý
Sýr r-ý Âdem’dir.
Din ha ya týn esa sý dýr. Çün kü dün ya ha ya tý nýn var -
lýk se be bi Âdem’dir. Al lah’ýn, Âdem ar zu su nun tat bi ka tý
için bir ha ya týn ol ma sý la zým dý. Onun için âlem ler ya ra -
týl dý. Al lah’ýn ar zu la rý son suz ol du ðu için ni ce âlem ler ve
Âdem’ler ya ra týl dý. Âdem en mü kem mel ya ra týl dý. Es fe -
lüs sa fi lin olan dün ya ya in di ril di. Dün ya ha ya tý na ta -
mam mü lü onun vü sa ti ni gös te rir. An cak en yük sek âlem -
le re yük sel me maz ha ri ye ti de var dýr. Ýn san bu dün ya âle -
min de an cak bir pey gam ber ve ya ve li ile be ra ber olur sa
ta ham mül gös te re bi lir. Vü sa ti art tý rý lýr. Dün ya im ti han la -
rýn dan ko lay lýk la ge çe bi lir.
9

Bu gün dün ya da din var, din ol du ðu için de ha yat
var; ama di ni an la ma da fark lý lýk lar var. Her kes ay ný an -
la yýþ ta ol say dý mo no ton olur du. Bu, Al lah’ýn nâmü te na -
hi li ði ni gös te rir. Her in san di ni, Al lah’ýn ken di si ne lüt fet -
ti ði nis pet te id rak eder. Bu ra da bir ko nu da ha var. Eðer
ken di ak lý nýz la gi di yor sa nýz ha ki ka te ula þa maz sý nýz. Al -
lah’ýn ya kýn lýk lüt fet ti ði bir gön le mülâki ol ma lý ki, Al -
lah’ýn ya rat ma mak sa dý na uy gun bir kul ola lým. Bu da
Allah’ýn bir tatbikat arzusudur.
Maneviyatý her in san ken di ma ka mý na gö re id rak
eder ki, o id rak et ti ði onun di ni dir. Da ha ile ri an la yýþ için
ya kýn lýk bul muþ bir gö nül ge rek li dir. Çün kü Kur’an’da
“Hiç bi len ler le bil me yen ler bir olur mu?” (Zü mer/9)
Buy ru lur.
Ýslâm an la yý þýn da ke li me-i þehâdet ge ti ren Müs lü -
man’dýr. Ha ta iþ ler mi iþ ler. Ha ta sýz kul yok tur. Çün kü
her þey zýd dý ile bi li nir. Se vap, gü nah ile bi li nir. Bu nun
ma na sý gü nah iþ le ye lim de mek de ðil dir.
Al lah, te rak ki için ku lu na ha ta yap tý rýr, çün kü ken -
di si ne te vec cüh edil me si ni ar zu bu yu rur. Kar þý la þý lan her
zor luk ve ters lik te Hak k’a il ti ca edi lir. O’nu zikret mek ve
O’na iltica etmek terakki etmeye ve en gü zel bir kul ol -
ma ya se bep tir.
10
Dün ya da ke ma lat bul muþ olan la rýn ilâhi âlem de

çok da ha ile ri per for mans gös te re ce ði mu hak kak týr. Ýþ te
di nin asýl ha ki ka ti bu ol sa ge re kir. Bu id ra ke ge le bil mek
fikrî ve ruhî tat bi kat is te di ði için dün ya ya þa mýn da di ni
tat bi kat lar ya pý yo ruz. Ýba det ler bu nun için dir. Din, bu
ma nevî di na miz mi sað la mak ta dýr.
11

AL LAH DÝ NÝ
B i s m i l l a h i r r a h m a n i r r a h i m
"Al lah di nin den baþ ka sý ný mý arý yor lar?
Oy sa ki, se ma vat ta ve arz da ne var sa,
hep si is ter is te mez HU'ya tes lim ol muþ,
hep dön dü rü lüp HU'ya gö tü rü lü yor lar.
De ki: "Al lah'a, bi ze in di ri le ne, Ýb ra -
him'e, Ýs ma il'e, Ýs hak'a, Ya kub'a ve to -
run la rý na in di ri le ne, Mu sa'ya, Ýsa'ya ve
pey gam ber le re Rab le rin den ve ri len le re
inan dýk. On la rýn ara sýn da hiç bir fark gö -
zet me yiz, biz HU'ya tes lim ol muþ la rýz.
Her kim Ýslâm'dan baþ ka bir din arar sa
as la ka bul edil mez ve Ýslâm'dan baþ ka
din ara yan ahi ret te hüs ra na uð ra yan lar -
dan olur." (Âl-i Ým ran/ 83-84-85)
As lýn da ilk gün den, ya ni Hz.Âdem’den be ri
Al lah’ýn di ni bir dir. An cak di ni Al lah’a gö re de ðil, ta raf -
tar lýk an la yý þý için de pey gam ber le re gö re yo rum lu yor lar.
Hâlbu ki pey gam ber ler Al lah’ýn bir olan di ni ni bil dir miþ -
ler dir. Ger çek din bir li ði Al lah'ýn bir di nin de bir leþ mek
de mek tir. Çün kü ayet te bü tün ri sa let nok ta la rýn da ki ilâhî
sýr rýn HÜ VE ol du ðu be yan edi li yor.
Pey gam ber ler Al lah’ýn tev hi din de bir leþ miþ ler dir.
13

Ýlâhi Kud ret'e ya ni Hü ve’ye ima nýn tam ol ma sý la zým dýr.
Her pey gam ber ken di za man la rý na olan hi tap la rýn da, Al -
lah di nin de na sýl te rak ki edi le ce ði ni in san la ra bil dir miþ -
ler dir.
Rab bi miz; “So nun da ba na dö ne cek si niz” bu -
yu rur. Bu nun için in san la ra pey gam ber ler ve ve li ler gön -
de ril miþ tir. Ýn sa nýn ma ne vi yol cu lu ðu nun reh ber le ri Hak -
ký bul muþ gö nül ler ol ma lý dýr. Ýn san lar ise ken di le ri nin
da ha ile ri dü þün dük le ri ni sa na rak pey gam ber le ri ve ve li -
le ri red de di yor lar. Al lah’ýn þart la rý ný bý ra kýp ken di þart la -
rý ný or ta ya ko yu yor lar. Ýn san la rýn þart la rý ile Al lah’a ula -
þýl ma sý müm kün de ðil dir.
En ile ri olan in sa nýn da Al lah ta ra fýn dan ya ra týl dý -
ðý dü þü nü lür se, in san Al lah’ý ta ný dý ðý nis pet te me denî
olur.
14

DÝN BÝR DÝR
B i s m i l l a h i r r a h m a n i r r a h i m
"Ve her üm met için bir (iba det ye ri) kýl -
dýk ki kur ban lýk hay van lar dan ken di le ri -
ni rý zýk lan dýr dýk la rý mýz üze ri ne Al lah is -
mi ni zik ret sin ler. Ar týk ilâhý nýz Ýlâh-ý
Vâhid dir (Bir ilâhtýr). (o hal de) “HU”ya
tes lim olun. Ýta at eden al çak gö nül lü
kim se le ri müj de le." (Hac/34)
Ayet te 'Bir Ýlâh' ol du ðu buy rul muþ tur. Ýba det usul
ve meþ rep le ri fark lý ola bi lir. An cak Al lah bil gi sin de bir -
le þen fark lý top lu luk lar 'Bir Din'de dir ler. Ya ni her pey -
gam ber ile üm met le ri ne lüt fe di len muh te lif iba det usul le -
ri ola bi lir. An cak bu ibadet usullerinin ve merasimlerinin
farklý olmasý da Allah’ýn bir arzusudur. Esasta hedef her
pey gam be rin he de fi üm met le ri için doð ru bir iman sa hi -
bi ol ma la rý ný sað la mak týr: Ýlâh-ý Vâhid'e iba det et mek ve
HU nok ta sý na ita at et mek. Ni ha yet Sev gi li Pey gam be ri -
miz ile Al lah di ni ke ma le er miþ ve is mi "Ýslâm" ola rak
be lir len miþ tir.
Din, sý fat mer te be sin den de ðer len di ri lir se fark lý
din ve inanç lar or ta ya çý kar. Din, za ti yet mer te be sin den
de ðer len di ri lir se tek bir din de cem olu nur.
15

Al lah’ýn di ni ve il mi, pa ra ile de ðer len dir me ye kal -
kýl dý ðýn da men fa at ler in san la rýn nefsî duy gu la rý üze rin de
aðýr lýk gös te rir. Bu da, Al lah’ýn di ni nin yan lýþ an la þýl ma -
sý na se bep olur ki, bu da gü nü müz de açýk ça gö rül mek -
te dir.
Di ni, men fa at kar þý lý ðýn da de ðer len di ren le rin, di ni
ha ki ki ma na da de ðer len di ren ve men fa at gö zet mek si zin
yü rü ten velâyet ma ka mý na iti raz la rý ol du ðu ta rih bo yun -
ca gö rül müþ tür.
Âlem le rin aþk ile ya ra týl dý ðý bi lin di ði ne gö re Al lah
aþ ký nýn mad de sel bir kar þý lý ðý ola bi lir mi? Ki þi her an
O’nun aþ ký nýn için de ol du ðu nun id ra kin de ol ma lý dýr.
Bü tün pey gam ber ler Al lah’ý an lat mýþ lar dýr. Hz.Mu -
ham med ile her pey gam be rin hu su si yet le ri Ku r’an’da bil -
di ril miþ tir. Bu, Al lah Din’inin “bir“ ol du ðu nu gös te rir.
Pey gam ber ler din is mi söy le me di ler. Hz.Mu ham -
med ile din ta mam la nýn ca “Ýslâm” is mi buy rul du. Ar týk
Al lah Din'i ke ma le er miþ ve ta mam lan mýþ týr.
Geç miþ pey gam ber le rin söz le ri ni ay rý ay rý din ler
þek lin de de ðer len dir mek bu ha ki ka te ay ký rý dýr. Her pey -
gam be rin ken di za ma nýn da ken di kav mi ne bil dir dik le ri
doð ru dur.
16

Ku r’an’da, geç miþ pey gam ber ler ve on la ra tâbi
ina nan lar için “müs lü man lar” ke li me si ile isim len di ril -
di ði ne gö re, bü tün pey gam ber le rin ve on la ra tâbi olan la -
rýn bir din de ol du ðu an la þýl mak ta dýr.
Ýn san lar “be nim di nim se nin di nin” di ye rek di -
ni ken di le ri ne gö re ta rif et miþ ler dir. Di ni Al lah’a has ký -
la rak ko nuþ mak la zým dýr.
Rab bi miz pey gam ber le rin de yap mýþ ol du ðu ilâhi
tat bi ka tý an lat mak su re tiy le in san la rýn te rak ki et me le ri ni
ar zu bu yur muþ tur. Kýs sa lar da ki olay lar in san la rýn Al lah-
kul ter ti bin de na sýl ha re ket et me le ri ge rek ti ði ni öð ret mek
için dir.
Her pey gam ber bir meþ re bi tem sil et ti ði ne gö re in -
san lar pey gam ber kýs sa la rýn da ken di meþ reb le ri ne de te -
ka bül eden te rak ki yi bu lur lar. Ve son ola rak Hz. Pey gam -
be ri miz’de bü tün meþ reb le rin cem edil me si ile ar zu edi -
len te rak ki ta ma ma er miþ ya ni din ta mam lan mýþ ol mak -
ta dýr.
HÜ VE'den gö rü nen gö nül ler "bir di ni" an la týr.
Her ye ni ge len pey gam ber ve ve li, Al lah'ýn o za man da ki
ar zu su na uy gun ola rak bil gi ve rir. An cak bu bil gi ler fark lý
din ler ola rak de ðil de, Al lah'ýn bir di ni nin o za ma na hi -
tap eden açýk la ma la rý þek lin de an la þýl ma lý dýr.
17

EL-ÝN SAN
B i s m i l l a h i r r a h m a n i r r a h i m
Ýn san, Al lah’ýn bir ar zu su nun ve ener ji si nin var lýk
ola rak gö rün me si dir. Ruh, Al lah’tan bir emir dir. Ýn san
var lý ðýn da Al lah’ýn ver di ði has let le ri âlem ler ola rak ya þý -
yo ruz. Tâ ki, tek rar Al lah’a dö nün ce ye ka dar...
Al lah, Âdem’i ken di su re tin de ya rat tý. Su ret de nin -
ce cis ma ni yet dü þü nü lü yor. Fa kat Al lah’ýn, in sa na di ðer
var lýk la rýn fev kin de ola rak ilim, ir fan, id rak, ma kam ver -
me si su ret ke li me si ile iþa ret buy rul muþ tur.
Hü ve, bü tün var lýk la rý teþ ki lat lan dý rýp ya rat mýþ týr.
"Mu hak kak ki ben 'Arz'da bir ha li fe ký la ca -
ðým,"(Ba ka ra/30) ar zu sun da ki “el-Ýn san”ý teþ ki lat lan dý -
ran Hü ve’dir. Böy le ce bü tün in san lar Al lah’a tâbi ol muþ
olur.
Al lah'ýmýz ya rat mýþ ol du ðu "in san" var lý ðýn da
'Velâyet', 'Nü büv vet' ve 'Ri sa let'ini aç mýþ týr. Hiç bir
var lýk bu tek li fi vüs'ati yet me ye ce ðin den ka bul et me miþ
sa de ce in san var lý ðý bu nu yük len miþ tir. Bu, in san var lý ðý -
nýn hu su si ye ti ni gös ter mek te dir. Ýn san özel bir ar zu ile
ya ra týl mýþ bir var lýk týr. Al lah bü tün var lýk la rý in sa na na -
zi re ola rak ya rat tý. Esas olan in san dýr. Dün ya, Âdem’den
son ra dün ya ol du.
19

Rab bi miz bir in san var lý ðý ya rat mýþ on da velâye ti -
ni aç ma yý mu rat ey le miþ ve aç mýþ týr. Hz. Âdem'den son
pey gam ber olan Hz. Mu ham med’e (s.a.v) ka dar bu nu
an lat mýþ, Sev gi li Efen di miz’den son ra ve li le ri ile bu ar -
zu su nu ik mal et miþ tir.
Velâyet, Al lah'ýn bu dün ya için ar zu bu yur du ðu
nok ta da hi tam bul duk tan son ra ilâhî âlem de de de vam
ede cek tir. Al lah'ýmý zýn ar zu la rý son suz dur.
Al lah’ýn arþ, kürsî, levh, ne fis mer te be le ri.. gi bi ni -
ce son suz âlemleri var. Bun la rýn men þei ne dir? Bu âlem -
ler mi in sa ný ya rat tý yok sa âlem ler in san için mi ya ra týl -
dý?
Al lah, in san ar zu su nun ne ti ce si ola rak âlem le ri ya -
rat mýþ ve hep si ni in sa nýn em ri ne ver miþ tir. O hal de esas
ola rak in sa ný dü þün mek icap et mek te dir. Âlem le rin in san
var lý ðýn dan ön ce ya ra týl ma sý önem li de ðil dir. Önem li
olan âlem le rin in san için ya ra týl ma sý dýr.
Ýn san var lý ðýn da di ðer bü tün var lýk lar da ki has let -
ler den mev cut tur. Ýn san da her var lý ðý id rak ede cek va sýf -
lar var dýr. An cak di ðer var lýk la rýn in sa ný id rak et me si
müm kün de ðil dir.
Al lah in san da ki tat bi ka týn da; “Ben giz li bir ha -
zi ne idim, ir fan olun ma yý sev dim ve bu âlem le ri
20

ya rat tým.” bu yur muþ tur. Bu, Al lah’ýn ar zu su dur. Ya ni,
‘Ben bir in san ya ra ta ca ðým ve on da Ben de ki
hâslet ler ol sun” ar zu su dur.
Al lah, ar zu et ti ði ken di has let le ri ni in san var lý ðý na
lüt fet ti. An cak dün ya ha ya týn da bu has let le rin bir kýs mý -
ný id rak ede bi li yo ruz. Ahi ret yur dun da ise da ha bil me di -
ði miz ni ce has let le rin id ra ki ne ge le ce ðiz. Çün kü Al lah'ýn
ar zu ve has let le ri son suz dur.
Bu gün HÜ VE hu su si ye ti nin açýl ma sý ile mad di ve
ma ne vi te rak ki ve ke ma lat ta asýl ola nýn in san ol du ðu ta -
ma men bel li ol muþ tur. Biz mad de den in sa na gel mi yo ruz,
bi la kis in sa na gö re mad de yi de ðer len di ri yo ruz. Al lah’ý
var lýk la ra gö re dü þün mü yo ruz, bi la kis var lýk la rý Al lah’a
gö re de ðer len di ri yo ruz.
Al lah’ýn in san da ki te cel li ya tý nýn hu su si ye ti ola rak
in sa ný esas al mak ge re kir. Me lek le rin Âdem’e sec de si
Hüve’nin Âdem’deki tecelliyatýný ikrar ve tasdik etmek
manasýný taþýmaktadýr. Ku r’an’ýn ver mek is te di ði me saj
bu dur.
"HU" nok ta sý ya ni Al lah'ýn gö rün dü ðü nok ta,
Kur’an'da çe þit li þe kil ler de an la týl mýþ týr. "el-Ýn san"a
iman edil sin di ye me lek le rin Hz. Âdem'e sec de si ör nek
ola rak gös te ril miþ tir. Ýþ te, Âdem su re tin de gö rü nen ve
Âdem hu su si ye ti nin vas fý ný ken din de top la mýþ olan
HÜ VE/ HU'ya ima ný Al lah’ýmýz ar zu buyurmaktadýr.
21

