SURVEY ANALYSIS_merged

CLIMATE LITERACY SURVEY
ANALYSIS
İKLİM OKURYAZARLIĞI ANKET
ANALİZİ

İKLİM OKURYAZARLIĞI ÖLÇEĞİ
İklim ve iklim değişikliği konuları, öğrencilerin eğitim-öğretim yaşamları süresince karşı
karşıya gelecekleri önemli bir konudur. İklim ve iklime ilişkin olan konuların öğretimi söz konusu
olduğunda, iklim değişikliği ve etkilerine yönelik konu başlıkları altında öğretim yapılması
gerekliliği öne çıkar. Öğrencilerin iklim değişikliklerine yönelik geliştirmiş oldukları adaptasyon
ve uyum süreci iklim eğitiminde son derece önemli bir yere sahiptir. Öğrencilerin sahip olduğu
iklim değişikliğine ilişkin düşüncelerinin geliştirilmesi ve değiştirilmesi okullarda verilen iklim
eğitimleriyle sağlanmaktadır. İklime yönelik yapılan eğitim; öğrencilerin iklim değişiklikleri ya da
iklim okuryazarlığı konularındaki bakış açılarını arttırmaya yönelik gerçekleştirilen informal ve
formal etkinliklerin tümü olarak açıklanabilir (Hestness, 2016). Çünkü iklim eğitimi, bireylerin
iklim değişikliklerinin olumsuz etkilerine karşın ihtiyaçlarını karşılayabilmelerini ve bireylerin
iklim bozukluklarına karşı dayanıklı hale gelebilmelerini hedefler. Bu hedef doğrultusunda,
öğrencilere bu konuda yeterli bilgi ve becerinin kazandırılmasını temel alan iklime ilişkin nitelikli
bir eğitim verilmesi gerekliliğini ortaya çıkarır. İnsan ve çevre ilişkisinin pozitif bir düzeye
getirilmesi ve çevreye duyarlı bireylerin yetiştirilmesiyle sağlanabilir. (Görgülü ve Kevser, 2020)
Bu bölümde araştırma kapsamında dokuzuncu sınıf öğrencilerine yönelik olarak yapılan
iklim okuryazarlığı ölçeği analizine ilişkin verilere yer verilmiştir. Araştırmaya katılım sağlayan
öğrencilerin, iklime yönelik kendini algılamaları düzeylerini araştırdığımız bu çalışmanın
neticesinde elde edilen bilgilere ilişkin katılımcı yanıtları, betimsel olarak analiz edilerek yüzde
değerleri hesaplanıp tablolar halinde verilerek yorumlanmıştır.Veri toplama aracımız olan anket üç
alt faktörden oluşan bir yapıda olup toplamda 24 madde içermektedir.
Araştırmanın örneklem grubunu, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Giresun Atatürk MTAL,
Bulancak 19 Eylül MTAL, Sabancı MTAL, Ereğli MTAL, Defne İpek Yolu ÇPAL, Meram 75.yıl
MTAL, Avcılar MTAL ve Colegiul National Gheorghe Sincai okullarında öğrenim görmekte olan
dokuzuncu sınıf düzeyindeki öğrenciler oluşturmaktadır. İklim Okuryazarlığı ölçeği Google Forms
veri toplama aracı ile çevrimiçi olarak 515 kişiye uygulandı. Çevrimiçi toplanan verilerden anında
istatistikler incelendi. Anket verileri Excell programına aktarılarak tablolar oluşturuldu ve Jamovi
programında veriler yüklenerek bütün yanıtlara verilen numaralar sıralama ölçeği seçilerek tekrar
isimlendirildi. Jamovi programında Descriptives seçeneği ile bütün yanıtların frekans tablosu
oluşturulmuştur. Daha sonra bağımlı değişken olarak öğrencilerin “İklim Konusunu
Açıklayabilirim” yanıtları, bağımsız değişken olarak “, “İklim Konusunda Çalışma Yapanlar Ve
Yapmayanlar” belirlenmiştir. Yapılan testlerde normalite p değeri 001’in altında kaldığı için one
way anova testi yapılmıştır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim hakkında kendilerini ne düzeyde bilgi sahibi
olarak gördüklerine ilişkin elde edilen verilerin frekans dağılımları aşağıda tablolar halinde
sunulmuştur.
1.Bölüm
Tablo 1.1 Öğrencilerin İklim Konusunda Sahip Oldukları Bilgi Düzeylerine İlişkin Veriler
1

