DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

B) Arpanın ıslatılması:
Arpa içerisine su emdirmeğe ıslatma ameliyesi denir. Depolanmış
arpa en az % 10 su ihtiva eder. Donenin hayat kabiliyetini kaybetme¬
mesi için bu suyun kalması elzemdir.
Donenin ihtiva ettiği bu lüzumlu suya “organisation,, ve konstitution,,
suyu denir. Fakat bu mikdar su doneyi tahavvüi ettirmeğe
kâfi gelmez. Bu bakımdan hayatiyetini meydana çıkarmak için doneye
su emdirmek lâzımdır ki bu lüzumlu suyu da “vegetation,, suyu denir.
Silodan veya tasnif cihazından gelen biralık arpalar evvelâ ıslak
bir taş ayrıcı cihazdan geçtikten sonra üstü üstüvani altı konik şek¬
linde ve saçtan mamûl olan ıslatma kaplarına alınır, ve hava sevkedilir.
Bu esnada su üstüne çıkan hafif ve çürük arpalarla yabancı maddeler
toplanarak atılır, su boşaltılıp tekrar temiz su doldurulur. 8 saat sonra
evvela kazan su ile dolu iken hava verilir sonra su boşaltılıp tekrar
hava verilir.
Bu ameliye 8 saatte bir tekrarlanmak suretiyle arpa bu kaplar¬
da 4 gün bırakılır. Bu suretle arpa % 30-35 su alarak ıslatmadan son¬
raki toplam suyu % 44-48 e kadar yükselmiş olur. Arpa almış olduğu
bu vegetation suyunu çimlenmek esnasında 8 gün muhafaza eder.
Dane içerisinde çok su nüfuz edince inhilâliyet ve diflizyonla bera¬
ber donenin hayat faaliyeti başlar. Haricen yaprak ve KSK gibi organ¬
ların teşekkülü görülmez. Fakat nişasta, done içerisinde seyrederek yer
değiştirmeğe başlar, haricen CO. neşri ve ısınma ile teneffüs ettiği görü¬
lür. Bu bakımdan hava şevki lâzımdır.
Arpa danesinin su alımı şu şekilde olur. Su, başlıca arpanın altın¬
da nihayetlenen hücre ve kanallardan nüfuz ederek bu kanalların için¬
deki havanın yerini doldurur. Hava da kılçıklardaki kabarcıklar tara¬
fından tutulur. Şu halde su başlıca nüşeymin bulunduğu dane dibinde
bulunurki donenin muhtelif kısımlarındaki ortalama su mikdarlan
aşağıda gösterilmiştir.
Dane dibi
Dane ortası
Dane ucu
47.1 % su
38.2 % su
39,1 % su
Aşağıda görüldüğü gibi doneye su evvelâ sür’atle nüfuz edersede
sonra yavaşlar.
Arpada
13 saat sonra
36 saat sonra
61 saat sonra
16,5 % su
30,1 % su olması (-)- 13,6 %)
35.5 % su olması (+ 5,6 %)
39.5 % su olması (+3,8 %)
339