Al lah’ýmýz; "el-Ýn san’ý id rak edi niz," bu yur mak -
ta dýr. Halk ise, "Biz el-Ýn sa n’ý de ðil Al lah'ý ta ný rýz,"
der. Oy sa hal kýn an la yý þý mev hum (veh me dil miþ) bir an -
la yýþ týr.
Al lah'ý ta ný yo ruz di yen ler el-Ýn san’ý ta ný ma -
dan Al lah'ý na sýl ta ný ya cak lar dýr? Çün kü Kur’an'da
"el-Ýn san"ý (Sýrr-ý Âdem/Ri sa let Nok ta sý) ka bul et me -
yen ler kâfir ola rak ta ným la ný yor lar. Ka fir lik, "el-Ýn san"a
ya ni Âdem sýr rý na iti raz et mek ten kay nak la ný yor. Kâfir,
ke li me an la mý ola rak “ör ten” de mek tir. Ya ni, Al lah'ýn
in san dan gö rün dü ðü ger çe ði ni ör ten ma na sýn da dýr.
Dün ya yý ve ye di se ma yý dü þü nün ce, on la ra na zi re
ola rak ya ra tý lan ve as liy ye tin in san ol du ðu ha ki ka ti kar -
þý sýn da hal kýn id di asý nýn ge çer li ol ma dý ðý bel li olu yor.
Ya ra týl mýþ bü tün var lýk lar, bü tün âlem ler hep si bir
der ya için de yüz mek te dir ler. Bu gün kü li san ile "bo yut"
ola rak da dü þü nü le bi lir.
Bu bo yu tun fev kin de ise, ÂLEM-Ý A’MÂ ya ni zât
âle min den bah se dil miþ tir. Han gi var lýk için, bü tün bu
var lýk âlem le rin den ya ni isim ler âlem le rin den ge çe rek
ÂLEM-Ý A’MÂ’ya yük se le bil me imkâný var dýr? An cak
in san için lüt fe dil miþ tir. O hal de Al lah, in sa na çok bü yük
ih san lar da bu lun muþ tur. Ýn san da hu su si ye ti ni aç mýþ týr.
Al lah'ýn in sa na "Le dün"den lüt fet me si, ya ni ÂLEM-Ý
A’MÂ’dan lüt fet me si var dýr.
22

"Ey in san, ke rem sa hi bi Rab bi ne kar þý
se ni al da týp-mað rur eden ne dir?" (Ýn fi tar/6)
VA CÝ BUL VÜCÛD
Va ci bul Vücûd ifa de si eh l-i za hir ta ra fýn dan
Al lah'ýn za ru ri var lý ðý ola rak ifa de edil miþ tir. An cak Al lah
için vücûd ya hut var lýk ve ben ze ri ke li me ler le bir ta rif
yap mak müm kün ol ma sa ge re kir.
Sev gi li Efen di miz; “Al lah'ý en çok bi le ni niz be -
nim” bu yur mak la bir lik te; “Yâ Rab bi kün hü ha ki ka -
ti ni hak kýy la bi le me dik” ilticasýnda bulunmuþtur. Yi -
ne Kur'an'da “Al lah'ý hak kýy la tak dir ede me di ler”
(Hacc/74) buy rul muþ tur. Çün kü in san lar ken di var lýk la rý ný
Al lah'a nis pet ede rek ta rif ler yap ma ya kalk mýþ lar dýr.
Al lah'ýn, Âdem’i ya rat ma sýn da, bu ar zu nun su ret
ve ci sim ola rak be lir me si var dýr. Al lah o su re ti seç ti ve
Mu sav vi r’in de ki in san vas fý ný Âdem'de te cel li et tir di. Al -
lah'ýn ar zu su böy le bir in san dýr. Va ci bul Vücûd, Al -
lah'ýn ar zu et ti ði vücûd ol sa ge re kir ki, o var lýk in san var -
lý ðý dýr. Çün kü âlem ler in san için ya ra týl dý. Yer yü zü in san
için ha zýr lan dý. Tek mil var lýk lar in sa na sec de et ti; her þey
in sa nýn em ri ne ve ril di; Âlem ler in san için ha zýr lan dý;
Kur'an in sa na in di; Kur'an in san ile öð re nil di; ký ya met de
in san var lý ðý nýn de je ne re ol ma sýy la ko pa cak týr. Ol ma sý
za ru ri (va cip) olan var lýk in san dýr. Ol ma sý za ru ri (va cip)
23

olan vü cud in san dýr. O hal de Va ci bul Vücûd, in san var -
lý ðý ol sa ge rek tir.
(Bu ko nu hak kýn da ki da ha ge niþ bil gi için
VAH DET-Ý VÜ CUD ki ta bý mýz. Web si te miz http://hu val -
la hu.com)
PEYGAMBERLERDEKÝ VELÂYET HUSUSÝYETÝ
Al lah'ýn pey gam ber le rin de ki velâyet hu su si ye ti ne -
dir? Ri sa let nok ta la rý olan pey gam ber ler ve ve li ler
Al lah'ýn hi da yet et ti ði, HÜ VE'den gö rü nen gö nül -
ler dir. Pey gam ber ler, Al lah'ýn son suz ar zu la rý ný ya ni ken -
di le rin de zu hur eden isim le ri ifa de et mek te dir ler. Her
pey gam ber de ki Hü ve’nin ar zu la rý, o pey gam ber de ki
velâyet hu su si ye ti dir. Pey gam ber le rin ken di le rin de ki bu
hu su si yet le ri hal ka in ti kal et tir me le ri de on lar da ki nü -
büv vet hu su si ye ti dir.
Umu mi ola rak hal kýn pey gam ber te lak ki si nin ‘gök -
te bir Al lah var, yer de de Al lah'tan ay rý bir pey gam ber
var’ þek lin de ol du ðu gö rül mek te dir.
Bu dü þün ce pey gam ber li ðin Al lah’tan ay rý ola rak
de ðer len di ril di ði ni gös te rir. Al lah’ýn, pey gam ber le rin de
biz zat gö rün dü ðü nün id ra ki ne ge lin me si icap eder. Ak si
hal de ilâhî tev hid id rak edi le mez.
24

PEY GAM BER LER DE KÝ RABB HU SU SÝ YE TÝ “HÜ VE”
Hü ve, pey gam ber ler de ki “Rabb” hu su si ye ti dir.
Hü ve isim de ðil dir. Hü ve, pey gam ber ler de ki “velâye ti”
iþa ret eden bir za mir ola rak ifa de edil mek te dir. Eðer Hü -
ve za mi ri Al lah’ýn bir is mi ola rak ka bul edi lir se pey gam -
ber le rin ma bud (tan rý) gi bi al gý lan ma sý na se bep olur.
Pey gam ber ler ken di isim le ri ni kul is mi ola rak hal ka ta -
nýt mýþ lar dýr. On lar da ki Rabb hu su si ye ti ise Hü ve’dir. Ya -
ni ken di le rin de ki Hü ve te cel li si ni kul luk isim le ri ile mah -
fi yet te tut muþ lar dýr. Pey gam ber ler de ki Rabb hu su si ye ti ni
ya ni Hü ve’yi tam ola rak bil mek müm kün de ðil dir. Ku -
r’an’da, pey gam ber ler de ve ve li ler de te cel li eden, tam
ola rak bi lin me si as la müm kün ol ma yan ilâhî kud re tin te -
cel li ya tý za tiy ye si Hü ve za mi ri ile iþa ret buy rul muþ tur.
"Ýþ te on lar, Al lah'ýn hi da yet et ti ði (kim -
se ler dir). Sen de HU'ya uy. De ki: Ben
HU'ya kar þý lýk siz den hiç bir üc ret is te -
mi yo rum. HÜ VE âlem ler için bir zi kir -
dir" (En’âm/90)
Her pey gam ber HÜ VE'nin açýl dý ðý ve gö rün dü ðü
gö nül nok ta sý dýr. On lar da ki te cel li, HÜ VE'nin te cel li si dir.
Me se la Hz.Mu sa'nýn kav mi pek çok de fa gü nah iþ le di ler.
Ýs yan et ti ler. Al týn bir bu za ðý ya pýp ona tap tý lar. Her se -
fe rin de Hz.Mu sa on la rý af fet tir di. Çün kü Hz.Mu sa, HÜ VE
nok ta sý idi. Onun ar zu su da ima me ri yet te idi. Ne za man
25

ki Hz.Mu sa, if lah ol maz kav min den ay rýl dý, ar týk kav mi,
Al lah is mi ne he sap ver mek du ru mun da kal dý.
Kur'an'da buy rul du ki; “Sen (Hz.Mu ham med
(s.a.v) iç le rin de iken Al lah, on la ra (üm me ti ne)
azab ede cek de ðil dir”(En fal/33)
Bu ayet, Pey gam be ri miz de ki HÜ VE hu su si ye ti ni
iþa ret eder. Pey gam be ri miz HÜ VE nok ta sý dýr. HÜ VE'nin
du asý var ken Al lah is mi azap et mi yor. HÜ VE'nin il ti ca sý
ge çer li olu yor.
Bü tün pey gam ber ler Al lah'ýn tev hi din de bir leþ miþ -
ler dir. Her pey gam ber ile Allah’ýmýz za man için de na sýl
te rak ki edil me si la zým gel di ði ni aç mýþ týr. Her pey gam ber
ile tat bi kat ta de ði þik lik ler ola bi lir. Asýl, iman da de ði þen
yok tur. Ya ni, ilâhî kud ret olan HÜ VE'ye ima nýn tam ol -
ma sý la zým dýr. Ar zu edi len tam ima nýn na sýl ol ma sý la zým
gel di ði de Al lah'ýn her pey gam be ri ile an la týl mýþ ve
Hz.Mu ham med ile ke ma le er miþ tir.
Kur’an’da pek çok ayet te geç miþ pey gam ber le rin
kýs sa la rý be yan edi lir ken, 'Se nin Rab bin Hü ve' buy ru -
lu yor.
Hz.Mu ham med’in Rab bi Hü ve'dir. Bu, hem Hz.
Mu ham med (s.a.v) 'in as liy ye ti nin Hü ve ol du ðu nu, hem
de bü tün pey gam ber ler de ki hu su si ye tin Hü ve'ye ait ol -
du ðu nu gös ter mek te dir.
26

Hz. Mu ham med’den (s.a.v) son ra Za ma nýn Ýmam -
larý olan ve li ler de bu sýr dan his se ment tir.
Kur'an'da ki HÜ VE, sý fa ta iþa ret eden bir ke li me
de ðil dir. HÜ VE, hiç bir sý fat ile ka yýt lan ma yan, an cak
kud ret-i za tiy ye-i ilâhi ye yi ya ni Hakk'ýn ken di si ni iþa ret
eden bir za mir dir. HÜ VE ne dir? de nir se, "O ken di ni
bil di ði ve bil dir di ði gi bi"dir.
Hz. Mu ham med'in, (s.a.v) "Ey Rab bim! Se ni öv -
me ye gü cüm yet mi yor; Sen ken di ni öv dü ðün gi bi -
sin." bu yur ma sýn da bu ma na mev cut tur.
(Bu ko nu hak kýn da ki da ha ge niþ bil gi için ba ký nýz
EL HÜ VE ve DER YA YI NU RU MU HAM MED ki tap la rý mýz.
Web si te miz http://hu val la hu.com)
PEY GAM BER-ÜM MET ÝLÝÞ KÝ SÝ
Pey gam ber ler in san la ra yar dým eden gö nül ler dir.
Ay ný za man zar fýn da bir çok pey gam ber ola bi lir. An cak
Al lah'ýn va zi fe len dir di ði bir pey gam ber Za ma nýn Sa hi bi
ola rak gö rev ya par. Za ma nýn Sa hi bi ma ka mýn da ki pey -
gam ber çok da ha ge niþ kap sam lý yet ki le re sa hip tir. Bu
ter tip velâyet te de böy le dir.
Al lah’ýmýz Kur’an’da pek çok yer de pey gam ber le ri
biz zat ken di si nin ta yin et ti ði ni bil dir di ði hal de in san lar
27

pey gam ber le ri dün yevî bir ki þi lik ola rak de ðer len dir mek -
te dir. Hâlbu ki pey gam ber le rin ruhî kim li ði Al lah’a ait tir.
Pey gam ber le ri ka bul ve ya iti raz va ki dir. Halk bu
iki si ara sýn da dýr. Ka bul ve ya red ha li. Bu ra da ki ma na
ne dir? Ka bul ve red din ol ma sý müs be tin men fi ile bel li
ol ma sý se be biy le dir. Ýti raz ha li, ka bul ve tas dik ha li nin
bir ge re ði dir. Hat ta, “her Mu sa’nýn bir fi ra vu nu var -
dýr” sö zü bu ha ki ka te iþa ret eder.
Pey gam ber ler hal ka hem dün ye vi hem uh re vi ön -
der ler ol du lar. Uy gar lý ðýn bir ifa de si ola rak dün ya için de
ta rif ler de bu lun du lar. Pey gam ber le rin lüt fet ti ði bil gi ler le
top lum lar da ha ça buk te rak ki et miþ ler dir. Tek no lo ji, pey -
gam ber ler le -me se la Da vud pey gam be re de mi rin yu mu -
þa týl ma sý ile zýrh ya pý mý nýn öð re til di ði gi bi- da ha ile ri þe -
kil de te cel li et ti. Ay rý ca pey gam ber ler ahlâk ve hu kuk
kav ra mý nýn da mü mes sil le ri dir.
Pey gam ber ler in san la rýn ma ne vi ve mad di te rak ki -
si için her tür lü bil gi ve ko lay lý ðý gös ter miþ ler dir. Bu nu
ya par lar ken de Al lah'ýn ya rat mýþ ol du ðu var lýk la rýn ma -
kam ve hu su si yet le ri ne gö re dav ran mýþ lar dýr.
Pey gam ber le rin hep si ken di za man la rýn da çok ile -
ri ilim ve bil gi ver di ler. O hal de pey gam ber le rin ya þa nan
me de ni ye tin çok ile ri sin de ol duk la rý gö rül mek te dir.
28

Din mi ile ri me de ni yet mi ile ri tar týþ ma sý var dýr.
Al lah’ýn ni za mý in sa ný ni çin ge ri bý rak sýn. Dün ya bir
mak sat için ya ra týl mýþ týr. Al lah, dün ya da da ima te rak ki yi
ar zu et miþ ve bu ar zu su nu pey gam ber leri ile des tek le -
miþ tir. Da ima in san la rýn ile ri git me si için uya rý cý lar gön -
der miþ tir. Dün ya nýn te rak ki si in sa nýn yön len dir me si ile
de ðil dir. Al lah her za man da lüt fet ti ði ilim ile in san la rý te -
rak ki et tir miþ tir.
Her pey gam ber da ima da ha ile ri yi iþa ret bu yur du -
ðu hal de, in san lar ken di akýl la rý na gö re dav ran mýþ lar dýr.
Ýn san la rýn o ka dar ile ri bir bil gi si yok ki, o ka dar ile ri bir
bil gi ye sa hip ol sa lar dý o za man bu tek no lo ji ni ye da ha
ön ce ol ma dý. Tek no lo ji Al lah’ýn ver di ði il ham ile dir.
Ýn san var lý ðý ma ne vi yat ta ne ka dar te rak ki ede cek -
tir? Al lah kav ra mý nýn þu ur lan dý rýl ma sý her pey gam ber ile
te rak ki et ti. Hz. Mu ham med (s.a.v) ile bu þu ur lan dýr ma
ta mam lan dý. Pey gam be ri miz son pey gam ber ol du ðu için
ma ne vi te rak ki de va rý la cak en yük sek nok ta olan
Kur'an’ýn, her za ma nýn in sa ný ile olan açý lým la rý ný bu gün
de Hatmül Velâyet nok ta sýn dan id rak edi yo ruz.
Her Pey gam ber’den son ra in san lar di ni ve dün ya -
yý yoz laþ týr mýþ lar dýr. Al lah, ye ni bir pey gam ber yol la ya -
rak ha ya tý ye ni le miþ tir. Hz. Mu ham med (s.a.v) ile son
ola rak in san la rý ile ri tek no lo ji ye ta þý ya cak çok ile ri ilim
ve bil gi ve ril miþ tir. Hz. Mu ham med’in (s.a.v) bu gün kü
29

tek no lo jik ge li þi mi iþa ret eden ha dis le ri ne dik kat çek mek
is te riz.
Velâyet de pey gam ber ler de ol du ðu gi bi za ma nýn
ile ri sin de dir. Hz.Mevlâna’nýn; “bir zer re yi ke ser se niz
or ta da bir gü neþ et ra fýn da dö nen sey ya re ler gö -
rür sü nüz” bu yu ra rak ato mu iþa ret et me si, Hz. Sü rey -
ya’nýn; “ta bi at ta bir ener ji gö rü yo rum, in þa al lah
in san lar kö tü ye kul lan maz lar” bu yu ra rak nük le er
ener ji yi iþa ret et me si gi bi.
Velâyet ta ra fýn dan ke ra met ler buy rul du ðu va ki dir.
Geç miþ te ki ev li ya ya lüt fe di len tayy-i me kan ve tayy-i za -
man ke ra met le ri nin ben zer le ri bu gün tek no lo ji ile bü tün
in san la ra lüt fe dil mek te dir.
Za man ile il gi li ola rak Ku ran’da, bu gün id rak edi -
len iza fi yet te ori si ta rif edil mek te dir. Za ma ný mýz da ki pek
çok tek no lo jik ge liþ me le rin pey gam ber ler ve Kur’an ta ra -
fýn dan iþa ret buy rul du ðu na za r-ý dik ka te alý nýr sa da ha
ge niþ bir id ra kin ve kesin bir ima nýn gös ter ge si ol sa ge -
re kir.
Ni te kim araþ tý rýl dý ðýn da gö rü le cek tir ki, Ýslâm’ýn ilk
de vir le rin de Ýslâm bil gin le ri ma te ma tik ten kim ya ya ka -
dar pek çok ko nu da icat lar da ve ke þif ler de bu lun muþ lar -
dýr.
30

Bu na bir ör nek ve ril mek is te nir se ün lü he kim Ýb ni
Si na’nýn “El-Kanun fi't-Týb” ad lý ese ri Av ru pa üni ver si -
te le rin de 600 se ne týp ki ta bý ola rak oku tul muþ tur.
(Bu ko nu da “Hi da yet-i Ýl miy ye” ad lý ki ta bý mýz -
da da ha ge niþ ma lu mat var dýr.)
“Dün ya” is mi, Al lah’ýn ken disin den ken di sine ya -
rat ma sý ol du ðu, var lýk la rý te ma þa eder ken o ar zu ve ni za -
mýn için de yü rü me nin bir is mi ol sa ge re kir.
Þüp he siz ki in sa nýn ye tiþ me si ve te rak ki et me si ge -
rek mek te dir. Bir neb ze rý zýk lan mak için dün ya ya gön de -
ri len in san var lý ðýn da ki amaç, ru hen te rak ki et me si ve
ke ma le er me si için dir. Yok sa mad di an lam da rý zýk za ten
her var lý ða ve ril miþ tir.
Her pey gam ber ile in san la rýn hem mad di hem de
ma ne vi te rak ki si sað lan mýþ ol mak ta dýr. Ma ne vi ola rak
ile ri te rak ki et miþ ve ke ma le er miþ olan in san la rýn du ru -
mu, dün ya ya þa mý nýn ni ha ye te er me sin den son ra ne
ola cak týr? Bi li nen ter ti bin fev kin de, Al lah’ýn tat bi ka ta
ko ya ca ðý ye ni ar zu la rý na uy gun ola rak va zi fe ler ve ri le ce -
ði umu lur.
Ni te kim Kur’an’da;
"Mut lu olan lar ise, Cen net'te dir ler; se -
31

32
ma vat ve arz dur duk ça ora da te mel li ka -
lý cý lar dýr; an cak Rab bin di le me si müs -
tes na...” (Hud/ 108) buy ru la rak bu sýr ra iþa ret
buy rul muþ tur.

