DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

Memleketimizde bu method kullanılmak suretile yapılan içkiye
(Tabiî köpüren) Şarap ismi verilmiştir. Bu methodun haricinde yapı¬
lan ve şarabın içine CO, ilâve etmek suretile imâl edilene ise (Sun’î
köpüren şarap) denir.
Tabiî köpüren şarap (Şampanya) imalâtı memleketimizde Cum¬
huriyet devrinde şarapçılığımızın modern esaslara göre gelişmeye baş¬
ladığı yıllarda ele alınmış fakat vergilerin nispetsizliği dolayısile kali¬
teli imalât yapılmasına rağmen fazlalaştırılıp halka intikali sağlana¬
mamıştır.
Memleketimiz üzümlerinden şampanya yapılıp yapılmıyacağı mev¬
zuu, Ziraat Fakültesi, Tekel, Kavaklıdere Şarapları Ltd. Şti. tarafından
zaman zaman incelenmiştir. Bu incelemeler neticesinde, memleketi¬
miz üzümlerinden Hasandede - beyazı, Ürgüp’ün Emir üzümü, Trak¬
ya’da yetiştirilen Semiyon ve Klaret üzümlerinden iyi evsafta şampan¬
ya imâlinin mümkün olduğu tesbit edilmiştir. Denemeler dışında kal¬
mış diğer cins üzümlerden de uygun evsafta şampanya yapılabilir cins¬
lerin bulunacağı umulmaktadır.
Tabiî köpüren şarabın (Şampanya) seri imalâtı ancak 1960 sene¬
sinde memleketimizde yalnız Kavaklıdere şarapları Ltd. Şti. tarafın¬
dan girişilmiş olduğu görülür. Bugüne kadar da imâline diğer müesseselerce
arzu edilmesine rağmen, bu yüksek vergi sebebile tahakkuk et¬
tirilememiştir.
Seneler itibarile Tabiî köpüren şarap istihlâki tetkik edildiğinde :
1960 Yılında 5000
1961 Yılında 4200
1962 Yılında 5200
1963 Yılında 5100
1964 Yılında 5500
Şişe satılmış olduğu görülür. Halbuki Kavaklıdere Şarap Fabrika¬
sında bu tip için senelik istihsâl kapasitesi 60.000 şişedir. Bu durum lit¬
resine 15 lira hesabile ortalama olarak tahsil edilen vergi 60 000 lirayı
geçmemektedir. Eevvelki bahislerde belirtildiği gibi, her sınıf halkımı¬
zın şarap imalât ve tipleri üzerinde yeteri derecede bilgiye sahip olma¬
ması tabiî köpüren (Şampanya) yerine, kalite (keyfiyet) itibarile mu¬
kayese edilemeyecek şekilde evsaf değişikliği olan (Sun’î köpüren şa¬
rap) istihlâk edildiği, mevcut satış raporlarında görülmektedir.
İstihsâlin ve sarfiyatın bu kadar düşük oluşu aşağıdaki sebepler¬
den ileri gelmektedir :
280