bilglik 6

Bilgilik 35
sultanın, ay da vezirin misâli olurlar. Ama biribirlerinin misli değildirler. Hak Teâlâ
Kur’an-ı Hakîminde :
«Allah göklerin ve yerin nurudur. Nurunun misâli bir mişkât (lamba yatağı, abajur)
gibidir ki içinde büyük bir kandil (am-pul) vardır, kandil, cam içindedir. Cam da sanki bir
inci yıldız... Mübarek bir ağaçtan tutuşturulur. Bir zeytinden ki ne doğulu, ne de batılıdır.
Yağı ateş dokunmasa bile hemen ziyâ veri verecektir. «Nur üstüne nur;» (Nur 24/35)
Şimdi bu âyette zikredilen mişkât, cam, ağaç ve zeytin yağı ile Cenâbı Allah’ın nurunun
nerede benzerliği vardır? düşünülmelidir!
Hak Sübbânehu ve Teâlâ :
«Gökten bir su indirdi de vadiler kendi miktarınca sel oldu. Sel de yüze çıkan köpüğü
götürdü.» (Ra’d 13/17) buyurdu. Bunu da Kur’an’a misâl olarak zikretti. Halbuki Kur’an
ezelî bir sıfattır. Onun asla misli yoktur. Ö halde nasıl oluyor da su ona misâl teşkil
edebiliyor! Neticede: rtiyâlar vardır ki Allah’ın Rasulüne «süt veyâ ip görmek suretiyle»
arz edildi de Cenâbı Peygamber bunların neyi tem' sil ettiğini haber vermek için: «Süt
İslâmdır, ip ve Kur’an’ dır.» dedi.
Kur’an’a misâl teşkil edecek şeyler sayısızdır. Şimdi düşünelim! Süt ile İslâmiyet, ip ile
Kur’an arasında ne mümâselet yani benzerlik vardır? Bu olsa olsa, sütün hayâtımızı
besliyen maddi bir besin; İslâmın da İç hayatımızı yaşatan mânevi bir gıda.olmasıdır. İp
ise; kurtuluş için kendisine yapışılan bir âlet, Kur’an da (manevi hastalık ve felâketlerden)
kurtulmak için sıkı tutulacak bir nimet oluşudur.
İşte bunların her biri misâldir, misil değildir. Evet hakikaten İslâm’ın da Kur’an'ın da
misli yoktur.
Allah Teâlâ’mn ise hiç bir misli yoktur. Ama, ona kendi sıfatlarından alınma, akla uygun
münâsebetler kurarak bir çok misâller söylenmektedir.
Allah Teâla eşyayı nasıl yaratıyor, onları nasıl biliyor, .nasıl kelâm ediyor, kendi zatına
mahsus kelâmı nasıi oluyor? Artık biz doğru yolu tutmak isteyene bildirdik ve tanıttık.
Bunların hepsini inşan ile temsil ettik. Eğer insan kendini bu sıfatlardan tanımamış
olsaydı, Hak Teâlâ hakkındaki misâli anlıyamazdı.