Tablo 1.1 incelendiğinde, öğrencilerin büyük bir bölümünün422 (%81.9) iklim konusunda sahip
olduğu bilgi düzeyinin biraz bilgili düzeyde olduğu görülmektedir. İklim konusunda bilgili olan
öğrenci sayısının çok az 48 kişi (%9,3) olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca bu konuda hiç bilgisi sahibi
olmayan öğrencilerin 21(%4,1) de olduğu göze çarpmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim hakkında sahip oldukları bilgileri
edinmelerinde en fazla katkı sağlayan kaynaklara ilişkin elde edilen verilerin dağılımları Tablo
1.2’de sunulmuştur.
Tablo 1.2 Öğrencilere İklim Hakkında Bilgi Edinmelerine Katkı Sağlayan Kaynaklara İlişkin
Veriler
Tablo.1.2 incelendiğinde, öğrencilerden 280 kişi iklim konusunda en fazla internetten (%54,4),
bunu takiben 161 kişi okuldan(%31,3) faydalanarak bilgi edinmiş olduğu görülmektedir.
Öğrencilerin en az ise 37 kişi 7,2 yüzdesiyle arkadaşlar ve aile ortamından bilgi edinmiş olduğu
anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim konusunda ne kadar sıklıkla araştırma yapmış
olduklarına ilişkin cevaplarından elde edilen veriler Tablo 1.3’te sunulmuştur.
Tablo1.3 Öğrencilerin İklim Konusunda Hangi Sıklıklarda Araştırma Yaptıklarına İlişkin
Veriler
Tablo 1.3 incelendiğinde, iklim konusunda öğrencilerin çoğunun 351 kişi (%68,6) araştırma
yapma sıklığının fazla olduğu görülürken; bunu takiben diğer bir çoğunluğunun121
kişinin(%23,6) ise hiç araştırma yapmamış olduğu görülmektedir. Öğrencilerin çok az bir
kısmının ise 12 kişinin (%2,3) iklim konularında çok fazla sıklıklarda araştırma yapmış olduğu
da anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim konusundaki gelişmeleri ne kadar sıklıkla takip
etmiş olduklarına ilişkin cevaplarından elde edilen verilerin dağılımları Tablo 1.4’te sunulmuştur
2

Tablo 1.4 Öğrencilerin Günlük Hayatta İklim Konusundaki Gelişmeleri Hangi Sıklıklarda
Takip Ettiklerine İlişkin Veriler
Tablo 1.4 incelendiğinde, iklim konusunda öğrencilerin çoğunun363 kişinin (%70,5)
gelişmeleri ara sıra takip etmiş olduğu görülürken; bunu takiben diğer bir çoğunluğunun 94
kişinin (%18,3) gelişmeleri hiçbir zaman takip etmedikleri takip etmiş olduğu görülmektedir.
Öğrencilerin % 3,7’sinin ise iklime yönelik gelişmeleri çok fazla takip ettikleri de tablodan
anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim konusundaki problemleri çevresindeki kişiler
ile hangi sıklıklarda konuştuklarına ilişkin cevaplarından elde edilen verilerin dağılımları Tablo
1.5’te sunulmuştur.
Tablo 1.5 Öğrencilerin İklim Konusundaki Problemleri Çevresindeki Kişiler İle Hangi
Sıklıklarda Konuştuklarına İlişkin Veriler
Tablo.5 incelendiğinde, öğrencilerin bir kısmının (%63,9)327 kişinin, iklim konusundaki
problemleri çevresindeki kişilerle birlikte ara sıra konuştuğu görülürken; bir kısmının(%5,9)
30kişinin ise bu sorunları fazla konuşmuş olduğu görülür. Ayrıca öğrencilerin birçoğunun
(%26,8) iklimsel problemleri çevresindeki bireyler ile hiçbir zaman konuşmadıkları da
tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim konusunda gerçekleştirilmiş herhangi bir
etkinliğe katılım sağlamalarına ilişkin elde edilen verilerin dağılımları Tablo 1.6’da
sunulmuştur.
3