HER PEY GAM BER
ÖN CE VE LÝ SON RA NE BÝ DÝR
B i s m i l l a h i r r a h m a n i r r a h i m
Al lah, Âdem is mi ile ken di ni tak dim et ti. Me lek ler
O’na sec de et ti ler. Ha ki kat te bu sec de, Al lah’ýn ken di sin -
den ken di si ne dir. Al lah’ýn Âdem ar zu su velâyet tir.
Velâyet, Al lah için hiç bir le ke ol ma dan, hiç bir þe kil dü -
þün me den tam ve ke sin iman dýr.
Âdem, ilk ya ra týl dý ðý za man da ha pey gam ber de -
ðil di. Âdem’in Al lah ile ilâhi soh be ti ol du. O soh bet
velâyet tir. Da ha son ra Âdem me lek le re isim le ri ni ha ber
ver di. Ha ber ver mek nü büv vet tir.
Pey gam ber le rin hep si Hakk ile be ra ber dir. Al lah
on la rý velâye tiy le ye tiþ ti ri yor son ra nü büv vet açý lý yor.
Pey gam ber ler il mi Al lah’tan alýr. Al lah’tan al ma sý
velâyet, hal ka ver me si nü büv vet tir. Nü büv vet velâyet ten
ay rýl maz. Tat bi kat lar ya ni Kur’an’da ki kýs sa lar bu nun bir
an la tý mý dýr.
Nü büv vet, Al lah'ýmý zýn ilâhi ke ma la tý ný in san la ra
in ti kal et tir me si dir. Bü tün in san la rýn, Al lah'ýmý zýn bu
ilâhi ke ma la tý ný bil me si sýr rý nü büv vet tir. Di ðer bir de yiþ -
le, Efen di mi zin ve O'nun nu run dan mey da na gel miþ olan
bü tün pey gam ber le rin, ilâhi emir le ri za man la rý nýn in san -
la rý na yay ma la rý "Nü büv vet"tir.
33

Al lah'ýmýz, velâye ti ile kul la rý na ya kýn lýk ve rir.
Velâyet sýr rýn dan his se ment olan lar, "Al lah’ýn Ev li -
ya’sý na kor ku yok tur, on lar mah zun ol ma ya cak -
lar dýr” (Yu nus/62) aye tin den his se ment olur lar.
Al lah'ýmýz pey gam ber le ri ne ve ev li ya sý na, ken di le -
ri ne ver miþ ol du ðu ya kýn lýk ile ilâhi il mi ni in di rir, bu hal
velâyet tir.
Al lah'ýmýz ar zu et ti ði ve li ku lu na, yi ne ar zu ede rek
onun kal bi ne in dir miþ ol du ðu il ham ve be ya ný aç ma sý ný
ve in san la ra bil dir me si ni bu yu rur. Bu hal o ve li nin nü -
büv vet ten his se ment ol ma sý dýr.
Velâyet Al lah’ý, þek siz þüp he siz fi kir yü rüt me den
ka bul ve ik rar dýr. Bu ar zu ha tim dir. Ha tim, ta ma men bi -
lin me si an la mýn da dýr. Al lah’ýn ar zu su nun bi lin me si Hz.
Mu ham med (s.a.v) ile dir. Pey gam be ri miz hiç bir þe yi Al -
lah’a eþ koþ ma dý, Al lah’a hiç bir ka yýt koy ma dý. “Ya
Rab bi, Sen ken di ni se na et ti ðin gi bi sin,” il ti ca sýn -
da bu lun du.
Pey gam be ri mi zin; "Rab bim le öy le bir ya kýn lýk
vak tim var ki, bu na ne bir mu kar reb me lek ne de
bir mür sel ne bi ula þa maz" ha di s-i þe ri fi ken di sin de -
ki velâyet hu su si ye ti ni iþa ret et mek te dir. “Li ma Al lah”
sýr rý ola rak isim len di ri len bu hu su si yet, Pey gam be ri mi zin
ev li ya sýn da da Pey gam be ri mi ze mu zaf ola rak zu hur et -
miþ tir.
34

Mi raç, Pey gam be ri miz de vu ku bul muþ tur. Her pey -
gam ber ön ce ve li son ra ne bi dir. Bü tün pey gam ber ler Al -
lah’tan al dýk la rý il mi in san la ra in ti kal et tir miþ tir. Al lah,
pey gam ber le ri ile bü yük mu ci ze ler ya rat mýþ týr. O mu ci -
ze ler le hem pey gam ber le ri ni hem de in san la rý ye tiþ tir -
miþ tir. Kur’an’da ki pey gam ber kýs sa la rý nýn özü; “bir gö -
nü le bað la nýp onun la yü rü mek tir.”
Ýb ra him pey gam be re kuþ mu ci ze si ni ver miþ tir: Ýb -
ra him pey gam ber kuþ la rý kes ti, son ra on la rý ça ðýr dý, uça -
rak ona gel di ler. Rab bim bu yur du ki; “Ben ol de rim,
olur,” Bu, Ýb ra him pey gam ber za ma ný için ina nýl ma sý
zor bir ko nu dur. Bu gün ise tek no lo ji Cern’de ya ra tý lý þý
araþ tý rý yor.
Al lah’ý son suz bir ener ji olarak idrak etmeye
çalýþýyoruz. Al lah ken di sin de olan ener ji yi is te di ði þek le
tah vil ede bi li yor. Cern’de araþ týr ma ya pý yor lar. Ener ji -
den na sýl mad de ol du ðu nu an la ma ya ça lý þý yor lar.
Fe za boþ luk de ðil dir, þim di fe za nýn boþ luk ol ma dý -
ðý mey da na çýk mýþ týr. Al lah “Kün” buyurdu, ol du. Tek -
no lo ji ise bü yük bir pat la ma (The Big Bang) ol du di yor.
Cern’de “The Big Bang” de ne yi ni yap ma ya ça lý þý yor -
lar.
Hz.Ýb ra him’i ate þe at tý lar. Al lah, ateþ mu ci ze si ni
gös ter di. Ateþ, Hz.Ýb ra him’i yak ma dý. O za man da hal kýn
rað be ti böy le idi.
35

Hz. Mu sa dev rin de, za ma nýn ica bý halk kuv ve te ta -
pý yor du. Kuv vet gös te ril me si lâzým dý. Hz. Mu ham med
(s.a.v) gel di ar týk bu kuv vet gös ter me le ri kü su fa uð ra dý.
Geç miþ za ma nýn iman an la yý þý ko nu sun da in san lar kuv -
ve te ta pý yor du ama bu gün ilim ga lip tir.
Hz. Sü ley man’ýn ve zi ri Asaf bin Ber hi ya, Saba
(Ye men) Melikesi Bel kýs’ýn tah tý ný dü þün dü, dü þün cesi
enerjiyi maddeye tahvil etti.
Bel kýs’ýn tah tý bir göz açýp ka pa ma za ma nýn dan
ön ce Hz.Sü ley man’ýn hu zu ru na gel di. Son za man da dü -
þün ce kuv ve ti ile bir ta kým ge liþ me ler de olmasý umulur.
Mi raç ola yý Al lah’ýn ar zu bu yur du ðu her þe kil de
mey da na ge lir. Bir misal olarak za ma ný dur du rur.
Hz.Mu ham med’e âlem le ri temâþa et ti rir. Son ra za man
de vam eder. Al lah’a gö re her þey ko lay dýr.
Pey gam be ri miz den son ra zu hur eden velâyet, Pey -
gam be ri mi zin koy muþ ol du ðu nü büv vet düs tu ru na gö re
ha re ket et miþ tir. Pey gam be ri mi zin ev li ya sý, Hz.Mu ham -
med'in (s.a.v) bu yur muþ ol du ðu nü büv vet çer çe ve sin de
mü ta laa edi lir ler. On lar da nü büv vet sýr da dýr, velâyet
aþikârdýr.
Al lah'a ya kýn lýk bul ma nýn öl çü sü ne dir? Nü büv vet
mi ef dal dir, Velâyet mi ef dal dir de mek ayýr mak týr.
36

Velâyet, Hakk ile be ra ber ol mak týr. Nü büv vet ise velâye -
tin hal ka ba kan yü zü dür.
RE SUL-NE BÝ-VE LÝ-MU HAD DES
Bu isim le rin an lam la rý hak kýn da tar týþ ma lar var dýr.
Ne tu haf týr ki nü büv vet ve velâyet tar týþ ma la rý pey gam -
ber ve ya ve li ol ma yan lar ta ra fýn dan ya pýl mak ta dýr. Al -
lah'ýn bu isim ler le gön der di ði gö nül ler var dýr. Al lah kul -
la rýn da ar zu et ti ði isim ler le gö rü nü yor. ‘Ve li’ ar zu bu yur -
du ise ve li is miy le gö rü nü yor. ‘Ne bi’ ar zu bu yur du ise
ne bi is mi ile gö rü nü yor. Bu isim ler ara sýn da tef ri kat
yap mak Al lah'ý il ti zam eder. Al lah han gi isim le ar zu bu -
yur duy sa öy le gö rü nür.
Eðer Al lah bir ku lu re sul ya hut ne bi ya hut ve li yol -
la mýþ sa ha yýr de ne bi lir mi? Bu müm kün de ðil dir. Ar zu
Al lah'a ait tir. Allah’ýmýz el çi le ri ni o za man ki in san la rýn
ma kam la rý na gö re gön der di. Ya ni han gi top lu luk ne ma -
kam da ise o top lu lu ða uya rý için en uy gun isim yol lan dý.
Ki mi top lu lu ða re sul, ki mi ne ne bi, ki mi ne ve li lüt fet ti
Rab bi miz. Ýn san lar te rak ki et tik çe de da ha ile ri ma kam -
lar da el çi ler yol lan dý.
Ki tap gön de ril me si, Al lah’ýn ar zu et ti ði top lu luk la -
ra ya zý lý bir hü küm gön de ril me si an la mýn da dýr. Ne bi
pey gam ber dir ama ki ta bý yok di ye ta rif edil miþ tir. Hal bu -
ki ne bi ler za man la unu tul muþ olan ilâhi ki ta bý an lat tý lar.
37

Bu gün ise âlem le re hi tap var dýr ve HÜ VE ha ki ka ti açýl -
mak ta dýr. Bu an la tým çok ile ri ol du ðu için Zât-uz Zât
nok ta sýn da ki velâyet ta ra fýn dan lüt fe dil mek te dir.
Velâyet mer te be le ri ola rak efâli velâyet, sý fatî
velâyet, zatî velâyet bü tün var lýk lar da ki ha ki ka ti ifa de
eder. Zât-uz Zât nok ta sýn da ise Al lah, “Hep si Be nim”
bu yu rur.
Gü nü müz de dün ya in san la rýn da bil gi ve tek no lo ji
çok ile ri dir. Uzay dan bah se den in sa na ça rýk ta ri fi ya pýl -
maz. Bu gün Al lah ye di kat se ma va tý lüt fe di yor. Bu gün
Za ma nýn Sa hi bi'nin sö zü âlem ler de ge çer li olu yor. O
âlem ler de de Hü ve açý lý yor ama on la rýn li sa nýn da zu hur
edi yor. Bun la rýn hep si nin Hü ve’ye ya ni ken di si ne ait ol -
du ðu nu an la tý yor.
Za ma nýn Ýn sa ný ne dir? Onun as liy ye ti Hü ve'dir.
Ki þi ola rak dü þün me mek la zým, ki þi lik de ðer len dir me sin -
de bu an la yýþ þa þý yor. Ki þi yi de ðil, o nok ta da açý lan ilâhi
ha ki ka tý; Hü ve'yi gör mek la zým. El bet te her ke sin kim li ði
ve ki þi li ði var. An cak ki þi lik, Al lah'ýn in sa na lüt fet ti ði bir
hu su si yet tir.
Her za man ki te rak ki de na sýl icap eder se o isim ler -
le ilim ve ir fan lüt fe dil di. Bu gün Za ma nýn Ýn sa ný ile ve
on da ki Hatmül Velâyet te cel li si ile ilim ve ir fan lüt fe di li -
yor.
38

Za ma nýn Ýn sa ný nýn sö zü esas ta Al lah’ýn ni za mý dýr.
Za ten ve li onu söy le ye cek du rum da de ðil dir. O, Hakk'ýn
sö zü dür. Al lah söy ler, o söy ler. O da bu sö zün ken di ne
ait ol ma dý ðý ný ik rar eder. O nok ta, Hakk’ýn ni za mý ný ko -
ru ma sý için gön der di ði ve va zi fe len dir di ði gö nül dür. Bu -
na iti raz Ýn di Ba ri’de ve ilâhi hü küm de mak bul de ðil dir.
Bi na ena leyh ilâhi hu su si ye ti ya ni Hü ve’yi id rak
için, Al lah her za man da biz zat ken di si nin gö rün dü ðü,
pey gam ber ve ve li isim le ri ile va zi fe len di ril miþ gö nül ler -
le, in san la ra il mi ni in ti kal bu yur du. Kur’an’da da ha ile ri
an la yýþ için mut la ka bir gö nül ile mülâkat et me le ri “iley -
hil ve si le te” (O’na var mak için ve si le ara yý nýz)
(Ma ide/35) âye ti ile bil di ril miþ tir.
"Ve Rah man'dan on la ra bir "muh des (il -
ham) zi kir" gel me ye dur sun illâ ki
HU'dan yüz çe vi rir ler" (Þu ara/5)
Muh des, “ye ni ge len” an la mýn da Al lah’ýn in dir -
di ði il ha mý iþa ret eder. Mu had des olan lar, Al lah’tan il -
ham alan gö nül sa hip le ri dir. Pey gam be ri miz bir çok ha -
dis le rin de mu had de su nu (mu had des olan la rý) öv müþ tür.
Pey gam be ri mi zin mu had de su nu ya ni il ham alan
"Za ma nýn Ýn sa ný"ný iþa ret et me si di nin ru hu nu ve
mânâsý ný ko ru muþ ve her za ma na adap tas yo nu sað la -
mýþ týr. Onun için Za ma nýn Ýn sa ný olan gö nül ler, Kur’an'ýn
39

özü nü ve mânâsý ný her za ma na hi tap eder þe kil de açýk la -
mýþ lar, Kur'an ha ki kat le ri ni aç mýþ lar dýr. Mi sal ola rak;
Hz.Ab dül ka dir Gey la ni, Hz. Mev la na, Hz.Sü rey ya za ma -
nýn sa hip le ri dir. Çün kü on lar Al lah'tan al dýk la rý il ham ve
be yan ile Ýslâm'ýn öz ve mânâsý ný açýk la mýþ lar dýr.
AYET-HADÝS-VAHÝY-ÝLHAM
Pey gam be ri mi zin söz le ri nin han gi si nin Kur’an ve -
ya Ha dis ol du ðu nu kim se nin de ðer len dir me yet ki si yok -
tur. An cak Pey gam be ri miz “bu nu Kur’an’a ya zýn” bu -
yur du. Kur'an'a yaz dý rý lan Kur'an ol du. Pey gam be ri miz
“þu Al lah'ýn sö zü dür bu da be nim sö züm dür” bu yur ma -
dý, “Rab bim böy le bu yur du” þeklinde ifade etmiþtir.
Pey gam be ri mi zin öv dü ðü bir þey helâl ol du, se vap
ol du. Pey gam be ri mi zin sev me di ði bir þey de ha ram ol du,
gü nah ol du. Pey gam be ri mi zin gö rüp de ses çý kar ma dý ðý
bir tat bi kat mü bah ol du. O hal de “þu Kur’an’dýr Al lah sö -
zü dür þu da Ha dis'tir pey gam ber sö zü dür” de mek, böy le
bir id di ada bu lun mak doð ru ol maz.
Al lah, Hz.Mu ham med (s.a.v) li sa nýn dan ve pey -
gam ber ma ka mýn dan ko nuþ mak ta dýr.
40
Ni te kim Necm sûre si 3-4. âyet le rin de,
"(Hz.Mu ham med) ha va dan nut ket mez,

Hü ve (Hz.Mu ham med) (de vam lý ola rak
vah ye di len) bir va hiy dir." buy rul mak ta dýr.
Bu du rum da O'nun her söy le di ði nin, her ha re ke ti -
nin, her duy gu su nun Al lah'ýn ar zu yu ilâhîsi ile ol du ðu
ha ki ka ti or ta ya çýk mak ta dýr.
Ehl-i za hir, “Pey gam be ri miz den son ra baþ ka kim se
va hiy al ma mýþ týr” der. An cak ehl-i za hir vah yi en in ce te -
fer ru atý na ka dar an la týr. Ki tap la rýn da “vah yin ge liþ yol la -
rý” der si var dýr. Hat ta vah yin ge li þi nin han gi si nin zor
han gi si nin ko lay ol du ðu na da ir ta rif le re da hi rast lý yo ruz.
Ehl-i za hi re gö re ayet ke li me si nin ta ri fi Kur'an'da
ya zýl mýþ buy ruk lar dýr. Hal bu ki Kur'an'da pey gam ber ler
de "âyet ler" ola rak zik re dil miþ tir. Her pey gam ber ve za -
ma nýn Ýn san-ý Kâmil'i de Al lah'ýn bir âye ti ola rak de ðer -
len di ril se ge re kir.
"Þim di siz, bu ha di si mi kü çüm sü yor su -
nuz? (Va kýa/81)”
Ayet te Kur’an için, “ha dis” ke li me si zik re dil miþ tir.
Ya ni yü ce Al lah Kur’an sö zü için “ha dis” bu yur mak ta -
dýr.
Ve yi ne Ku r’a ný Ke rim için, “ha dis” ke li me si ile
ta rif buy ru lan ayet le rin ba zý la rý þöy le dir:
41

