bilglik 6

56 Bilgilik
“Allah, bir kimseyi, kendisine verdiğinden fazlasıyla sorumlu tutmaz.” (Talak, 7)
Örnek; Peygamberlik gibi…
Efendimiz salla'llâhü aleyhi ve sellem "Herhangi bir konuyu size emredip
yasaklamadığım sürece, siz de beni kendi halime bırakınız. Sizden önceki ümmetleri
çok sual sormaları ve peygamberlerine karşı münakaşaya dalmaları helâk etti. Size
herhangi bir şeyi yasakladığım zaman ondan kesinlikle sakınınız, bir şeyi
emrettiğimde de onu, gücünüz yettiği ölçüde yerine getiriniz." ii
Bu uyarı tembih geçmiş milletlerin hatası nedeniyle olmuştur. Soranlar veya kafayı
takanlar sanki ilk sordukları ile iktifa edecek olsalardı. Her soruları ikinci bir soruya gebe
kaldı. İsrailoğullarının inek kesme meselesindeki tutumları gibi, az kalsın
kesmeyeceklerdi.
“Açıklandığı zaman hoşunuza gitmeyecek olan şeylerden sormayın. Eğer onları
Kur'ân indirilirken sorarsanız size açıklanır..." (Maide, 5/101)
Şöyle ki:
İsrailoğulları, bazı rivayetlere göre “Bakara/İnek”yı derisi dolusunca ( Yaratılış 26:1-7.)
bazı rivayetlere göre ise üç misli altın vererek satın almışlardı. Bakara’nın bulunması,
ücretinin fazla olması satın alınma süreci zor ve zahmetli olmasının yanında İsrailoğulları
bulunan ineği kesmeye pek yanaşmamıştı.( Çıkış 22:25.)
Taberî’ye göre İsrailoğulları, fiyatının çok yüksek olması ve Allah Teâlâ’ın ölüyü
dirilterek katilin kim olduğunu ölüye söyleterek kendilerini rezil edeceği endişesiyle
neredeyse o ineği temin edip kesmeyeceklerdi. Râzî de, kâde fiili hakkında izahat yaparak
İsrailoğullarının ineğin kesilme işindeki kararsızlığın sebepleri hususunda âlimlerin
ihtilaf ettiğini söylemiş, rezil olmaktan, dile düşmekten ve ineğin fiyatını çok yüksek
bulduklarından zebh’ten geri durduklarını yazmıştır.
Müfessirlerin Beni İsrail’in bakarayı kurban etmeye yanaşmamalarının nedeni olarak
genel kanaati, ineğin yüksek fiyatı ve ölünün dirilip katilini haber vermesi neticesinde
rezil olacakları endişesi yönündedir. Bütün bunların yanında İsrailoğullarının inek
kültüne olan tutkunlukları ve kolay kolay bu tutumlarından vazgeçemeyecekleri gerçeği
de unutulmamalıdır. Bu husus Kur’an’da şöyle anlatılmaktadır: “İnkarları yüzünden