Tablo 1.6 Öğrencilerin İklime Yönelik Gerçekleştirilmiş Herhangi Bir Etkinliğe Katılım
Sağlamalarına İlişkin Veriler
Tablo 1.6 incelendiğinde, öğrencilerin neredeyse tümünün 442 kişinin (% 85,8) iklime yönelik
olarak herhangi bir etkinliğe katılım sağlamamış oldukları görülmektedir. Öğrencilerin az bir
kısmının ise 73 kişinin ise (%14,2) iklime ile ilgili olarak yapılmış etkinliklere katılım sağlamış
oldukları anlaşılmaktadır.
2.BÖLÜM
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, İklim Kavramını açıklayabilme ile ilgili elde edilen
verilerin dağılımları Tablo 2.1’de sunulmuştur.
Tablo 2.1 Öğrencilerin İklim Kavramını Açıklayabilme durumuna İlişkin Veriler
Tablo.2.1 incelendiğinde, öğrencilerin büyük bir kısmının 221 kişinin (%42,9) iklim
konusundaki iklim kavramını açıklayabilmekte karasız kaldığını; 163 kişinin (%31.7) ise iklim
kavramını kısmen açıklayabildikleri görülür. Ayrıca öğrencilerin 35’i (%6,8) iklim kavramını
kesinlikle açıklayamadıkları da tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, Öğrencilerin iklimin nasıl oluştuğunu açıklayabilirim
ile ilgili elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.2’da sunulmuştur.
Tablo 2.2 Öğrencilerin İklimin nasıl oluştuğunu açıklayabilirim kavramına İlişkin Veriler
4

Tablo 2.2 incelendiğinde, öğrencilerden 201’inin (% 39,0) iklimin nasıl oluştuğunu
açıklamada kararsız oldukları görülmektedir. Öğrencilerin bir kısmının ise 163 kişinin
(%31,7) iklimin nasıl oluştuğunu kısmen açıklayabildikleri anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, İklim çeşitliliğinin nedenlerini yorumlayabilme ile
ilgili elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.3’de sunulmuştur.
Tablo 2.3 Öğrencilerin İklim çeşitliliğinin nedenlerini yorumlayabilme Durumuna İlişkin Veriler
Tablo 2.3 incelendiğinde, öğrencilerin bir bölümünün 188 kişinin (% 36,5) İklim çeşitliliğinin
nedenlerini kısmen yorumlayabildikleri görülmektedir. Öğrencilerin bir kısmının ise 44
öğrencinin (%8,5) İklim çeşitliliğinin nedenlerini hiç yorumlayamadıkları anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, ülkemizde etkisini gösteren iklim türlerinin
özelliklerini söyleyebilirim hususunda elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.4’te
sunulmuştur.
Tablo 2.4 Öğrencilerin Ülkemizde Etkisini Gösteren İklim Türlerinin Özelliklerini
Söyleyebilirim Durumuna İlişkin Veriler
Tablo 2.4 incelendiğinde, öğrencilerden 185’inin (%35,9) ülkemizde etkisini gösteren iklim
türlerinin özelliklerini kısmen söyleyebildikleri görülürken; bunu takiben öğrencilerden 167
kişinin (%10) bu konuda kararsız oldukları görülmektedir. Öğrencilerin % 8,7 ’sinın ise iklim
türlerini özellikleri konusunda bilgi sahibi olmadıkları da tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, günlük hava olaylarını yorumlayabilme hususunda
elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.5’da sunulmuştur
5