"Al lah, Ha dis'in en gü ze li ni me sâ ni, mü -
teþâbih bir ki tap ola rak in dir di. (39/23)
"Bu Ha dis'e inan ma yan la rýn ar dýn dan
üzü le rek ner dey se ken di ni mah ve de cek -
sin!" (18/6)
"Ha dis'i ya lan la yan la rý Ba na bý rak; Biz
on la rý bil me dik le ri yer den ya vaþ ya vaþ
aza ba yak laþ tý ra ca ðýz. (68/44)
"Bu Ha dis'e mi þa þý yor su nuz?"(53/59)
Ha dis, Pey gam be ri mi zin ken di si dir. Pey gam be ri -
mi zin an lat tý ðý Kur’an’ýn, ha dis ke li me si ile Ku r’an’da zik -
re dil di ði gö rül mek te dir. Bu da, “Kur’an baþ ka dýr, ha dis
baþ ka dýr” tu tar sýz lý ðý na açýk lýk ge ti ren bir âyettir.
Eh li za hir, Pey gam be ri mi zin sö zü nü, râvi (ri va yet
eden) zin ci ri ne gö re de ðer len di ri yor. Bu dü þün ce Pey -
gam be ri mi zin sö zü nü de ðil de râvi yi esas ka bul et mek
olur ki mak bul de ðil dir. O za man râvi yi pey gam ber gi bi
de ðer len dir mek olur. Çün kü her râvi, Pey gam be ri mi zin
söz le rin den an cak id rak ede bil di ði ka da rý ný nak le de bi lir.
Râvi zin ci ri dü þün ce si pey gam be ri miz den son ra ki
asýr lar da çýk mýþ týr. Bu du rum da pey gam be ri miz den asýr -
lar son ra gel miþ ki þi le rin an la tým la rý da ha dis met ni ne
42

ka rýþ mýþ ola bi lir. Pey gam be ri miz bu nun ol ma ma sý için
mu had de su nu ya ni velâye ti iþa ret bu yur muþ tur.
Pey gam be ri miz, “mu had de sun”u ya ni “velâye -
ti” iþa ret bu yu ru yor. Çün kü mu had de sun her za man
için de ha dis le ri de ðer len di rir. Ha dis le rin o gün kü an la yý -
þý var, bu gün kü an la yý þý var. An cak ha dis te ki öz de ðiþ -
mez.
Eh l-i za hir, il ha mý ka bul et mi yor. Her za man da zu -
hur eden velâye tin söz le ri ni ka bul et mi yor. Pey gam ber
için “gel di git ti, va hiy bit miþ tir”, di yor. “Pey gam ber den
son ra her þey be þerîdir” di yor. O hal de eh l-i za hi rin din
an la yý þý da be þerî ol mak ta dýr. Ha dis nak lin de râvi zin ci -
ri ne inan dýk la rý na gö re on lar da gel miþ geç miþ in san lar -
dýr ya ni be þer ler dir.
Velâyet; “her za man da Al lah'ýn lüt fet ti ði il -
ham nok ta sý var dýr” inan cýn da dýr. Çün kü velâyet, Al -
lah'tan il ham ve be yan alýr, tat bi kat la yü rür, ha ya len ko -
nuþ maz.
"Ge ce yi gün dü ze ka tar ve gün dü zü ge ce -
ye ka tar ve HÜ VE sa dýr la rýn zâtý ný
alîmdir" (Ha did/6)
Gö nül ler de ki il ham la rý bi li ci HÜ VE'dir. Ýl ham ve
be yan O'na ait tir. Hiç bir var lýk “al dý ðým il ham ba na ait -
43

tir” di ye mez. Kul la rýn bü tün il ham la rý nýn HÜ VE'nin zâtý
ile il gi li ol du ðu ifa de edil mek te dir.
"Ve bi lin ki Al lah ki þi ile kal bi ara sýn da
ta hav vül ey ler ve mu hak kak ki 'HU'ya
haþ ro lu nur su nuz." (En fal/24)
Ýn san da ki tat bi ka týn Al lah'a ait ol du ðu nun id ra ki -
ne va rýl ma sý icap eder. Ýl ham kalp te zu hur eder ki, "Sýrr-
ý Velâyet"i iþa ret tir. Ayet te ki “ta hav vül ey ler” iba re si
Al lah'ýn in san da ki ar zu su nun te cel li ya tý ný an la týr. Al lah,
her ku lun da, lüt fet ti ði ma ka ma gö re te cel li eder.
Ayet, Al lah'ýn in san kal bin de te cel li et ti ði ni ve ko -
nu þu cu ol du ðu nu, Al lah'ýn in san da fi ili yat ta ol du ðu nu
be yan et mek te dir. Al lah, in san kal bin de te cel li edi yor.
Bu du rum da in san ile Al lah ara sýn da ki hu su si ye ti kalp
âle mi ifa de et mek te dir.
"AL LAH, ÂDEM'Ý KEN DÝ SU RE TÝN DE YA RAT TI"
HA DÝS-Ý ÞE RÝ FÝ
“Al lah, Âdem’i ken di su re tin de ya rat tý” ha -
dis-i þe rif (Bu ha ri, Müs lim)
44
"Ya rat tý ðý her þe yi en gü zel (ah sen) ya -
pan ve in sa ný ya rat ma ya ça mur dan baþ -
la yan dýr. Son ra HU'yu tes vi ye edip

HU'ya, HU'nun (ken di) ru hun dan nefh
bu yur du (üf le di). Ve si zin için iþit me yi,
gör me le ri ve gö nül le ri yap tý. Pek az þük -
re di yor su nuz.." (Sec de/7-9)
Ça murdan ya ni en ha kir olan dan ya ra tan ve ah -
sen (en gü zel) ya pan son ra HU nok ta sý ný tes vi ye eden,
ona ken di ru hun dan ve ren Rab bi miz HÜ VE'dir. O hal de
in sa nýn hal den ha le geç me si, Al lah'ýn son suz ar zu la rý nýn
tat bi kat ma hal li ol du ðu na iþa ret tir. Ýn san nes li Al lah'ýn
bu ar zu sun dan do la yý hem ma nevî hem de maddî ola rak
sü rek li te rak ki et miþ tir. Bu te rak ki dün ya ha ya týn dan
son ra ahi ret te de de vam ede cek tir.
Bu hu sus ta Ýmam Muhammed Bâ kýr-u’l Ýlim (a.s.)
þöy le bu yur muþ tur: “Âdem'in su re ti Al lah'ýn ya rat tý -
ðý bir su ret tir. Al lah Teâlâ bu su re ti seç ti, muh te -
lif su ret ler ara sýn dan bu nu be ðen di ve bu nu ken -
di si ne is nat et ti.”
De mek ki Al lah pek çok su ret arasýndan in san su -
re ti ni seç ti ve be ðen di. Ne den in sa ný bü tün su ret ler den
ah sen (en gü zel) ola rak seç ti?
Se be bi þöy le ol sa ge re kir: Ýlâhi kud ret, ken di sin de
mev cut olan rah me ti ni in san da temâþa et mek için nâmü -
tenâhi hissî hu su si yet ler lüt fet ti. Ken di sin de ya ni
HÜ VE'de bu lu nan hissî hu su si yet le ri ni, gü zel lik le ri ni
45

temâþa et mek için in sa ný ah sen ola rak ya rat tý. De mek ki
ken di sin de ki hu su si yet le ri ta þý ya bi le cek bir sûret ola rak
in san sûre ti ni be ðen di ve seç ti.
Ýn san da ki bu duy gu lar müs pet ve ya men fi ola bi -
lir. Þüp he siz ki men fi, müs be tin id ra ki için dir. O hal de
in san Al lah'a il ti ca ede rek bu duy gu la rý ný kon trol al tý na
al ma lý dýr. Allah’ýmýz in san lar da ki bu duy gu la rýn kon trol
al tý na alýn ma sý için pey gam ber ve ve li ler den reh ber ler
gön der miþ tir.
Al lah'ýmýz her var lýk la be ra ber dir. Bü tün var lýk lar
bi rer isim dir; an cak isim al dýk la rýn dan do la yý sý fat olur -
lar. Âdem'de ise zât ola rak tat bi kat zu hu ru var dýr. O'nun
için Âdem, “Al lah” is mi nin sûre ti dir. Bu se bep le bü tün
isim ler Âdem ile bil di ril miþ tir. Ya ni Âdem var lýk la ra isim -
le ri ni ha ber ve re rek on la rýn Al lah'ýn sý fat la rý ol du ðu nu
bil dir miþ tir.
ÂDEM PEY GAM BER DE KÝ RUH VE NE FÝS
HU SU SÝ YE TÝ
Al lah, in sa ný ruh ve ne fis ola rak ya rat mýþ týr. O hal -
de in san hak kýn da müs bet ve men fi ola rak de ðer len di -
ril me söz ko nu su dur. Âdem’de ruh ve ne fis var dýr. Nef sin
id ra ki ne var ma sý için Al lah, Âdem’e nef si ni Hav va ola -
rak gös ter miþ tir. Hav va, Âdem’den ay rý de ðil dir. Hav va,
Âdem’in nef si ni tem sil eden bir isim dir.
46

Ne fis, is tek ve ar zu ola rak ya ra týl mýþ týr. Ýn san da ki
ne fis, Al lah'ýn en gü zel ya rat ma sý ola rak gö rül me miþ tir.
Ne fis, en fes ola rak de ðer len di ril me miþ tir.
Hep nef si ez me yi, ha kir ve hor gör me yi esas tut -
muþ lar dýr. Böy le ce gü zel li ðe ve iyi li ðe ula þý la ca ðý ný id dia
et miþ ler dir. Gü zel bir ka dý na hay ran lýk nefsî bir duy gu -
dur an cak esas ta nef se olan duy gu dur. Çün kü ka dýn var -
lý ðý nef si tem sil eder. Nef sin asýl tat min ye ri cen net tir.
An cak nef si, Al lah'ýn ar zu bu yur du ðu þe kil de de ðer len -
dir mek ge re kir.
Al lah’ýn ilâhi ni za mý na iti raz eden her var lýk Al -
lah’a he sap ver mek mec bu ri ye tin de dir. Bu he sap çok,
pek çok ya kýn dýr. Al lah, Âdem'i ya rat týk tan son ra, nef si
tem sil eden nok ta ola rak Âdem varlýðýndan kadýný yarat-
tý. Bu ra da asýl olan Rab bi miz de ki hu su si yet le rin mey da -
na çýk ma sý dýr.
Allah’ýmýz ken din de ki hu su si yet le ri in san var lý ðýn -
da gör mek is te di. Ru hu tem sil eden Âdem ve nef si tem -
sil eden ka dýn var lý ðý ný ya rat tý. Bu du rum in san var lý ðý -
nýn te rak ki si için el zem olan bir tat bi kat týr. Kur'an'da
“ne fis ler eþ leþ ti ril di ðin de” (Tek vir/7) buy rul du ðu na
gö re er kek ve ka dýn var lý ðý Al lah'ta cem ola cak týr. O hal -
de er kek ve ka dýn var lý ðý nýn as liy ye t-i ilâhi ye si Hakk'ýn
ken di si dir. Er kek ile ka dýn, Al lah'ýn bu ter ti bi nin far kýn -
da ve imanýnda ol ma lý dýr. Ka dý nýn ko ca sý na iti ra zý
47

Âdem’e iti raz gi bi dir. Çün kü Al lah, ka dý ný Âdem’den
halk et ti. Onun için ru hu tem sil eden Âdem’e uy mak,
ka dý nýn ima ný nýn en gü zel nok ta da ol du ðu nu gös te rir.
Er ke ðin de ken di nef si mer te be sin de olan ka dý na
fe na dav ran ma sý Al lah'ýn bu ter ti bi ne iti raz de mek tir.
Pey gam be ri mi zin ve da hut be sin de bu yur du ðu þek liy le
ka dýn, er ke ðe Al lah'ýn bir ema ne ti dir.
Er kek ve ka dýn isim le ri Allah’ýmýzýn mu sav vi rin de
ar zu bu yur du ðu en la tif isim ler den dir. Allah’ýmýz er kek
ve ka dýn var lý ðý ný en gü zel su ret te gör mek is te di. Onun
için bir bi ri ni se ven eþleri Al lah tak dir eder.
Ýlk ya ra tý lan in san Âdem’dir. O hal de di ðer in san -
la rý Âdem'e gö re de ðer len dir mek icap eder. Al lah'ýn hi ta -
bý ve mu ra dý Âdem'dir. Bir er kek dün ya ya tek ba þý na ge -
lir. Son ra ev le nir ai le ku rar ama ai le si Âdem’e (ba ba ya)
tâ bi dir. Mu rad olan Âdem'dir. Âdem'in ai le si için har ca -
ma la rý Al lah rý za sý için olur.
Al lah, Âdem'in töv be si ni ka bul et ti. Âdem'in du asý
ile onun bir par ça sý olan Hav va’nýn da hatasý baðýþlandý.
Bir ka dý nýn ko ca sý na iti ra zý ha lin de, ko ca sý onu Hav va
ola rak ka bul eder se, ba ðýþ lar sa, af zu hur eder. Ama ka -
bul et mez se ka dýn yal nýz ba þý na ka lýr. Çün kü Âdem ma -
ka mý “Vekâlet Ma ka mý”dýr. Al lah'ýn açýl dý ðý hu su si gö -
nül Âdem’dir.
48

Bu ra da, Âdem id ra kin de ki adam dan bah se dil mek -
te dir. Ýn san lý ðýn dan ha ber siz olan lar mu ha tap alýn ma -
mýþ týr.
Ru hu tem sil eden er ke ðin nef si tem sil eden ka dý na
kar þý duy du ðu mu hab bet, ruh ve nef sa ni ye tin bir lik te ol -
ma sýn da ki hik met, in san var lý ðý nýn ta ma ma er me sin de ki
hu su si yet ler den dir. Bu, er kek ve ka dýn bir lik te li ði nin id -
ra ki nin ve ke ma la tý nýn tam ol ma sý ný iþa ret et mek te dir.
Pey gam be ri miz; “Ev len mek di nin ya rý sý dýr” bu yur -
muþ tur. Bu ko nu da iti raz mak bul ol maz. An cak bu gün
in san lar bu id rak ten uzak, ta ma men cis ma ni ye tin ver di -
ði tat bi ka ta mey let mek te dir. O za man mânâyý ha ki kat ve
ilâhî ar zu göl ge len mek te dir.
ÂDEM PEY GAM BER DE KÝ “HÜ VE” SIR RI
Al lah'ýmýz; "Ben yer yü zün de bir ha li fe ký la ca -
ðým" bu yur du ðun da; "Biz se ni hamd ile tes pih eder -
ken kan dö kü cü bi ri ni mi ya ra ta cak sýn" (Ba ka ra/30)
di ye rek iti raz eden me lek ler Âdem'i gö re me miþ ler dir.
On la rýn sec de si ar týk Âdem'i tem sil eden Beyt-ül
Ma mur'a ola cak týr. Bu sec de melekler için af do ður muþ -
tur, an cak bir da ha Âdem'e mut ta li ola ma mýþ lar dýr.
Âdem'i ça mur dan gö re rek sec de et me yen Ýb lis her
var lý ðýn ha ki ka ti nin Al lah ol du ðu nu gö re me miþ tir. Ça -
49

mur da O'ndan, ateþ de O’ndan, ruh da O’ndan, her þey
O'ndan hâsýl dýr. An cak iti ra zý ya pan Ýb lis ise bir da ha
Âdem'de ki sýrr-ý hu su si ye mut ta li ola ma mýþ týr.
Me lek le rin iti ra zý Al lah is mi ne kar þý ya pýl mýþ týr. Bu
se bep le da ha son ra af zu hur et miþ tir. An cak da ha ile ri
te rak ki den mah rum kal mýþ lar dýr.
Ýb lis'in iti ra zý ise Âdem'e ya ni HÜ VE'ye ol du ðu için
lânet len miþ tir, af zu hur et me miþ tir. Bu ra da Rab bi mi zin
Kur'an'da iþaret buyurmuþ ol du ðu Hü ve'nin hu su si ye ti
or ta ya çýk mak ta dýr.
Hü ve, Al lah'ýn zâtîyet-i ilâhîye si dir. O'nu, her þey -
den ten zih ede rek zik ret miþ ol du ðu muz hu su si yet-i ilâhi -
ye dir. Hü ve'yi biz le re açan ve an la tan Sev gi li Efen di miz -
dir. An cak bu na rað men; "Yâ Ma ruf, se nin kün hü
ha ki ka ti ni arif ola ma dýk" bu yur muþ tur.
ÂDEM PEY GAM BER DE KÝ VELÂYET VE
NÜ BÜV VET HU SU SÝ YE TÝ
Al lah'ýmýz; "Ben giz li bir ha zi ne idim. Ýr fan
olun ma yý sev dim ve halk olu nan la rý ir fan olu na -
yým di ye halk ey le dim," bu yur muþ lar dýr.
Bu âlem velâyet ile baþ la mýþ týr. Al lah, Âdem’e
kal ben hi tap et miþ tir; bu velâyet tir. Al lah’ýmý zýn; “'Mu -
50

hak kak ki ben Arz'da (yer yü zün de) bir ha li fe ký la -
ca ðým,” (Ba ka ra/30) hi ta bý velâyet ar zu sun dan kay nak -
lan mak ta dýr.
Ýlk in san ola rak Âdem'i, Al lah’ýmý zýn ar zu la rý nýn
te cel li ede ce ði bir lev ha ola rak gör mek la zým dýr. “Ve Al -
lah, Âdem'e isim le rin hep si ni öð ret ti”(Ba ka ra/31)
aye ti, Âdem’de ki “Velâyet” hu su si ye ti ni iþa ret eder.
Çün kü Al lah, Âdem’e ya kýn lýk ver miþ, ona hi tap et miþ ve
ona es ma sý ný ta lim bu yur muþ tur.
"(Al lah) bu yur du ki, ey Âdem on la ra
(me lek le re) isim le ri ni ha ber ver” (Ba ka -
ra/33)
Ya ni Al lah, Âdem’i ye tiþ tir miþ ve me lek le re bil me -
dik le ri hu su si yet le ri ha ber ver me si ni em ret miþ tir. Ayet te
ge çen ha ber ver (en be'e) fi ili ay ný za man da ne bi ya ni
pey gam ber ma na sý ný da iþa ret et mek te dir. O hal de
Âdem’in me lek le re ha ber ver me si on da ki “Nü büv vet”
hu su si ye ti dir.
ME LEK LE RÝN HAZ RET-Ý ÂDEM’E SEC DE
ET ME LE RÝ
"(Me lek le re) Ar týk 'HU'yu (Âdem’i) tes vi -
ye et ti ðim de ve HU'ya (Âdem’e) ru hum -
dan nef het ti ðim de he men 'HU'ya
51

