DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

Yukarıdaki cetvellerin tetkikinden de anlaşıldığı gibi mevcut fab¬
rikalar bazı ahvalde bilhassa dinlendirme bakımından fedakârlık yap¬
mak suretile memleket tüketimin'i bu güne kadar tamamen karşılamış¬
lardır.
İkinci 5 yıllık dönemde teklif edilen yatırımların yapılmasile fab¬
rikasyon bakımından hiç bir safhada kalite üzerine müessir fedakâr¬
lıklar ve forse çalışmalar yapılmayacağı gibi rakı kapasitede 18.000.000
litreye yükseltimiş olacaktır. İlk kısımlarda kaydedildiği gibi memle¬
ketimiz ilk madde bakımından bu imalâtı gayet ferah karşılayacak
durumdadır.
1.3 — İstihsalin girdi ve çıktıları :
Rakı imalâtının yukardaki kısımlarda da kaydedildiği gibi esas
ham maddesi kuru üzüm ve anasondur. Bazı ahvalde suma 'imalâtında
yaş üzüm de kullanılmaktadır.
Sumalık kuru üzüm esas itibarile güneydoğu bölgesi olmak üzere
orta ve batı Anadolu bölgelerinden temin edilmektedir.
Anason ise bilhassa Güney Batı illerinden temin edilmekte en iyi
anasonu Çeşme sağlamaktadır. Ortalama senelik kullanılan miktarlar
17.000 ton kuru 3.500 ton yaş üzüm 1500 ton anasondur.
Bu ihtiyaçlarımız, mütedavil sermaye talimatnamemizde kayıtlı
esaslar dahilinde, idare elemanları vasıtasiyle müstahsilden hâl ve
borsalardan doğrudan doğruya satın alınmaktadır.
Üzüm :
Suma, dolayısıyla rakı imalâtının esas ham maddesi üzümdür.
Suma imalinde kullanılacak kuru üzümlerde aranan vasıflar arasında
en önemlisi şeker nisbetinin yüksek olmasıdır. Bu bakımdan kurut¬
mağa tahsis edilen üzüm çeşitlerinin tam olgunluk devrelerinde kuru¬
tulmaları ve sergi yerinden iyice kurumadan kaldırılmamaları lâzım¬
dır. Üzüm çeşidinin ve yetiştiği bölgeriin ekolojik şartlarının bu vasıf¬
lar üzerinde mühim tesirleri vardır. Fakat aynı çeşit üzümde şeker
nisbeti o yılki hava şartlarına göre meselâ kurak ve yağmurlu senelerde
olduğu gibi farklıdır. Ayrıca aynı çeşit üzüm muhtelif bölgelerde de
şekerin nisbeti bakımından farklı olmaktadır.
Kuru üzümlerde bulunan şekerler monasakkaritlerden glükoz ve
levülozdur. Umumiyetle tam olgunluk devresindeki üzümlerin kurutul¬
masından elde edildiklerinden glükoz ve levüloz nisbeti hemen hemen
birbirine eşittir.
Kuru üzümlerin, terkibi kurutuldukları yaş üzümlerin terkibine
tabidir. Ancak su nisbetinin, azalmasına mukabil başta şekerler olmak
70