Tablo 2.5 Öğrencilerin, Günlük Hava Olaylarını Yorumlayabilirim Durumuna İlişkin Veriler
Tablo 2.5 incelendiğinde, öğrencilerin büyük bir bölümün(%39,2)201 öğrencinin günlük hava
olaylarını kısmen yorumlayabildikleri görülürken; öğrencilerin bir kısmının 151 kişinin (%29,4)
günlük hava olaylarını yorumlayabildikleri görülmektedir. 28 öğrencinin ise günlük hava
olaylarını kesinlikle yorumlayamadıkları tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, Karbon ayak izinin azaltılması ile ilgili çalışmaların
iklim değişikliğine engel olmaya yönelik çözümler arasında olduğunu düşünürüm, hususunda
elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.6’da sunulmuştur.
Tablo 2.6 Karbon Ayak İzinin Azaltılması İle İlgili Çalışmaların İklim Değişikliğine Engel
Olmaya Yönelik Çözümler Arasında Olduğunu Düşünürüm Hususunda Elde Edilen Veriler
Tablo 2.6 incelendiğinde, öğrencilerin bir bölümünün (% 42,2)218’inin iklim ve hava olayları
kavramlarını birbirinden ayırt edebildikleri görülmektedir. Öğrencilerin yine büyük bir kısmının
ise140 kişinin (%27,2) kısmen iklim ve hava olaylarını ayırt edebildikleri anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, insanın iklim üzerindeki rolünü açıklayabilme
hususunda elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.7’de sunulmuştur.
6

Tablo 2.7 İnsanın İklim Üzerindeki Rolünü Açıklayabilme Hususunda Elde Edilen Veriler
Tablo 2.7 incelendiğinde, öğrencilerin 172’si (% 33,4) insanın iklim üzerindeki rolünü kısmen
açıklayabildikleri görülmektedir. Öğrencilerin bir kısmının ise 125’inin (%24,3) insanın iklim
üzerindeki rolünü açıklamakta kararsız oldukları anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, İklim problemlerine yönelik çözüm önerileri
üretebilme ile ilgili elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.8’de sunulmuştur.
Tablo 2.8 İklim Problemlerine Yönelik Çözüm Önerileri Üretebilme Hususunda Elde Edilen
Veriler
Tablo 2.8 incelendiğinde, öğrencilerin 162 ‘sinin (%31,5)iklim problemlerine yönelik çözüm
önerilerini kısmen üretebildikleri görülürken; öğrencilerin bir kısmının 176 kişinin (%29,4)
günlük hava olaylarını yorumlayabildikleri görülmektedir. 28 öğrencinin ise günlük çözüm
önerileri üretme konusunda kararsız kaldıkları tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, İklimin dengesini bozan faktörlerin neler olduğunu
söyleyebilme hususunda elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.9’da sunulmuştur.
Tablo 2.9 İklimin Dengesini Bozan Faktörlerin Neler Olduğunu Söyleyebilme Hususunda Elde
Edilen Veriler
7