(Âdem’e) sec de ye ka pa nýn..." (Hicr/29)
"Ar týk me lek le rin hep si top lu ca sec de
et ti ler," (Hicr/30)
Al lah, Âdem'i ya rat tý isim le ri öð ret ti ve Âdem, me -
lek le re isim le ri ile hi tap et ti. Al lah, O’nda (Âdem’de)
"hu su si ye ti mi aç tý ðým da sec de edi niz" bu yur du. O
za man ki þi ye de ðil de, "On da ki ilâhî te cel li ye sec de
edi niz," de mek tir. Ya ni, "HÜ VE/HU” sýr rý na sec de
edi niz" buyrulmaktadýr.
Me lek ler, Al lah'ýn kuv vet le ri ola rak Hakk’ýn ken di -
si ne (Âdem’de ki te cel li ye) sec de et ti ler. Çün kü da ha ev -
vel Hakk’ý tem sil eden bir ma kam yok tu, Âdem ile o ma -
kam vü cud bul muþ tur.
Tek mil var lýk la ra ve me lek le re hi tap, Âdem va sý ta -
sýy la ol muþ tur. Me lek ler Al lah'ýn kuv vet le ri dir, ya ni sý fat -
la rý dýr. Âdem, Al lah'ýn ar zu yu ilâhîsi ni tem sil eder. Ya ni
Al lah, zâtîye tin den sý fa ti ye ti ne te kel lüm et miþ ve sý fa ti -
ye ti ni zâtîye ti ne sec de et tir miþ tir.
Mu hak kak ki, Al lah'ýn ya rat ma sýn da bil me di ði miz
ni ce var lýk lar da var dýr. An cak pek çok var lý ða gö re üs -
tün ya ra týl mýþ me lek le rin ta ma mý na Âdem'e sec de em ri
ve ril di ði ni ve an cak Âdem'e sec de eden var lýk la rýn mak -
bul tu tul du ðu nu da yi ne Kur'an ha ber ver mek te dir.
52

Al lah, ben gü zel bir þey ya rat tým duy gu su ile me -
lek le ri ni Adem'e sec de et ti ri yor ya ni tas dik et ti ri yor. Al -
lah be ðe ni si ni me lek ler ile ya pý yor. Me lek le rin Âdem'i
tas di ki, Al lah'ýn tas di ki dir. Çün kü me lek ler den gö rü nen
de ken di si dir. O hal de tas dik, Hakk'ýn ken di sin den ken -
di si ne dir.
El bet te bü tün var lýk lar HÜ VE’den ya ra týl mýþ týr.
An cak HÜ VE in san da açýl dý ðý için HÜ VE’yi tem sil nok ta -
sý in san ol mak ta dýr. Me lek ler, Âdem’e sec de et mek le
esas ta ken di as li yet le ri olan HÜ VE’ye sec de et miþ ol du -
lar. Hat ta ma ne vi yat ta, Âdem’e ilk sec de eden me le ðin
Cebrail Aley his selâm ol du ðu nak le dil miþ tir.
Eh l-i za hi rin tam ola rak izah ede me di ði ve me lek
mi üs tün dür, in san mý üs tün dür tar týþ ma la rý ný yap tý ðý dü -
þü nü lür se, yu ka rý da ki an la tý mýn Kur’an’a ve mu rad-ý
ilâhi ye uy gun ol du ðu an la þý lýr.
El bet te Rab bi miz, me lek le ri Âdem’e sec de et tir -
mek le ken di ha ki ka ti nin na mü te na hi açýl mýþ ol du ðu HÜ -
VE nok ta sý ný tas dik et tir miþ ol du. Bu tat bi kat me lek ler
için de da ha ile ri te rak ki ye se bep ol muþ tur.
"Eðer Al lah'a, Pey gam ber'e ve HU'ya in -
di ri le ne iman la rý ol say dý, kâfir le ri
velîler edin mez ler di. Fa kat on la rýn ço ðu
fa sýk lar dýr." (Ma ide/81)
53

Pey gam be ri miz; ‘Al lah'a iman edi niz’ bu yur du.
Müþ rik ler; ‘biz ler za ten Al lah'a ina ný yo ruz, put la rý da bi -
zi Al lah’a yak laþ týr sýn di ye ve li ler edin dik” de di ler.
Ger çek iman sa hi bi, Pey gam be re iman eden dir ya -
ni HÜ VE'ye iman eden dir.
Me lek ler de Al lah'a iman edi yor lar dý. On la rýn
inan cý ken di le ri ne gö re doð ru idi. Al lah'a gö re ise tam
de ðil di. Al lah, Âdem ile ya ni HÜ VE nok ta sý ile on la ra
ar zu su nu bil dir di. Al lah’a an cak HÜ VE nok ta sý na bað la -
na rak ulaþ mak müm kün ola bi lir.
Mev hum (ve him ve ha yal edil miþ) Al lah an la yý þý ný
terk ile HÜ VE nok ta sýn da ki ta rif ve ima ný tas dik ge rek -
mek te dir.
Ýn san, Al lah'ýn ha li fe si ol du ðu na gö re, Al -
lah'a en ya kýn var lýk in san dýr. Ýn sa na ve ri len duy -
gu lar çok çe þit li dir. Bu duy gu lar kon trol al tý na
alýn dý ðý za man ma nevî olu nur. Yok sa in san da;
"Ben tan rý ol dum" duy gu su da do ðar. Al lah'ýmýz
bir pey gam ber ve ve li eli tu ta rak bu duy gu la rýn
kon trol al tý na alý na bi le ce ði ni bil dir miþ tir.
54

ÂDEM PEY GAM BER DE KÝ “ÂDEM ÜS KÜN”
HU SU SÝ YE TÝ
Rab bi miz âle m-i ilâhi de bam baþ ka bir prog ram
tat bik edeceðini Kur’an’da beyan buyurmuþlardýr. Cen -
net prog ra mýn da me kir tat bi ka tý yok tur. Ya ni te rak ki için
el zem olan, dün ya da ki müs pet ve men fi tat bi ka tý cen net -
ler de yok tur. Ora da da te rak ki var dýr an cak gü ze lin da -
ha gü ze li, iyi nin da ha iyi si þek lin de te rak ki ola cak týr.
"Ve bu yur duk ki yâ Âdem sen ve zev cen
cen ne ti mes ken edi nin (âdem üs kün sýr -
rý) (2/35)”
“Âdem üs kün" sýr rý, Âdem'in cen net ten çý kar týl -
ma dan ev vel ki hâli ne iþa ret tir. “Âdem üs kün" em r-i
ilâhi si, Âdem'in, Al lah'a tam bir ita at için de gö rün dü ðü
se ki net hâli dir. Al lah, Âdem'in ve on dan in ti þar et tir di ði
ne sil le rin bu ruh hâli ni ka zan mýþ ola rak ken di si ne dön -
me si ni ar zu eder.
Allah’ýmýzýn ya rat mýþ ol du ðu ni ce Âdem ler var dýr.
On la rýn hep si "Âdem üs kün"de bir le þir. "Âdem üs -
kün” sýr rý bir dir, na mü te na hi Âdem'ler var dýr.
“Âdem üs kün” sýr rý Âdem ile cen net ler de da ha
ile ri te rak ki ede cek ti, fa kat ay rý ca maddî ve cis manî ola -
rak ya ni sý fatî ola rak da te rak ki et me si icap edi yor du.
55

“Âdem üs kün” ma ka mýn da, da ha ile ri te rak ki de
var dý. “Âdem” es fe lüs sa fi li ne (dün ya ya) in di ril di.
Es fe lüs sa fi lin (dün ya) ni ha ye te ere cek tir. Ama “Âdem”
de vam ede cek tir. Bu id rak Âdem’de var dýr. Âdem, es fe -
lüs sa fi lin (dün ya) ha ya týn da müs pet ve men fi yi tat bi kat -
la bil miþ tir.
Hz.Sü rey ya; “hay ru þer ri lut fu kah rý mecz
edip bir bil mi þim” bu yur mak ta dýr. Dün ya tat bi ka týn -
dan son ra “Âdem üs kün” sýr rý nýn tat bi ka tý de vam ede -
cek tir. An cak ilâhi âlem de te rak ki, gü zel den da ha gü zel
ne var þek lin de dir.
56
NUH PEY GAM BER DE KÝ HÜ VE HU SU SÝ YE TÝ
"Ve an dol sun Nuh'u kav mi ne ir sal ey le -
dik de "Ey kav mim Al lah'a iba det edin,
siz ler için 'HU'nun gay rin de bir ilâh yok -
tur. Tak va et mez mi si niz?" de di."
"Ama HU'nun (Nuh'un) kav min den kâfir
olan la rýn ile ri ge len le ri "Bu da si zin gi bi
bir be þer dir, de di ler. Üze ri ni ze üs tün ol -
ma yý mu rad et mek te dir. Ve eðer Al lah
di le sey di mu hak kak me lek ler in zal ey -
ler di. Ev vel ki ba ba la rý mýz dan böy le si ni
iþit me dik."

"Mu hak kak ki 'HÜ VE' (Nuh) de lir miþ
olan bir adam dýr. Öy ley se bir vak te ka -
dar HU'yu (Nuh'u) göz le yin," "(Nuh)
"Rabb'im, de di, be ni ya lan la ma la rý na
kar þý ba na yar dým ey le." (Mu mi nun/23-24-25-
26)
HÜ VE nok ta sý olan Nuh pey gam ber; "Ba na iman
edin, be nim söz le rim HÜ VE'nin söz le ri dir. Ba na
iman eden selâme te çý kar" bu yu ru yor.
Kav mi de “Al lah'a ina ný yo ruz, me lek le re ina ný yo -
ruz ama sa na inan mý yo ruz” di yor lar. HÜ VE nok ta sý ný
be þer ola rak de ðer len di ri yor lar. Bu iti raz ve ha ka ret, ga -
zab-ý ilâhîye se bep olu yor. Bu ra da dik kat çe ken hu sus
þu dur ki, Nuh'un kav min den ile ri ge len le ri Al lah'a ve
me lek le re iman et me le ri ne rað men HU'ya iti raz la rýn dan
do la yý ka fir ol du lar. Hal bu ki umu mi ola rak on la rýn Al -
lah’ý ta ný maz-bil mez bir ka vim ol duk la rý dü þü nü lür. O
hal de esas olan ri sa let nok ta sý na olan iman dýr. Bu, ri sa -
let nok ta sý pey gam ber ol sun ya da ve li ol sun mü sa vi dir.
Çün kü iman HÜ VE'ye dir. Al lah'ýn Âdem ar zu su ile bü tün
pey gam ber ler ve ve li ler HÜ VE'den gö rün müþ ler dir.
BÜ TÜN NE SÝL LER NUH PEY GAM BE RE
SELÂM EDER LER
"(An dol sun,) Nuh bi ze (dua edip) ses len -
57

miþ ti de, ne gü zel ica bet et miþ tik. HU'yu
(Nuh'u) ve HU'nun (Nuh'un) eh li ni, o bü -
yük üzün tü den kur tar mýþ týk. Ve HU'nun
(Nuh'un) so yu nu; on la rý ba ki kýl dýk.
Son ra ge len ler (ahi rin) için de HU'ya
(Nuh'a) (bir söz) bý rak týk ki "Âlem ler de,
Nuh'a selâm ol sun" (Saf fat/75-79)
Hz. Nuh, (HÜ VE) HU'dan gö rün mek te dir. HU'nun
du asý ný Al lah’ýn ka bul et ti ði ni ve onun la be ra ber olan la -
rý da HU'nun du asý ile be ra ber ka bul et ti ði ni be yan et -
mek te dir. HU'nun eh li de mek O'nu fik ren ve zik ren ka bul
eden ler de mek tir.
Hz. Nuh'a selâmda ki hu su si yet ne dir? Hz. Nuh’tan
son ra ki in san la ra selâmet ar zu edi li yor ve te men ni edi li -
yor. Bu nun ma na sý pey gam ber le rin ta yin et ti ði yol dan
yü rü ne cek tir. Pey gam ber le re uyan lar Al lah'ýn “es-
Selâm” is mi ne maz har dýr lar. Helâk edi len ka vim ler
men fi yi gös te re rek, müs pe ti id rak et me ye se bep ol muþ -
lar dýr. Ýn san nes li Hz.Nuh'tan yü rü müþ tür. O yüzden
Hz.Nuh için, “ikin ci Âdem'dir” de nil miþ tir.
Bü tün ne sil ler O'ndan yü rü dü. Al lah'ýn "Âlem ler -
de, Nuh'a selâm ol sun" ar zu su ile ne sil ler Hz.Nuh'a
selâm edi yor lar.
58

ÝB RA HÝM PEY GAM BER DE KÝ HÜ VE HU SU SÝ YE TÝ
"Be ni ya ra tan ba na hi da yet eden 'HÜ -
VE'dir. Be ni ye di ren içi ren HÜ VE'dir. Ve
has ta lan dý ðým da 'HÜ VE' ba na þi fa ve rir.
Ve be ni öl dü re cek son ra ha yat ve re cek -
tir. (Þu ara/78-79-80-81)
Hz. Ýb ra him'de, HÜ VE'yi tam bir ka bu lün ve tes li -
mi ye tin ifa de si var dýr. Hz. Ýb ra him’in tam tev hid de ol du -
ðu an la þýl mak ta dýr. Bü tün pey gam ber kýs sa la rýn da HÜ -
VE'ye iman eden le rin kur tu lu þa er di ril di ði gö rül mek te dir.
Bü tün ha yat HÜ VE'ye ait tir. Za hi ri tat bi ka týn da
uh re vi tat bi ka týn da HÜ VE'ye ait ol du ðu zik re dil miþ tir.
ÝB RA HÝM PEY GAM BER DE KÝ AL LAH ÝD RA KÝ
"Böy le ce biz, ke sin iman eden ler den ol -
ma sý için Ýb ra him'e gök le rin ve ye rin
me lekûtu nu gös te ri yor duk. Üze ri ne ge ce
ka ran lý ðý ba sýn ca, bir yýl dýz gör dü.“Ýþ te
Rab bim!” de di. Yýl dýz ba týn ca da, “Ben
ba tan la rý sev mem” de di. Ay’ý do ðar ken
gö rün ce de, “Ýþ te Rab bim!” de di. Ay da
ba týn ca, “An dol sun ki, Rab bim be ni hi -
da ye ti ne maz har et me sey di mu hak kak
þu þaþ kýn ka vim den ola cak mý þým” de di.
59

Gü ne þi do ðar ken gö rün ce de, “Ýþ te be -
nim Rab bim! Bu da ha bü yük” de di. O da
ba týn ca “Ey kav mim! Ben si zin or tak
koþ tuk la rý nýz dan uza ðým” de di.“Ben,
Ha nif ola rak yü zü mü, gök le ri ve ye ri ya -
ra ta na dön dür düm. Ben or tak ko þan lar -
dan de ði lim.” (En’am/75-79)
Al lah, Hz.Ýb ra him ile tan rý an la yý þý ný tes bit et ti.
Gü neþ, ay, yýl dýz gi bi in san la rýn ula þýl maz gör dük le ri
kuv vet le rin bi le tan rý ola ma ya ca ðý ný, ilâhi kud re tin her -
han gi bir þey le mu kay yet ola ma ya ca ðý ný be yan et ti.
O de vir de in san lar ha ya li tan rý lar ya ra tý yor lar dý.
Put la ra ger çek lik at fe di li yor on la ra kur banlar ada ný yor -
du.
Ýlk de fa Hz.Ýb ra him ilâhi kud re te “þah si yet an la -
mý” yük lü yor. Kav mi ne, mad de yi tan rý ola rak ka bul et -
me me le ri ni, ilâhi kud re te her þe yin üze rin de ola rak iman
edil me si ni tav si ye edi yor.
Hz. Ýb ra him pey gam be rin ev la dý ný kur ban et me yi
ka bul et me si, Rab bi ne olan inan cý ný rem ze di yor. Bu ra da
ke sin bir iman ko nu su var. Ayet ler de ki “Rab bim” ke li -
me si Hz.Ýb ra him ile ke sin lik ka za nýr. Rabb ke li me si,
pey gam ber le rin ha ki ka ti ni ifa de eder.
60

Eh l-i za hir, Hz.Ýb ra him’in akýl ile tan rý yý bul du ðu -
nu id dia eder ve bu ayet le ri akýl yü rüt me ile tan rý yý bul -
ma ya de lil ola rak gös te rir. Böy le ce pey gam ber gön de ril -
me se bi le in san la rýn “akýl” ile ya ra tý cý yý bul ma la rý nýn
ge rek ti ði ni id dia eder. Ni ha ye tin de, ya ra tý cý yý akýl ile bu -
la ma yan la rýn da gü nah kâr ola cak la rý nýn hük mü nü ve rir.
Hal bu ki ayet te; “Böy le ce biz, ke sin iman eden ler -
den ol ma sý için Ýb ra him'e gök le rin ve ye rin me -
lekûtu nu gös te ri yor duk” buy rul mak ta dýr. Hz.Ýb ra -
him, Al lah’ý akýl ile de ðil, biz zat Al lah’ýn lüt fet ti ði il ham
ile id rak et miþ tir. Hat ta da ha da ile ri ola rak Al lah'ýn,
Hz.Ýb ra him'i mucizelerle ye tiþ tir me si de var dýr:
Nitekim Kur'an'ý Ke rim Ba ka ra su re si 260. aye tin -
de þöy le buy rul muþ tur:
"Bir va kit Ýb ra him: «Rab bim, ba na ölü le -
ri na sýl di rilt ti ði ni gös ter.» il ti ca sýn da
bu lun muþ tu. Al lah bu yur du: «Yok sa
inan ma dýn mý?» Ýb ra him: «Ýnan dým, an -
cak kal bi min mut ma in ol ma sý için.» de -
di. Al lah bu yur du ki: «Öy le ise kuþ lar -
dan dör dü nü tut ve on la rý ken di ne çe vir,
iyi ce ta ný dýk tan son ra her dað ba þý na
on lar dan bi rer par ça da ðýt. Son ra on la rý
ça ðýr, say ede rek sa na ge lir ler. Bil ki,
Al lah Aziz'dir, Ha kim'dir.»
61

