DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

yükseltilerek sürümünün temini, bazı imâlâtcı ve imâlâtcıların mamûl-
lerini düzeltmelerini zorlamaktadır.
Perakendeci bayii kendisine en fazla pay bırakan şarabı müsteh¬
like satmaya çalıştığından, icabında kalite şarapları bile kötülemekte,
firmaların ve etiketlerin itibarını sarsmaktadır. Bu da halk inninde
şarabın sevilip tutulmasına mani teşkil etmektedir.
Baş bayilerin payı yukarıda satış bedeline nisbet edilen peraken¬
deci paylarının 1/2-1/3 arasında değişiklik göstermekte ve bazı ahval¬
de Baş bayi kullanılmadan mamûlâtm doğrudan doğruya perakendeci
bayie satılması da mümkün olmaktadır.
Bölgelere göre aracı payı verilmesi ve ayni malın değişik fiatlarla
satılması daha ziyade ucuz fiyatlarla sofra şaraplarında görülmekte
olup, bu şekil Tekel ve bazı Özel âmiller tarafından tatbik edilmektedir.
Müstehlike fiyat bakımından ucuzluk temin etmiyen ve yalnız
aracı paylarının yükselmesine âmil olan bu şekil satış rekabeti şarap¬
çılığın aleyhine gelişmekte ve kaliteye yönelen şarapcılığınistikbâlini
tehlikeli duruma sokmaktadır.
4.6. Pazarlamada verimlilik ve Perakendeciliğin bünyesi :
Mamûlâtm müstehlike intikali, umumiyetle perakendeci bayiler¬
de temin edilmektedir. Bu bayi ismi verilen perakendeci tipleri:
Bakkallar, lokantalar, gece klüpleri, istihlâk kooperatifleri (Gima,
Orka gibi) ve meyhanelerle, Tekel bayiliğini yapan büfelerdir.
Küçük vilâyetlerde, ekseri kazalar da perakende şarap satışları
münhasıran içki satışı yapan bir kaç yerde yapılmaktadır. Bu da dini
inançlardan ileri gelmektedir.
Şarabın müşteriye satılışında, aracılık yapan bayiler kendilerine
fazla kâr veren markaların sürümüne çalıştıklarından imâlâtcı ve
imalcılar kendi kârlarından fedakârlık ederek aracılara büyük bayiler
vermektedir. Şayet bu durum olmasa fiyat alıcının lehine ucuzlama
gösterecektir.
Fiyat tesbitinde perakendeci serbest olmayıp, mamûlâtm üzerin¬
deki etiket fiatma satar. Tekel idaresi ise mamûlâtınm perakende satı¬
şını önceden tesbit ve tayin ettiği esaslar dahilinde hususî müsadeli
bayilerle yapmaktadır.
293