Tablo 2.9 incelendiğinde, öğrencilerin193’ünün (%37,5) , İklimin dengesini bozan faktörlerin
neler olduğunu kısmen söyleyebildikleri görülürken; öğrencilerden 45’inin (%8,7) ise iklimin
dengesini bozan faktörlerin neler olduğu konusunda hiçbir fikre sahip tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin iklim kaynaklı oluşan doğal afetlere örnek verebilme
hususunda elde edilen verilerin dağılımları Tablo 2.10’da sunulmuştur.
Tablo 2.10 İklim Kaynaklı Oluşan Doğal Afetlere Örnek Verebilme Hususunda Elde Edilen
Veriler
Tablo 2.10 incelendiğinde, öğrencilerin178’inin (%34,6) iklim kaynaklı oluşan doğal afetlere
kısmen örnek verebildikleri görülürken; öğrencilerden 146’sının (%28,3) ise iklim kaynaklı
oluşan doğal afetlere örnek asla veremeyeceği tablodan anlaşılmaktadır.
3.BÖLÜM
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim konusu ile ilgili araştırma yapmak beni mutlu
eder ile ilgili elde edilen verilerin dağılımları Tablo 3.1’de sunulmuştur
Tablo 3.1 İklim Konusu İle İlgili Araştırma Yapmak Beni Mutlu Eder Kavramına İlişkin Veriler
8

Tablo.3.1 incelendiğinde, öğrencilerin 167 si (%32,4) iklim konusu ile ilgili araştırma yapmanın
kendilerini mutlu edip etmedikleri konusunda karasız kaldığını; 147 kişinin (%28.5) ise yapılan
iklim konulu araştırmaların kendini mutlu edebileceğini düşünmektedir. Ayrıca öğrencilerin
52’si (%10,1) iklim konusunda araştırma yapmanın kendisini kesinlikle mutlu etmeyeceği de
tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, Öğrencilerin iklimin nasıl oluştuğunu açıklayabilirim
ile ilgili elde edilen verilerin dağılımları Tablo 3.2’da sunulmuştur.
Tablo 3.2 İklim Konusuna Yönelik Televizyondaki Haberleri İzlemekten Zevk Alırım Kavramına
İlişkin Veriler
Tablo.3.2 incelendiğinde, öğrencilerin 55’i (%10,7) iklim konusu ile ilgili televizyondaki
haberleri izlemekten hiçbir şekilde zevk almadığını , 167 kişinin (%32.6) ilkim konusu ile ilgili
televizyondaki haberleri izlemekten zevk alabileceğine kısmen katılmakta olup, öğrencilerin
84’ün (%16,4) ise iklim konulu yayınları televizyonda izlemekten kesinlikle zevk aldığı
tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim konusu ile ilgili bilgileri okumaktan zevk
alırım kavramına ilişkin verilerin dağılımları Tablo 3.3’da sunulmuştur.
Tablo.3.3 İklim Konusu İle İlgili Bilgileri Okumaktan Zevk Alırım Kavramına İlişkin Veriler
Tablo.3.3 incelendiğinde, öğrencilerin (%10,7)176 sının iklim konusu ile ilgili bilgileri
okumaktan zevk alıp almadığı konusunda kararsız olduğunu, 53 kişinin(%10.3) hiçbir şekilde
9

zevk almadığını, 158 kişinin (%30.7) ilkim konusu ile ilgili bilgileri okumaktan zevk
alabileceğine kısmen katılmakta olup, öğrencilerin 56’sının (%10,9) ise iklim konulu yayınları
okumaktan kesinlikle zevk aldığı tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, iklim konusu ile ilgili film, belgesel, gibi
programları izlemekten zevk alırım kavramına ilişkin verilerin dağılımları Tablo 3.4’te
sunulmuştur.
Tablo 3.4 İklim Konusu İle İlgili Film, Belgesel, Gibi Programları İzlemekten Zevk Alırım
Kavramına İlişkin Veriler
Tablo.3.4 incelendiğinde, öğrencilerin 97 kişinin (%18,8) iklim konusu ile ilgili film ve
belgesel gibi programları izlemekten zevk aldığını, öğrencilerin 49’u (%9,5) iklim konusu ile
ilgili film belgesel gibi programları izlemekten kendisini kesinlikle mutlu etmeyeceği de
tablodan anlaşılmaktadır.
Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, İklim konusu ile ilgili projelere katılmayı isterim ile
ilgili elde edilen verilerin dağılımları Tablo 3.5’te sunulmuştur.
Tablo.3.5 İklim Konusu İle İlgili Projelere Katılmayı İsterim Kavramına İlişkin Veriler
Tablo 3.5 incelendiğinde, öğrencilerin büyük bir bölümünün 198 kişinin (% 38,4) İklim konusu
ile ilgili projelerde katılma konusunda kararsız oldukları görülmektedir. Öğrencilerin bir
kısmının ise 71 öğrencinin (%13,5) İklim konusu ile ilgili projelere katılmak istedikleri
anlaşılmaktadır.
10