Görüldüðü gibi, Hz. Ýb ra him'e ge lin ce ye ka dar
tan rý an la yý þý, ya ra tý cý olan kud re tin so mut þey ler ola rak
mü ta laa edil me si þek lin de ol muþ tur. Ni te kim put la ra ya
da ta bi at olay la rý na tap mak bu duy gu lar dan esin le ne rek
or ta ya ko nul muþ tur. Hz. Ýb ra him ise ilk de fa ola rak ya ra -
tý cý nýn her han gi bir þey le kar þý laþ tý rýl ma ma sý ge rek ti ði ni
ifa de et miþ tir.
PEY GAM BE RÝ MÝ ZÝN, HZ. ÝB RA HÝM'ÝN SO YUN DAN
GEL ME SÝ NÝ ÝF TÝ HAR VE SÝ LE SÝ YAP MA SIN DA KÝ
HU SU SÝ YET
Pey gam be ri mi ze, "Ey Hay ru'l-Be riy ye (ya ra týl -
mýþ la rýn en ha yýr lý sý)" di ye hi tab edil miþ ti. Efen di miz
he men mü da ha le et ti: "Bu söy le di ðin Ýb ra him aley -
his selâm'ýn vas fý dýr."
Hz. Ýb ra him ge lin ce ye ka dar in san lar da “tan rý -
lar” fik ri ya tý var dýr. Ya ni kud re te tap mak var dýr. Ýn san lar
ateþ, su, rüz gar vb. kuv vet le ri sem bo li ze eden put lar ya -
pýp on la ra ta pý yor lar dý. Hz. Ýb ra him, yu ka rý da ki ayet ler -
de an la týl dý ðý gi bi yýl dýz, ay, gü neþ gi bi in san la rýn ula þýl -
maz ola rak gör dük le ri kuv vet le ri dü þü nü yor ve “ba tan -
lar be nim Rab bim ola maz” bu yu ru yor. Her kuv ve tin
üze rin de ola rak Rab bi ni zikredi yor. Bu ra da “HÜ VE” ha -
ki ka ti ne iþa ret var dýr.
62
Pey gam be ri mi zin, “Hz.Ýb ra him’in so yun dan

ge li yo rum” sö zü, Ýb ra him pey gam be rin, Rab bi ni hiç bir
sý fat ile ka yýt la ma dan zikret tiði içindir. O zikir Hü ve’yi
iþaret etmektedir.
Bü tün sý fat la rýn baþ lan gý cý ve ni ha ye ti var dýr.
Ama baþ lan gý cý ve ni ha ye ti dü þü nül me ye cek olan Hü -
ve’dir. Bu iman da olan için su ret ha li, sý fat da hi gö rül se,
te cel li iti ba rýy la zat’týr. Ni te kim sý fat olan ateþ, zat olan
Hz.Ýb ra him’i yak ma dý.
Onun için Pey gam ber Efen di miz, Hz.Ýb ra him so -
yun dan ge li þi ni if ti har ve si le si gör müþ tür. Soy ke li me si
ile iþa ret buy ru lan dün yevî de ðil ma nevî soy ol sa ge rek -
tir. Ya ni HÜ VE'den gö rü nen ri sa let nok ta la rý dýr. Ni te kim
Pey gam be ri miz; “Biz pey gam ber ler top lu lu ðu ba ba
bir, kar deþ ler gi bi yiz. Di ni miz bir dir.”(Bu ha ri-Müs -
lim-Ebu Da vud) bu yur muþ tur.
Pey gam be ri mi zin, Hz.Ýb ra him'i if ti har ve si le si yap -
ma sýn da ki hu su si yet cis manî de ðil ma nevîdir. Çün kü ne -
sil ler için de za lim ler de ola bi lir.
"(Al lah) “ben se ni in san la ra imam ký la -
ca ðým” bu yur du. (Ýb ra him) “Yâ Rab bi,
so yum dan da” de di, (Al lah)bu yur du ki
“Be nim ah di me za lim ler na il ola maz”(Ba -
ka ra/124)
63

ZÜL KAR NEYN ALEY HÝS SELÂM
"Doð ru su biz HU'yu (Zül kar neyn'i) yer yü -
zü ne yer leþ tir miþ ve her þe yin yo lu nu
(se be bi ni) HU'ya öð ret miþ tik." (Kehf/84)
Zül kar neyn (a.s.) kim ya ve di ðer za hir ilim le re de
va kýf týr. Her git ti ði yer de in san la ra ilim ver miþ ve her
yer de iti bar gör müþ tür. Ni te kim yar dým et ti ði ka vim ler -
den bi ri si ne sed yap mýþ ve sed ya par ken de mir ile ba ký -
rý eri te rek ka rýþ týr mýþ týr. Ya ni dün yevî ilim le re de va kýf týr.
Zül kar neyn (a.s.) in san la ra ma ne vi ya týn ya nýn da
mad di ola rak da yar dým cý ol mak ta dýr. Bu ra da, pey gam -
ber ler gön de ril me si, me de ni yet le ri te rak ki et ti ren bir
fonk si yon ola rak da dü þü nül me li dir. Ya ni pey gam ber ve
ve li ler hem ma ne vi hem de mad di ola rak in san la ra yar -
dým cý dýr.
Pey gam ber bir top lu ma gel di ðin de on la ra me de ni -
yet ge ti ri yor. Ýn san ola rak ya þa ma nýn ku ral la rý ný ko yu -
yor. Ya ni tek nik ola rak da in san la rý te rak ki et ti ri yor.
Onun için Zül kar neyn' (a.s.) in bu ko nu da bü yük bir hu -
su si ye ti var dýr.
Zül kar neyn (a.s.) hak kýn da pey gam ber dir ve ya de -
ðil dir mü na ka þa sý ol muþ tur. El bet te Zül kar neyn’de, Al -
lah’tan ilim ve il ham al ma sý yö nüy le velâyet, in san la ra
64

yar dým cý ol ma sý yö nüy le de nü büv vet var dýr.
ZÜL KAR NEYN ALEY HÝS SELÂMDA KÝ
“SED D-Ý AZÝM” HU SU SÝ YE TÝ
"(Zül kar neyn bu yur du) Ba na de mir küt le -
le ri ge ti rin, ni ha yet (da ðýn) iki ya ný ara -
sý ný ay ný se vi ye ye ge ti rin ce (va di yi dol -
du run ca) kö rük le yin de di, tam onu bir
ateþ ha li ne koy du ðu va kit ge ti rin ba na
“üze ri ne eri miþ ba kýr dö ke yim" de di. Ar -
týk (Ye cüc ve Me cüc) HU'yu (sed di) ne
aþa bil di ler ve ne de HU'yu(sed di) de lip
ge çe bil di ler. (Kehf/96-97)
Za ma nýn Sa hi bi var ken Sedd-i Azim var dýr.
Ya ni o gö nül nok ta sý Sedd-i Azim hu su si ye ti dir.
Ye cüc Me cüc’ün bir ma na sý da her tür lü fe na lýk lar ve kö -
tü huy lar ol sa ge re kir. Sedd-i Azim sa hi bi gö nül nok ta sý
ha li ha yat ta iken in san lar için bir rah met ve em ni yet tir.
Âdem'den bu ya na yer yü zün de da ima Âdem sýr -
rýn da ki pey gam ber ler ve ve li ler “Sedd-i Azim” ola rak
gö rün müþ ler dir. Bu ko nu da boþ luk yok tur.
Âdem sýr rýn da ki Za ma nýn Sa hi bi ol maz ise sedd
yý ký lýr ya ni me kir ve fe na lýk lar ya yý lýr. HU gö rün me si nin
65

(Za ma nýn Sa hi bi'nin) Sedd-i Azim ola rak de vam et me si
“Ýlâhi rah me te ve Al lah’ýn ni zam is mi ne”, yer yü -
zün den kalk ma sý ise “Ýn kýlâb-ý Ke bir”e iþa ret et mek te -
dir. Çün kü Sedd-i Azim sa hi bi gö nül nok ta sý ol maz ise
in san vas fýn da yoz laþ ma ve bo zul ma ile ký ya met ka çý nýl -
maz ol mak ta dýr.
YÛNUS PEY GAM BER DE KÝ CÝL VE-Ý RAH MAN
Hz.Yûnus pey gam ber kav mi ni ikaz edi yor, an cak
ka bul et me yen ler ço ðun luk ta dýr. Hz.Yû nus bu na üzü lü -
yor ve va zi fe si ni ya pa ma dý ðý ný dü þü ne rek ye ise dü þü yor.
Da ha son ra ma lum tat bi kat ya þa ný yor.
66
"Doð ru su Yûnus da, gön de ri len pey gam -
ber ler den di. Ha ni, do lu ge mi ye bi nip
kaç mýþ tý. Ge mi de olan lar la kar þý lýk lý ku -
ra çek ti ler de kay be den ler den ol du.
Yûnus, ken di si ni kö tü ler ken HU nok ta sý -
ný (Yu nus'u) bir ba lýk yut tu. Eðer Al lah'ý
tes bih eden ler den ol ma say dý, tek rar di -
ri le cek le ri gü ne ka dar ba lý ðýn kar nýn da
ka lýr dý. Hal siz bir va zi yet te iken ken di -
si ni dý þa rý çý kar dýk. Ve HU’nun (Yu -
nus'un) üs tü ne (göl ge yap ma sý için) ge -
niþ yap rak lý bir bit ki bi tir dik. HU’yu
(Yu nus'u), yüz bin ve ya da ha çok ki þi ye
pey gam ber ola rak gön der dik. So nun da

iman et ti ler. Bu nun üze ri ne Biz de on la -
rý bir müd de te ka dar ya þat týk. (Saffât/139-
148)
Al lah’ýn ilâhî ter ti bi ica bý ba lýk, Yu nus pey gam be ri
yut muþ tur. Her pey gam be rin er ba ini de ði þik te cel li et -
miþ tir. Bu ra da her nok ta da tat bi kat ya pa nýn HÜ VE ol du -
ðu aþikâr ol mak ta dýr. O za man Rab bi miz O’na; “Sen
mu vaf fak ola ma dýn ama Be nim de ðer len dir mem
böy le, hük mü Ben ve re ce ðim, o za man se ni ka bul
eder ler.” bu yur du. Bu te cel li den son ra tek rar kav mi ne
dö nen Hz. Yu nus’a iman edil miþ tir.
Yu nus pey gam be rin ba lý ðýn kar nýn da ki te cel li si
“er ba in” çý kar mak ola rak de ðer len di ril me li dir. Ben zer
tat bi kat lar velâyet te de var dýr. Der gah ter bi ye sin de çi le -
ye so yun mak ya da er ba in çý kar mak þöy le ta rif edi lir:
Der viþ, Mür þid’in iþa re ti ile in zi va ya çe ki lir, kýrk gün bo -
yun ca ri ya zat ha lin de zi kir ve iba det ile meþ gul olur, tev -
be ve is tið far ile ruhî ve nefsî te rak ki et me ye gay ret eder.
O hal de Yu nus pey gam ber de ki bu te cel li onun te rak ki si
için la zým olan bir hal di. Ýs te nen te rak ki hâ sýl ol duk tan
son ra Rab bi onu selâme te çý kar mýþ týr. Zah met gi bi gö rü -
len te cel li rah me te ve si le ol muþ tur.
YU SUF PEY GAM BER DE KÝ “SUL TAN LIK” SIR RI
"(Yu suf pey gam ber) Ey zin dan ar ka daþ la rým,
67

(bir bi rin den ay rý bir çok tan rý lar mý), yok sa
Va hi dul Kah har (bir ve üs tün) olan Al lah mý
da ha ha yýr lý dýr? Si zin HU' dan baþ ka tap týk -
la rý nýz isim ler den iba ret tir ki, on la rý siz ve
ata la rý nýz tak mýþ sý nýz dýr, yok sa Al lah, on la -
ra sul tan(lýk) in dir me miþ tir, hü küm an cak
Al lah’ýn dýr, si ze HU'dan baþ ka sý na tap ma -
ma ný zý em ret ti, iþ te ge çer li din bu dur,
velâkin in san la rýn ço ðu bil mez ler (Yu suf/39-
40)
Yu suf pey gam ber HÜ VE’den gö rün mek te dir. HÜ -
VE’nin açýl dý ðý gö nül nok ta sýn da “sul tan lýk” sýr rý var -
dýr. Bu, dün ye vi ve ge çi ci bir sul tan lýk de ðil dir. Al lah’ýn
lüt fet ti ði ma nevî sul tan lýk týr. Di nin iman hu su si ye ti HÜ -
VE(HU) nok ta sý ný tas dik et mek tir. Bu ayet ile iþa ret edil -
di ði þek liy le Yu suf pey gam ber ken di sin de ki “sul tan lýk”
sýr rý ný aç mak ta dýr. Ýn san la rýn pe þin den git ti ði isim ler de
Al lah'ýn lüt fet ti ði bir sul tan lýk ol ma dý ðý ný da be yan et -
mek te dir.
Yu suf pey gam ber rü ya la rý ta bir et mek te dir. Ta bir
ke li me si yan lýþ an la þýl ma sýn. Rü ya lar Yu suf pey gam be rin
ta bir etti ði þek liy le tat bi kat bul mak ta dýr. Bu du rum Yu suf
pey gam ber de ki sul tan lýk sýr rý nýn bir hu su si ye ti dir. Za ten
ma ne vi yat ta der vi þin rü ya sý ný Mür þid’ine an lat ma mec -
bu ri ye ti var dýr. Çünkü Mürþid rüyayý daima derviþin
hayrýna yorumlar. Rüya, Mürþid’in lisaný üzere tatbikat
bulur.
68

Ge çer li din, HÜ VE'yi tas dik et mek tir. HÜ VE'ye
tâbi ol ma ya nýn di ni nin geçer li ol ma dý ðý na dik kat çe kil -
mek te dir.
Geç miþ za ma nýn isim le ri geç mi þe ait tir. O de vir ler
geç miþ, o isim le rin te sir le ri de geç miþ tir. Her ye ni za -
man da din, ye ni bir an la yýþ için de id rak edi li yor.
ÞU AYB PEY GAM BER DE KÝ “VE DUD” HU SU SÝ YE TÝ
"Rab bi ni ze is tið far edi niz son ra HU'ya
tev be edi niz, þüp he yok ki Rab bim
Rahîm’dir, Ve dud’dur" (Hud/90)
"Mu hak kak ki ben siz le re bir Resûlü
Emînim. Ar týk, Al lah'a tak va ve ba na
ita at edin Ve HU'ya kar þý lýk hiç bir ecir
ta lep et mem. Be nim ec rim an cak Rab bul
âlemîne ait tir. (Þu ara/178-179-180)
Þu ayb pey gam ber, “keþf-i sa hih” sa hi bi bir pey -
gam ber dir. Çün kü Hz.Mu sa’da ki nu ru ilâhi yi keþ fey le miþ
ve onu ye tiþ tir miþ tir. Keþ fi sa hih sa hi bi pey gam ber ve
ve li, Al lah'ýn lüt fet ti ði il ham ile olay la rý de ðer len di rir.
Þu ayb pey gam ber kav mi ta ra fýn dan tam id rak edi -
le me miþ tir. Bu du rum onun çok ile ri ilim sa hi bi ol ma sýn -
dan dýr. Kav mi onun ma ne vi ha li ni an la mak tan uzak tý ve
ona kar þý itiraz la rý da hi dün ye vî kal mýþ týr.
69

Þu ayb Pey gam be rin “Ve dud” is mi ile Rab bi ni zik -
ret me si ken di sin de ki Ve dud hu su si ye ti ni iþa ret et mek te -
dir. Sýr rý Ve dud ilâhi aþ ký ve dost lu ðu ifa de eden bir hu -
su si yet tir.
MU SA PEY GAM BE RÝN RAB BÝ NÝ GÖR MEK
ÝS TE ME SÝ
"Ve Mu sa ta yin et ti ði miz va kit te gel di -
ðin de, Rab bi O'na ko nu þun ca "Rab bim,
ba na gö rün ki Sa na na zar ede yim," de di.
(Rabb) "Sen Be ni gö re mez sin, bu yur du;
ve lâkin da ða na zar et. Eðer o ye rin de
ka rar lý ise sen de Be ni gö rür sün." Ar týk
Rab bi da ða te cellî edin ce onu yer le bir
et ti ve Mu sa da bay gýn düþ tü. Ayý lýn ca
"Süb han sýn, de di. Sa na tev be ede rim ve
ben mü min le rin ev ve li yim." (A'raf/143)
Bu ra da dað sý fat týr, ya ra týk týr; ta lep de, mad de ya -
ni sý fat ola rak gör me is te ði dir. Al lah ise zâttýr, ya ra tan dýr,
ya ra tý la ný ku þat mýþ týr. Hz.Mu sa’nýn Rabb'ini gör mek is te -
me si, O’nu sý fatî ola rak de ðer len dir di ði için dir. Sý fat ola -
rak “ben se ni gö re yim” di yor. Hz.Mu sa’da ki bu tat bi -
kat Al lah’ýn sý fat ola rak de ðer len di ri le me ye ce ði ni ta lim
için dir. Al lah’ý sý fat ola rak tes bit et mek, O bu dur ya hut
þur da dýr de mek müm kün de ðil dir.
70

