DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

Bira bilindiği gibi bizatihi ortalama olarak % 88 civarında su
ihtiva ettiği gibi, bundan başka bir litre biranın nakli için şişe ve anbalâjdan
mütevellit takriben munzam iki kilo da hamule nakledilmek
mecburiyetinde kalınmaktadır.
Diğer faktörler yanında yalnız bu faktör bira fabrikalarının kuru¬
luş yeri üzerine en mühim etkiyi yapmakta ve bu bakımdan bira fab¬
rikalarının esaslı tüketim merkezlerinde kurulması ve bunun yanında
fabrikanın kurulduğu mahalde ulaştırma şebekesinin de gelişmiş ol¬
ması çok büyük avantaj sağlamaktadır.
2 — Biranın istihsâl merkezinden uzak tüketim bölgelerine gön¬
derilmesinde aşağıdaki dezavantajlar da bulunmaktadır.
a) Şişeli biralar her nekadar pastörize edilmekte ise de; uzun nakliyeler
ve yollarda beklemeler esnasındaki fazla sıcak ve soğuk gibi hava
şartlarına maruz kalması ve sarsılması biranın kalitesi üzerine menfi
olarak etki yapmaktadır.
b) Fıçılı biralar ise pastörize edilmediğinden dayanma müddetleri
kısa olmakta ve bunun neticesi uzun mesafelere nakledilememektedir-
ler.
c) Bira uzun mesafelere nakledildiği ve bilhassa aktarmalara ma¬
ruz kaldığı takdirde gerek mamulün gidiş gerekse boşların dönüşünde
fazla zayiat verilmekte ve uzak mesafede devir daha uzun bir zamanı
icap ettirdiğinden şişe ve anbalâj malzemesine de daha büyük bir ya¬
tırım yapılması icap etmektedir.
3 — Bira fabrikasyonunun en mühim yan ürünleri olan yemlik
arpa, mayşe küspesi, maya ve karbondioksidin büyük merkezlerde ve
bu maddelerin tüketim pazarlarına yakın olan mahallerde değerlen¬
dirilmeleri daha kolay olduğu gibi, en mühim bir hayvan yemi olan bu
yan ürünleri de bu merkezlerde hayvancılığın gelişmesine vesile olmak¬
tadır.
Yukarıda kaydedilen hususlardan da açık olarak anlaşıldığı gibi,
bira fabrikalarının kurulma yerlerine etki yapan en mühim faktör
pazar, dolayısiyle tüketim mahallidir.
İstanbul ve Ankara Bira Fabrikalarının 33 milyon litrelik imalâclarmın
% 70 şi fabrikaların kurulduğu mahallerde tüketilmektedir.
Bu bakımdan her iki fabrikanın kuruluş yerleri çok uygun olarak
seçilmiş bulunmaktadır.
332