Araştırmaya katılım sağlayan öğrencilerin, İklimle ilgili yeni ve farklı fikirleri dinlemek hoşuma
gider hususunda elde edilen verilerin dağılımları Tablo 3.6’te sunulmuştur.
Tablo 3.6 Öğrencilerin İklimle İlgili Yeni Ve Farklı Fikirleri Dinlemek Hoşuma Gider.
Durumuna İlişkin Veriler
Tablo.3.6 incelendiğinde, öğrencilerin 111’inin (%21,6) iklim konusu ile ilgili yeni ve farklı
fikirleri dinlemelerinin hoşlarına gittiği görülmektedir. 154 kişinin (%29,9) iklim ile ilgili yeni
ve farklı fikirleri dinlemenin hoşlarına gidip gitmemeleri konusunda kararsız kaldıkları
belirlenmiş olup, öğrencilerin 48’inin (%3,3) ise iklim ile ilgili yeni fikirleri dinlemekten
kesinlikle hoşlanmadığı tablodan anlaşılmaktadır.
Hipotez 1:
Bu testin değerlerine göre aşağıda ki hipotezler uygulanmıştır. P değeri >001 den yani 0,359>0.01
olduğu için H0 hipotezi kabul edilmiştir. H1 red edilmiştir. Hipotez 1: iklim konusunda çalışma
yapan öğrenciler iklim kavramını açıklar. Hipotezi doğru bulunmuştur.
Hipotez 2:
Bu testin değerlerine göre aşağıda ki hipotezler uygulanmıştır. P değeri >001 den yani 0,407>0.01
olduğu için H0 hipotezi kabul edilmiştir. H1 red edilmiştir. Hipotez 1: İklim çeşitliliğinin
nedenlerini yorumlayabilirim Hipotezi doğru bulunmuştur.
11