Al lah her yer de dir ta ri fi de sý fatî kal mak ta dýr. O'nu
hiç bir þe kil de ta rif ve tav sif ede me yiz. Bu ba kým dan
Efen di miz; “Yâ Rab bi, biz se ni öve me yiz, sen ken -
di ni öv dü ðün gi bi sin” zik rin de bu lun muþ tur.
Al lah, Âdem’de açýl mýþ týr. Ha di s-i þe rif te; “Rah -
man, in sa ný ken di su re tin de ya rat tý” buy rul muþ tur.
O’nu gör mek is te yen, Sýr r-ý Âdem hu su si ye ti ne sa hip gö -
nül le re bak ma lý dýr. Ni te kim Pey gam be ri miz; “Be ni gö -
ren Hakk’ý gör dü” bu yu ra rak bu ha ki ka te iþa ret et miþ -
ler dir. Ýn san Al lah’ý gö re mez an cak Al lah ar zu et ti ði “gö -
nül ler den” gö rü nür. Bu bir ma kam ve id rak me se le si -
dir.
MU SA VE HI ZIR KISSASINDAKÝ “AL LAH'I TAM
KA BUL ET MEK” HU SU SÝ YE TÝ
Ku ran’da ki “Mu sa-Hý zýr” kýs sa sý ke sin bir ima ný
an la týr. Çün kü Hý zýr is mi, gör me den inan cý remz eder.
Hz.Hý zýr’a gör me den iman var dýr. Hz. Mu sa, Rab bim se -
ni gö re yim, de di. Hz.Hý zýr, Hz.Mu sa’ya; “Sen be nim
gi bi iman et” de di. Her ola yýn ha ki ka ti var dýr. Her olay
za hir de gö rün dü ðü gi bi de ðil dir. Bu þe kil de dü þü nü lür se
olay lar ilim ve te rak ki ve rir. “Mu sa-Hý zýr” kýs sa sý bu
iman far ký ný an lat mak ta dýr.
71

HI ZIR ALEY HÝS SELÂM
Hz.Hý zýr hak kýn da Kur’an’da buy rul muþ tur ki;
"(Hz.Mu sa ile yar dým cý sý Hz.Yu þa) kul la -
rý mýz dan bir kul (Hz.Hý zýr) bul du lar ki,
biz HU'ya (Hz.Hý zýr’a) ka tý mýz dan (in di -
miz den) bir rah met ver miþ ve HU'ya
(Hz.Hý zýr’a) le dün nü müz den ilim öð ret -
miþ tik." (Kehf/65)
Kur’an’da Hz.Hý zýr hak kýn da isim be lir til me den
“rah met edi len ve il m-i le dün lüt fe di len bir kul”
ola rak bah se dil mek te dir.
Pey gam be ri mi zin ha dis le rin de ise Hý zýr is mi nin te -
laf fuz edil di ði gö rül mek te dir.
Eh l-i za hir ara sýn da Hz.Hý zýr’ýn pey gam ber olup
ol ma dý ðý da tar týþ ma ko nu su dur. Ta bi ki bu tar týþ ma eh li
za hi rin ken di kri ter le ri ne gö re dir.
Hz.Hý zýr’ýn Al lah’ýn rah me tin de ol du ðu ve Al -
lah’tan ilim lüt fe dil di ði Kur’an’da be lir til di ði ne gö re
Hz.Hý zýr “Velâyet” sa hi bi ve yi ne, Hz.Mu sa-Hz.Hý zýr kýs -
sa sýn da be lir til di ði þek liy le, in san la ra yar dým cý ol du ðu na
gö re Nü büv vet” sa hi bi dir. Çün kü pey gam ber ler in san -
la ra yar dým cý olan gö nül ler dir.
72

Al lah, ku lu na han gi ma kam da ve id rak tey se o þe -
kil de yar dým eder. Ya ni, ki mi si Hý zýr’ýn ken di sin den, ki -
mi si Hý zýr is min den ve ki mi si de Hý zýr is mi nin as liy ye ti
olan Al lah’ýn zâtîyet-i ilâhîye sin den ta lep eder.
Ýn san lar tev hi di tam id rak eder ler se bü tün var lýk -
la rýn Al lah’ýn as liy ye tin den hâsýl ol du ðu nu gö rür ler. Ma -
ne vi yat ta bah se di len üç ler, beþ ler, ye di ler ve kýrk lar
esas ta sý fatî de ðer len dir me ler dir.
Hz.Hý zýr’a, Al lah ta ra fýn dan Ýlm-i Le dün öð re til -
miþ tir. ‘Ýlm-i Le dün’ ki þi nin araþ tý rýp icat et me si ile de -
ðil, HÜ VE'nin ken di sin de ki hu su si yet le ri yi ne ken di si nin
gö rün dü ðü HU nok ta sýn dan aç ma sý ile tah sil edi lir.
Al lah’ýmý zýn bü tün var lýk la ra her an de vam lý ola -
rak feyz ve nus re ti var dýr. Al lah’ýn feyz sun du ðu var lýk la -
rýn o fey zi id rak ede bil me le ri için de yar dým cý lar va zi fe -
len di ril miþ tir. Ni te kim Al lah, in sa ný ya rat mýþ ve ona tap -
ma duy gu su ver miþ tir.
Ýn san da tap ma duy gu su var dýr; çün kü in san ken di
as liy ye ti ne var mak is ter. Al lah’ýmýz bu se bep le in sa na
ken di as liy ye ti ne va sýl ol ma sý için pey gam ber ler ve ve li -
ler ir sal ey le miþ tir.
Ýn sa nýn pek çok ih ti ya cý var dýr, an cak bun la rýn ço -
ðu nu dün ya da tat bik ede mez. O za man Al lah’ýmýz ba zý
isim ler le in san la ra yar dým cý olur.
73

Al lah’ýn bir top lu lu ða ver di ði meþ rep ne ise ona
gö re pey gam ber ir sal olun muþ tur. Al lah o top lu ma ken di
iç le rin den bir gö nül ih san ey ler.
Bu cüm le den ola rak Al lah, in san la rýn ih ti yaç la rý ný
gi der mek için pek çok isim ler lüt fet miþ tir. “Hý zýr” bu
isim ler den bi ri si dir. Hý zýr, Hz. Mu sa’ya gö rün müþ tür. Hý -
zýr’ý sa de ce bir isim ve bir ki þi ola rak gör mek bir ma kam -
dýr. Hý zýr’ý, Al lah’ýn tat bi kat is mi ola rak gör mek de da ha
ile ri bir ma kam dýr.
Ýsim ler Al lah’a ait tir, her ke sin ma ka mý na gö re gö -
rü nür ler. Ma ne vi yat ta isim le re ta kýl ma mak ve da ha ile ri
te rak ki et mek için de zâtîyet nok ta sýn da olan bir gö nül -
den ahz-ý feyz et me ye ve ilim al ma ya bak ma lý dýr.
PEY GAM BE RÝ MÝ ZÝN “KAR DE ÞÝM MU SA
SAB RET SEY DÝ DE AL LAH (MU SA ÝLE HI ZIR’IN)
ÝÞ LE RÝ NÝ BÝ ZE BE YAN BU YUR SAY DI.”
HA DÝS-Ý ÞE RÝ FÝ
Hz.Mu sa bir pey gam ber dir, an cak ilm-i le dün de
ek sik kal dý ðý için Al lah'ýn em ri ile Hz.Hý zýr'la bu luþ tu lar.
Al lah il mi nin hu su si ye ti ni ya ni velâye tin hu su si ye ti ni
tah sil ve ken di te rak ki si için Hz.Mu sa'nýn Hz.Hý zýr ile
mülâka tý ol ma sý lâzým dý.
74
Hz.Mu sa, Hz.Þu ayb'da ye tiþ miþ tir. Bir pey gam ber

olan Hz.Mu sa’nýn "sýr ren" de te rak ki et me si ge re ki yor -
du ve Hz.Hý zýr ile mülâka tý ol du. An cak Hz.Hý zýr’ýn tu haf
hal le ri ne sab re de me di. Hz.Hý zýr, Hz.Mu sa'ya; “ba na iti -
raz et me” de di. An cak Hz.Mu sa iti raz et ti. Hz.Hý zýr,
“sa býr lý ol” de di . Hz.Mu sa sab re de me di. So nun da
Hz.Hý zýr olay la rýn iç yü zü nü açýk la dý. Hz.Mu sa özür di le -
di ama da ha ön ce ki iti raz la rýn dan do la yý Hz.Hý zýr ka bul
et me di. Onun için ma ne vi yat ta iti raz as la ka bul edil mi -
yor.
Pey gam be ri miz þöy le bu yur muþ tur: “Al lah, bi ze
de, Mu sa'ya da rah met et sin! Sab ret me si ni çok
is ter dim. Sab ret sey di de, gö re cek le ri Al lah ta ra -
fýn dan bi ze de ha ber ve ril sey di. Eðer ace le et me -
sey di, da ha bir çok þa þý la cak þey gö re cek ti.” (Ah -
med b. Han bel, Müs lim)
Mu sa pey gam ber sab ret sey di Hz.Hý zýr da ha ile ri
nok ta la rý aça bi lir di. Da ha ile ri tat bi kat lar ol say dý el bet te
te rak ki nin de da ha ile ri ol ma sý la zým ge lir di. An cak bel -
ki de Al lah’ýn Mu sa pey gam be rin kav mi için tak dir bu -
yur du ðu ilim bu ka dar dý.
DA VUD PEY GAM BER ÝÇÝN DE MÝ RÝN
YU MU ÞA TIL MA SI
"An dol sun, Da vud'a ta ra fý mýz dan bir fa -
zi let ver dik. "Ey dað lar ve kuþ lar! HU
75

(Da vud) ile be ra ber tes bih edin" de dik.
HU'ya (Da vud’a) de mi ri de yu mu þat týk."
(Se be/10)
Bü tün var lýk la ra, Za ma nýn Ýn sa ný (HU nok ta sý) ile
be ra ber onun söy le di ði þe kil de zik re di niz, buy ru lu yor.
Ge çer li olan Zamanýn Ýnsanýnýn zik ri dir.
Da vud pey gam be re Al lah ta ra fýn dan, de mi rin yu -
mu þa týl ma sý ile zýrh yap ma sa na tý öð re til miþ tir. En fusî
an lam da ise, ilâhi kalp sa hi bi ne tâbi ola cak la rýn kalp le -
ri ni yu mu þat týk, an la mýn da dýr. “Kalp de mir gi bi ses
ve rir” buy rul muþ tur ki, "in san gö nül le ri iman için
yu mu þa týl dý" ma na sý ta þý mak ta dýr. Ya ni Za ma nýn Ýn sa -
ný nok ta sý in san kalp le ri ni iman için yu mu þa týr.
76
DAVUD PEYGAMBERDEKÝ “FASL-I HÝTAP”
HUSUSÝYETÝ
"On la rýn söy le dik le ri ne sab ret... Ve güç -
lü (yed sa hi bi) ku lu muz Da vud'u ha týr la.
Mu hak kak ki HU (Da vud) ev vab (hep
Rab bi ne yö ne len) idi... Biz dað la rý
(onun) em ri ne ver miþ tik, (dað lar) ak þam
ve sa bah (vak ti) HU ile be ra ber tes bih
eder ler di. Kuþ la rý da top lu ola rak
(HU'nun em ri ne ver miþ tik). Hep si de
HU'ya ev vab týr lar. (hep HU'ya yö ne lir ler)

HU'nun mül kü nü kuv vet len dir miþ tik,
hem de HU'ya hik met ve fasl-ý hi tap ver -
miþ tik." (Sad/17-20)
Fasl-ý Hi tap: Al lah'ýn her var lý ðý na, o var lýk ta ki
hu su si ar zu su na gö re hi tap þek li dir. Al lah, var lýk la ra açýl -
mýþ ol du ðu gö nül nok ta sý ile hi tap et mek te dir.
Al lah'ýn pey gam ber te cel li si ne is ti na den bü tün ya -
ra týl mýþ var lýk lar Al lah'ýn gö rün dü ðü gö nül nok ta sý ný zik -
re der ler; tüm var lýk lar Al lah'ýn zik ret ti ði gön lü zik re der.
Bu ra da Za ma nýn Ýn sa ný nýn an la tý mý var dýr. Çün kü
Al lah, in sa ný ken di ne ha li fe ola rak ya rat mýþ týr. Her kes te
Al lah ken di ni zik re der ama ku lun da ki ma ka mý na gö re
zik re der. Pey gam ber ve ve li de ki zi kir o ma kam da ki ar zu -
su na gö re dir.
Bü tün var lýk lar Za ma nýn Ýn san'ýna tâbi dir. Bü tün
var lýk lar Za ma nýn Ýn sa ný olan HÜ VE'yi tem sil eden ilâhî
gö nül nok ta sý na yö ne lir ler ve onun la be ra ber tes bih
eder ler. Var lýk lar HU'yu zik re de rek tekâmül eder ler.
SÜ LEY MAN PEY GAM BER DE KÝ “SA LÝH BÝR KUL
OL MAK” AR ZU SU
"Tâ ki ka rýn ca vadîsi ne gel dik le rin de,
bir ka rýn ca 'Ey ka rýn ca lar, de di, mes ken -
77

le ri ni ze gi rin ki, bi lin cin de ol ma dan Sü -
ley man ve HU'nun or du la rý si zi kýr ma -
sýn. Onun sö zü ne gü le rek te bes süm et ti
ve "Rab bim be ni, be nim üze ri me ve ebe -
vey nim üze ri ne ni met len dir di ðin ni me te
þük ret me ye ve se nin 'HU'dan ra zý ola ca -
ðýn sa lih amel iþ le me ye teþ vik ey le. Ve
rah me tin le be ni sa lih kul la rý nýn içi ne
dâhil ey le," de di." (Ne mil/18-19)
Ayet-i ke ri me bü tün var lýk la rýn Za ma nýn Ýn sa ný’na
tâbi ye ti ni ve O'nda ki il ha mýn em rin de ol du ðu nu gös te ri -
yor.
Hz.Süleyman duasýnda; “Beni salih amel
iþleme ye teþ vik et,” di yor. Bü tün bu var lýk la ra hük -
met ti ði hal de "sa lih bir kul" ol ma yý ter cih edi yor. Çün -
kü ken din de ki kud re tin âri yet ola rak ve ril di ði ni bi li yor.
Ve “bü tün bu kud re ti se nin ni za mý nýn için de kul -
lan ma yý ba na il ham et,” di ye rek ni yaz edi yor.
78
SÜ LEY MAN PEY GAM BER DE KÝ HA YIR SEV GÝ SÝ
"Da vud'a Sü ley man'ý bah þet tik; ne gü zel
bir kul du! Doð ru su HU (nok ta sý) Ev vab
idi (da ima Rab bi ne yö ne lir di), HU nok -
ta sý na(Sü ley man’a) bir ak þa müs tü, (ça -
lým lý, cins ko þu at la rý) su nul muþ tu. Ben

de di, ha yýr sev gi si ni Rab bi min zik rin den
(do la yý) sev dim, ni ha yet (at lar) hi ca ba
giz len di. On la rý ba na ge ri ge ti rin, de di,
ba cak la rý ný ve bo yun la rý ný sý vaz la dý..."
(Sad/30-31-32)
HU nok ta sý de mek, velâyet nok ta sý de mek tir. Ay ný
za man da hal ka ba kan yö nü de nü büv vet tir.
Hz. Sü ley man, Al lah'ýn lüt fet ti ði rah me ti zik re de -
rek O'na olan sev gi si ni söy lü yor; ya ni her ne gör se Al -
lah'tan bi li yor; var lýk la rý se vi yor. Çün kü Al lah'ýn var lýk -
lar da ki te cel li si ni gö rü yor. HU nok ta sý Al lah'tan baþ ka
bir var lýk gör mez.
Ýsim ler de ve var lýk lar da Al lah'ýn te cel li si var dýr. Al -
lah'ýn her var lýk ta ki te cel li si ni gö rüp Al lah'ý zik ret mek
esas týr. Ýþ ad da de ðil Mu rad'da dýr. Mu rad Al lah'týr.
SÜ LEY MAN PEY GAM BER DE KÝ “BES ME LE” SIR RI
"Mu hak kak ki 'HU' Sü ley man’dan dýr. Ve
mu hak kak ki 'HU' 'Bis millâhir rah ma nir -
ra him'dir." (Ne mil/30)
Me li ke Bel kýs, Sü ley man pey gam ber den ge len
mek tu bu okur. Me li ke Bel kýs’tan zu hur eden bu an la tým
çok en te re san dýr. Bu ifa de kud ret-i ilâhîye nin te cel li si ni
gös te rir.
79

Me li ke Bel kýs'ýn, mek tu bu al dý ðýn da ön ce Sü ley -
man pey gam be rin is mi ni zik ret me si, Za ma nýn Ýn sa ný na
ya ni on da ki HÜ VE hu su si ye ti ne iman et ti ði ni gös ter mek -
te dir. Ay rý ca Bes me le'nin (ba) nok ta sý Zamanýn Ýnsanýný
iþa ret eder. Kud ret-i ilâhîye nin te cel li nok ta sý ný gös te rir.
SÜ LEY MAN PEY GAM BE RE HE SAP SIZ RI ZIK
VE RÝL ME SÝ
"...Rüzgârý HU'nun (Sü ley man’ýn) em ri ne
ver dik, HU'nun em riy le is te di ði ye re yu -
mu þa cýk akýp gi der di. Þey tan la rý da
(HU'ya mü sah har kýl dýk): bü tün ben na
ve gav va sý (bi na ya pan lar, dal gýç lýk ya -
pan lar). Ve da ha di ðer le ri ni de zin cir ler -
le bað lý ola rak (HU'nun em ri ne ver dik).
"Ýþ te bu bi zim ba ðý þý mýz dýr. Ýs ter ver, is -
ter (elin de) tut; he sap sýz dýr" de dik.
Doð ru su HU nok ta sý nýn, bi zim ka tý mýz -
da bü yük bir de ðe ri ve gü zel bir ye ri var -
dýr." (Sad/36-40)
Al lah, HÜ VE ola rak gö rün dü ðü gö nül nok ta sý nýn
ne le re sa hip ola ca ðý ný be yan bu yu ru yor. "Ben âlem le ri
ya rat tým, bü tün âlem le ri in sa nýn em ri ne ver dim.
Her þey Za ma nýn Ýn sa ný’na ta bi dir" buy rul mak ta dýr.
80
Al lah, HU nok ta sý na he sap sýz rý zýk lüt fet mek te dir.

