DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

A — Şıranın hazırlanması:
Şıranın hazırlanabilmesi için evvelâ maltın öğütülmesi lâzımdır.
Öğütme ameliyesi maltta bulunan maddelerin su ile temasını arttırmak
ve daha kolay suya geçmelerini sağlamak amacı ile yapılmaktadır.
Öğütmenin muayyen bir derecede olması, bunun kaynatmada filtre
presle veya arpa kabuk ve havuzlarının süzme materiyali olarak kulladıldığı
lönterboltichle çalışacağı göz önünde tutularak yapılması lâzım¬
dır.
Öğütmenin yapılışı:
Silodan alınarak pnömatik olarak kırma kısmına sevkedilen malt
evvelâ bir malt temizleme ve parlatma cihazından geçer sonra manyet
cihazından geçerek içinde her hangi bir sebeple bulunması muhtelif
madeni akşamdan ayrılır. Sonra otomatik olarak tartılarak değirmene
gelir. Çifter çifter çalışan altı valfi ihtiva eden bu değirmenlerde isteni¬
len derecede öğütülerek bir depoda toplanır ve buradan kaynatma
dairesindeki mayşe kazanma verilir.
Kaynatma ameliyesi :
Bu ameliye ile suda münhal cisimlerin inhilâliyetinden başka diğer
cisimlerde suda münhal hale sevkedilirler. Çalışmanın şekline mayşe
yapmak, elde edilen mahsule şıra, ve suda münhal cisimlerin toplamına
da ekstrakt denir.
Arpada bulunan ve mikdarları çimlenme esnasında arttırılmış olan
suda münhal cisimler suyun yardımı ile münhalleşirler. Organik mad¬
delerden şeker nev’inden (ham şeker, leviloz) albüminli maddelerin
tahavvül eden kısımları (albumosen, pepton, aminoasitler ve mecmu
enzymler). Bunlardan başka pentozlar ve pektin asitleri suda münhaldir.
Anorganik maddelerin büyük kısmı da bakiyesiz olarak inhilâl
ederler. Fakat henüz malt danesinin mühim kısmı hakiki ekstrakt
maddeleri yani malt nişastası gayri münhal haldedir.
Albüminli maddelerin mühim bir kısmının da inhilâl edebilmesi
için şekil değiştirmesi lâzımdır.
Bu maddeleri münhal yapmak ve uygun şekillere çevirmek için
çimlenmede olduğu gibi ona müşabih şekilde enzym ve diyastasların
tesiri lâzımdır.
1 — Nişasta :
Kaynatma esnasındaki nişasta parçalanması şematik olarak şöyle
gösterilebiir.
Nişasta Dekstrin Maltoz
34ü