SONUÇ
Dokuzuncu sınıf öğrencilerine yönelik iklim okuryazarlığı becerisinin ölçülebilmesi amaçlanan bu
çalışmada nicel araştırma yönteminden durum saptayıcı/betimleyici araştırma grubundan betimsel
model tercih edildi.
İklim okuryazarlığı ölçeği analiz sonuçlarına göre; öğrencilerin iklim hakkındaki bilgi düzeyleri
incelendiğinde, katılımcı öğrencilerin çoğunun iklim konusunda orta düzeyde bilgi sahip oldukları
görülmektedir. Bu durumun öğrencilerde iklim hakkında istenilen merak ve öğrenme isteği
duygusunun oluşmadığı kaynak gösterilebilir. Öğrencilerin iklime ilişkin farklı bilgiler öğrenme
motivasyonun düşük olduğu söylenebilir. Öğrencilerin iklim hakkındaki bilgilere ulaşmada
faydalandıkları kaynaklar incelendiğinde, öğrencilerin en çok internetten faydalanarak iklim
konusunda bilgi edinmiş olduğu görülmektedir. Öğrencilerin yararlanmış oldukları internet ve TV
gibi yazılı ve görsel medyada iklim değişikliğinin sonuçları hakkında yayınlanan belgesel, haberler
gibi içeriklerde sorunun önemi vurgulanırken bunun yanında bireylerin iklim değişikliği ile nasıl
mücadele edilebileceğine dair bilgilendirmelerin de yapılması önem arz eder. Bireylere iklim
problemlerinin olumsuz sonuçlarının azaltılabilmesi için çözüm yollarının var olduğunu ve gerekli
önlemlerin alınması gerektiğine yer verilmesi hem öğrencilerin kaygı seviyelerini düşürebilir hem
de öğrencileri bilgi sahibi olmasını sağlayabilir (Atik ve Doğan,2019). Diğer bir yararlanılan
kaynak olan okul ortamlarının da öğrencilerin iklim hakkında bilgiye sahip olmasını sağladığı
görülmektedir. Bu sebepten okullarda verilen çevre eğitimi derslerinin önemi artmaktadır. Öğretim
programlarında ve çevre ile ilgili derslerde özellikle insan kaynaklı etkilerle sera gazlarının
artacağı vurgulanmalı, yenilenebilir ve çevre dostu enerji kaynaklarının küresel ısınmanın
azaltılmasında oldukça etkili olduğu belirtilmelidir (Atik ve Doğan,2019).Öğrencilerin en az
arkadaşlar ve aile ortamından bilgi edinmiş olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumun ortadan
kaldırılmasında öğretmenlere büyük görevler düşmektedir. Öğretmenlerin bu konuda öğrencilere
tartışma ortamı oluşturarak, münazaralar yaptırarak ve iklime yönelik örnek olayları sınıfa
getirerek fikir üretmelerini sağlayarak aktif hale getirmeleri beklenmektedir. Karbon ayak izinin
azaltılması ile ilgili çalışmaların iklim değişikliğine engel olmaya yönelik çözümler arasında
olduğunu düşünmeleri hususunda öğrencilerin büyük bir bölümün kararsız kaldığı görülmektedir,
bu durumun öğrencilerde karbon ayak izi ile ilgi bilgi sahibi olmadıklarına kaynak gösterilebilir.
Öğretmenlerin derslerde karbon ayak izinin olumsuz sonuçlarını ve azaltılabilmesi için gerekli
önlemlerin alınması gerektiğine yer vermesi bu bilincin oluşturulmasına katkı sağlayacağı
düşünülmektedir. Öğrencilerin çoğunun iklime yönelik gerçekleştirilen herhangi bir proje ve
etkinliğe katılım sağlamadıkları tespit edilmiştir. Öğrencilerin iklime dönük faaliyetlere büyük
ölçüde katılım sağlamamaları, öğrencilerin yeterli düzeyde bir iklimsel farkındalığa sahip
olmadıklarına işaret ettiği söylenebilir. Bu durum öğrencilere gerekli iklimsel farkındalık
kazandırılması gerektiğini göstermektedir. İklim dengesinin korunmasına ve iklim değişikliği gibi
çevre sorunlarının çözümünde, çevreye karşı duyarlı, bilinçli ve sorunların çözümüne aktif katılan
bireylerin yetiştirilmesi ile mümkün olabilecek bilinçli toplum oluşturulması çok önemlidir.
Toplumsal farkındalığın arttırılması için eğitim kurumlarına, sivil toplum kuruluşlarına ve
medyaya önemli görevler düşmektedir (Atik ve Doğan, 2019). Öğrencilerin iklime dönük olarak
yaptıkları araştırma yapma sıklıkları ve gelişmeleri takip etme sıklıkları incelendiğinde,
öğrencilerin fazla sıklıklarda iklime yönelik araştırmalar yapmamış olduklarını ve gelişmeleri
yeterli düzeyde takip etmiyor oldukları belirlenmiştir. Aynı şekilde öğretmenlerin iklime ilişkin
güncel gelişmelerin ilgi çekici yönlerini öğrencilere bahsederek araştırma ödevleri vermesi,
öğrencilerin bu yönde ilerleme kaydetmelerini sağlayabileceği düşünülmektedir.
12

13