Te kel lü mü li san-ýl ký dem (ký dem li sa ný na sa hi bi yet) ol du -
ðu için Al lah, açýl dý ðý gö nül nok ta sý nýn li sa nýn dan ver di -
ði sö zü ge ri çe vir mi yor. Bu hu su si ye ti ver di ði için, “o
gön le iti raz eden le ri ka bul et mem” bu yu ru yor.
(Bu ko nu da da ha ge niþ bil gi için ba ký nýz: “te kel lü -
mü li sa nil ký dem hu su si ye ti”)
HZ.LOK MAN’DA KÝ NÜ BÜV VET HU SU SÝ YE TÝ
"Ha ni, Lok man oð lu na bu yur muþ tu: HÜ -
VE (nok ta sý oð lu na) va az ede rek: Yav -
rum, Al lah’a þirk koþ ma, çün kü þirk çok
bü yük bir zu lüm dür." (Lok man/13)
Hz.Lok man oð lu na Al lah'ýn ilâhî prog ra mý ný bil dir -
miþ tir. Bu du rum da Hz.Lok man Al lah'ýn ni za mý ný bil di -
ren bir pey gam ber dir. Ehl-i za hir ara sýn da ki "Hz.Lok man
pey gam ber mi de ðil mi" mü na ka þa sý Kur'an hak kýn da te -
red dü te se bep ola bi lir. Al lah’ýmýz Kur’an'da Hz.Lok man'ý
öv dü ðü ne ve in san la ra ör nek gös ter di ði ne gö re el bet te
bir pey gam ber dir.
HÜ VE ir þad nok ta sý dýr. Ayet te HÜ VE (Hz.Lok -
man), oð lu nu ir þad edi yor. HÜ VE ken di sin den ko nuþ tu -
ðu za man, mü da ha le si var de mek tir.
81

YAH YA PEY GAM BE RÝN ÝSA PEY GAM BE RÝ VAF TÝZ
ET ME SÝ HU SU SÝ YE TÝ
Yah ya ke li me si ih ya dan ge lir. Yah ya pey gam ber
Ür dün (Þe ria) neh rin de ina nan la rý vaf tiz eder. Hz.Ýsa ge -
lir, Hz.Yah ya’dan ken di si ni vaf tiz et me si ni is ter. Hz.Yah -
ya ise; “Sen be ni vaf tiz yap” der. Hz.Ýsa der ki:” Ey
Yah ya, bü tün pey gam ber ler Al lah’ý zik re der ama
Al lah se ni zik re di yor, sen be ni vaf tiz et”. Böy le ce
Hz. Yah ya, Hz.Ýsa’yý vaf tiz eder.
Hz. Ýsa'nýn, Hz. Yah ya'ya; "Biz Al lah'ý zik re de -
riz, Al lah se ni zik re di yor," sö zün de ki ha ki kat, o za -
man için Ýsa'nýn “zâkir”(zik re den) ma ka mýn da, Hz.Yah -
ya'nýn "mez kur" (zik re di len) ma ka mýn da ol du ðu na iþa -
ret tir.
miþ tir:
82
Hz.Yah ya Pey gam be re is mi ni Al lah biz zat lüt fet -
"Ey Ze ke riy ya! Biz sa na bir oðul müj de -
le riz ki, HU'nun adý Yah ya'dýr. Bun dan
ön ce HU'ya bir adaþ kýl ma mýþ týk (Bu is -
mi da ha ön ce kim se ye ver me miþ tik)"
(Mer yem/7)
Ve Yah ya Pey gam be re Al lah selâm ver miþ tir:

"Doð du ðu gün de, öle ce ði gün de ve di ri -
le ce ði gün de HU’ya (Hz.Yah ya’ya) se lam
ol sun. (Mer yem/15)
Hz.Yah ya, Al lah'ýmý zýn þe ri atý ný ve ni za mý ný ko ru -
mak için þe hit düþ müþ tür.
Sýr r-ý Yah ya, tam ve ger çek ola rak Al lah’a tes li mi -
ye ti iþa ret eder. Sýr r-ý Yah ya, Al lah’tan baþ ka hiç bir þey
ka bul et me den, tam ve ke sin bir ima ný rem ze der.
ÝSA PEY GAM BER DE KÝ “RU HUL LAH” HU SU SÝ YE TÝ
Ýn san lar, Hz. Ýsa'yý de ðer len dir mek te isa bet siz lik
et miþ tir. Çün kü Hz. Ýsa; "Ben Al lah'ýn ru hun da ným,
Ru hul la hým." bu yur muþ tur. Böy le lik le ruh ile mad de -
nin hu su si ye ti ne te mas et miþ ve an lat mýþ týr.
Al lah bi zi mad de ola rak ya rat tý ama ru hun dan lüt -
fet ti ði za man biz in san ol duk. Hz.Ýsa ru hun hu su si ye ti ni
an lat mak için gön de ril miþ tir.
Hz.Ýsa’dan zu hur eden mu ci ze ler, mad de nin ru ha
tâbi ol du ðu nu gös ter mek te dir. Ru hul lah olan Hz.Ýsa
mad de üze rin de de hü küm sa hi bi dir. An cak Hz.Ýsa’da ki
bu hâli gö ren in san lar onu tan rý gi bi dü þün müþ ler dir.
"Al lah bu yur muþ tur ki: Ey Ýsa! Se ni ve fat
83

et ti re ce ðim, se ni ken di me yük sel te ce -
ðim... (Al-i im ran/55)
Kur'an-ý Ke rim'de böy le buy rul du ðu na gö re, Ýsa
pey gam ber de her in san gi bi ve fat et miþ tir. Al lah ka tý na
yük sel me si ru hen dir.
ÝSA PEY GAM BE RÝN AH MED’Ý MÜJ DE LE ME SÝ
"Mer yem oð lu Ýsa: «Ey Ýs ra ilo ðul la rý!
Doð ru su ben, elim de ki Tev rat'ý doð ru la -
yan, ben den son ra ge le cek ve HU'nun is -
mi Ah med ola cak bir pey gam be ri müj de -
le yen, Al lah'ýn si ze gön de ril miþ bir pey -
gam be ri yim» de miþ ti. (Saf/6)
Hz.Ýsa'nýn Ah med (hamd eden) is mi ni zik ret me si
ve Kur'an'da Mu ham med (hamd edi len) buy rul ma sýn da -
ki hu su si yet ler ne ler dir?
Mu ham med (s.a.v) is mi ‘hamd’ kö kün den gel miþ -
tir ve an cak Al lah’a hamd edi lir; kul la ra hamd edil mez,
te þek kür edi lir.
Al lah’ýn ken di si ne ait olan hamd is mi ni zik ret mek
Hz. Mu ham med’in as liy ye ti ni ik rar et mek tir. Hz. Mu ham -
med’i Al lah’tan ayý ra rak zik ret mek mak bul de ðil dir. ‘Mu -
ham med’ is mi, Al lah’ýmý zýn; ‘Ba na Mu ham med ile
hamd edi niz’ ar zu su dur.
84

Hz.Mu ham med’e (s.a.v) hamd ile, Al lah’a iba det
ile mü kel le fiz. Bu ik rar ki þi yi tev hi de ge ti rir. Doð ru din
bu dur.
Hz.Ýsa ken di ma ka mý ica bý Ah med ya ni “hamd
eden” bu yur mak la Der ya yý Nu ru Mu ham med'e hamd
et mek te dir. Ah med de mek “ben O'na hamd edi yo -
rum” de mek tir. Kur'an'da; “Mu ham med” ya ni “hamd
edi len” buy rul mak la bü tün isim le rin Der ya yý Nu ru Mu -
ham med'e ham di ne iþa ret edil miþ tir. Ya ni Mu ham med
bü tün isim ler ta ra fýn dan “hamd edi len” mer ci ol mak ta -
dýr.
Hz.Ýsa'nýn Ah med ya ni O'na ham de di yo rum bu -
yur ma sý “ben O'nu övü yo rum” ma na sý na dýr. Hamd et -
me nin bir ma na sý da “öv mek”tir. Ni te kim Hz.Ýsa, Pey -
gam be ri mi zi öv müþ tür.
Hz.Ýsa'nýn ken di za ma nýn da Mu ham med is mi ni
zik ret me me sin de ki bir hu su si yet de þu dur ki, þa yet Mu -
ham med (s.a.v) is mi ni zik ret sey di o is min te cel li si nin
me ri ye te gir me si icap eder di. Hal bu ki o za man,
Hz.Ýsa'nýn za ma ný idi. Mü mes sil nok ta ola rak Hz.Mu -
ham med'in (s.a.v) gö rün me za ma ný na da ha va kit var dý.
Bu ko nu da bir baþ ka hu su si yet þu dur ki, þa yet
Muhammed (s.a.v) ismi zikredilseydi daha sonraki devir-
lerde Muhammed (s.a.v) ismi aranacaktý. Ayný isimle
85

yalancý peygamberler türeyecek ya da ayný ismi taþýyan-
lara Yahudiler tarafýndan zarar verilebilecekti. Ahmed
ismi zikredilerek Muhammed ismi mahfiyette kalmýþ
oldu.
Hz.Ýsa'nýn peygamberimizi müjdelemesi ile kendi
hakikati olan 'Ruhullah' sýrrýný açýp bildirmesi, yine
kendi hakikati olan Deryayý Nuru Muhammed'i ifade
etmesi mânâsýnadýr. Yani Deryayý Nuru Muhammed’in,
Ýsa peygamberdeki tecelli hususiyeti açýlmýþtýr. Ýnsanlar
da kendi hakikatlerindeki “ruhu” idrak etmiþ olsalar, her
þeyi daha baþka görürler ve daha dikkatli yürürlerdi.
(Bu konu hakkýndaki daha geniþ bilgi RUHUL-
LAH kitabýmýzdadýr)
Bu âyet ayný zamanda bütün peygamberlerin bir
program içinde Allah tarafýndan yakýnlýðýný iþaret eder.
Bu durumda nasýl bir din birliði yapýlabilir. Bu, ilkokul,
lise, üniversiteyi ayný seviyede mütalaa etmek gibidir.
Hâlbuki peygamberlerin bir program halinde gönder-
ilmeleri insanýn tekamülü ve terakkisi ile ilgilidir.
86
ÝSA PEYGAMBERE ÝMAN EDENLERÝN KIYAMETE
KADAR ÜSTÜN TUTULMASI
"O vakit ki, Allah Teâlâ buyurdu: «Ya
Ýsa! Muhakkak seni vefat ettirecek olan

Ben'im ve seni kendime yükselteceðim
ve seni, kafirlerden tertemiz kýlacaðým
ve sana uyanlarý kýyamete kadar kafir-
lerin fevkinde bulunduracaðým. Sonra
dönüþünüz Bana olacaktýr. Ýþte o zaman,
aranýzda ihtilâf etmiþ olduklarýnýz
hakkýnda Ben hükmedeceðim." (Al-i
Ýmran/55)
Ýsa peygambere uyanlar, “benden sonra gele-
cek ve HU'nun ismi Ahmed olacak bir peygamberi
müjdeleyenim” buyruðuna uyanlardýr. Hz.Ahmed’e
uyanlardýr, yani müslümanlardýr.
Kafirlerler ise Ýsa peygambere ulûhiyet atfederek
Ýsa’yý ve annesi Meryem’i Allah dununda tanrýlar olarak
kabul edenlerdir. Nitekim buyruldu ki,
"Allah: Ey Meryem oðlu Ýsa! Ýnsanlara,
«Beni ve anamý, Allah'tan baþka iki tanrý
bilin» diye sen mi dedin, buyurduðu
zaman (Ýsa) dedi ki, «Hâþâ! Seni tenzih
ederim; hakkým olmayan þeyi söylemek
bana yakýþmaz... (Maide/116)
Hz.Ýsa'yý, söy le me di ði söz ler ile if ti ra ve is tis mar
eden ler ce za gö rür ler. Hz.Ýsa'ya uyan lar ise Al lah di ni ne
uy muþ ol mak ta dýr lar.
87

BÜ TÜN PEY GAM BER LER DE KÝ “AL LAH’A TAK VA
EDÝN BA NA ÝTA AT EDÝN” HU SU SÝ YE TÝ
"Mu hak kak ki ben (HUD) siz le re bir Re -
sü lü Emînim." (Þu ara/125)
"Ar týk Al lah'a tak va edin ve ba na ita at
edin." (Þu ara/126)
"Ve HU'ya kar þý lýk siz den bir ecir ta lep
et mi yo rum. Be nim ec rim an cak Rab bul
âlemîn'e ait tir." (Þu ara/127)
Bu ayet le rin ben zer le ri hemen hemen bütün pey -
gam ber ler hak kýn da da in zal ol muþ tur.
Pey gam ber le rin li sa nýn dan "Al lah'a tak va edin
ba na ita at edin," buy ru lu yor. Ri sa let ma ka mý na ya ni
HÜ VE'ye ita at söz ko nu su dur. Bu sýr ri sa let te her za man
için ge çer li dir.
Al lah, HÜ VE'nin tat bi kat is mi dir. Bu ayet HÜ VE
sýr rý ný açýk ça an lat mak ta dýr. Pey gam ber ler de ki tat bi kat
böy le dir; HU'ya iti raz eden ler helâk ol muþ lar dýr.
Ya kýn lýk ver di ði ilâhî gö nül ler için ge çer li olan,
‘Al lah'a tak va et ve ri sa let nok ta sý na ita at et’ düs -
tu ru dur. Bu nok ta da li sa ný dik kat li kul lan mak ge re kir.
88

HÜ VE nok ta sý tat bi kat li sa ný dýr. Bu ma kam ha yýr dua
ma ka mý dýr.
Her top lu luk ken di za ma nýn da ki ri sa let nok ta sý ta -
ra fýn dan ya ni Za ma nýn Sa hi bi ma ka mýn dan uya rýl mýþ týr.
Al lah, o li san üze rin den in san la ra lü tuf yap mýþ týr.
"Ve mu hak kak ki Rab bin 'HÜ VE' el bet te
'el Azîz'dir 'er Ra him'dir." (Þu ara/140)
Bü tün pey gam ber ler HÜ VE'den ve el Azim, er Ra -
him sýr la rýn dan gö rün müþ ler dir. HÜ VE ya kýn lýk ver di ði -
ne gö re mü mes sil nok ta yý be þer ola rak gör me mek ge re -
kir. O ma kam ten zih ma ka mý dýr.
"Ve mu hak kak ki 'HU' Rab bil âle mi nin
te nez zül ey le me si dir (Þu ara/192)
Bu ayet HÜ VE'nin bü tün pey gam ber ler den te nez -
zü len açýl dý ðý ný iþa ret et mek te dir.
Al lah te nez zül ey le ye rek âlem ler de ‘in san’ ola rak
gö rün dü ðü nü be yan et mek te dir. Âlem ler de ki “in san”
tat bi ka tý na rah met ve kýy met ver di ði ni ifa de et mek te dir.
Pey gam ber ler de ki tat bi kat Al lah'ýn (Hü ve'nin) bel li
bir prog ra mý ol du ðu nu gös ter mek te dir. Hz.Mu ham med
(s.a.v) ge lin ce ye ka dar bu prog ram ay nen de vam et ti.
89

Pey gam ber ler HÜ VE'den gö rün dü ler. Da ima “ri sa let
nok ta sý na ita at edin” buy rul du.
Hz. Mu ham med’den (s.a.v) son ra da “Za ma nýn
Ýma mý na uyun” ta li ma tý ile ay ný tat bi kat ve ter tip de -
vam et miþ tir. Ni te kim Kur’an’da; "Her top lu lu ðu
Ýmam la rý ile da vet ede riz" (Ýs ra/71) buy rul mak ta dýr.
Efen di mi ze ka dar nü büv vet aþikâr velâyet giz li iken,
Efen di miz’den son ra velâyet aþikâr nü büv vet giz li ol -
muþ tur.
PEY GAM BER LE RÝN SON PEY GAM BER
HZ.MU HAM MED’Ý HA BER VER ME LE RÝ
"Ve ha ni Al lah nebîler den mi sak (söz leþ -
me) al mýþ tý "An dol sun ki siz le re ki tap -
tan ve hik met ten ver dim. Siz de ola ný
tas dik eden bir resûl gel di ðin de HU’ya
mu hak kak iman ede cek si niz ve HU’ya
mut la ka yar dým ede cek si niz, ik rar et ti -
niz mi? Bu is ri mi (ar zu mu, yo lu mu) yük -
len di niz mi? de di ðin de; "Ýk rar et tik," de -
miþ ler di de: "Þa hit olun, de di. Ben de si -
zin le be ra ber þa hit ler de nim.”(Al-i Ýmrân/81)
Bu âyet ten de an la þý la ca ðý üze re, Al lah bü tün pey -
gam ber le ri ni bir prog ram dâhi lin de gön der miþ tir. Âyet te
Hz. Mu ham med’in (s.a.v) ge le ce ði kas te di le rek bü tün
90

pey gam ber ler den Hz. Mu ham med (s.a.v) için des tek ve
yar dým sö zü alýn mak ta dýr. Ni te kim Hz.Mu sa Tev rat’ta ve
Hz. Ýsa Ýn cil’de son bir pey gam be rin ge le ce ði ni ve O’nun
hu su si yet le ri ni üm met le ri ne bil dir miþ ler dir. Hz.Yah -
ya’nýn “çöl den ge len se se ku lak ve rin” bu yur du ðu
va ki dir. Hz.Ýsa, ‘Ah med’ isim li pey gam ber den öv güy le
söz et miþ tir. Tah rif edil me si ne rað men bu gün bi le Ki tab-
ý Mu kad des’in Yu han na Ýn ci li bö lü mün de Hz. Ýsa’nýn ko -
nu ile il gi li söz le ri ya zý lý dýr.
Ýr sal olun muþ olan bü tün Pey gam ber ler Al -
lah'ýn 'bir' olan di ni ni ifâde et miþ ler ve ken di le -
rin den son ra zu hur ede cek risâlet ve nü büv vet
nok ta la rý ný iþa ret et miþ ler dir.
Hz. Mu ham med, (s.a.v) Al lah'ýn ilâhi prog ra mý
ica bý, ken di sin den son ra ge le cek olan risâlet nok ta la rý ný
velâyet ve ima met (za ma nýn ima mý ve Eh l-i Beyt sýr rý)
ola rak ta rif et miþ ama her han gi bir nü büv vet nok ta sý iþa -
ret bu yur ma mýþ týr.
91