DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

Şaraptan
Tabiî köpüren şaraptan (Şampanya)
—,20 kuruş
15,00 lira
ve 5823 sayılı Kanun gereğince de litre başına Vermut’tan 60 kuruş
vergi alınmaktadır.
a) Şarap :
Şarap bir Tekel mevzuu olmadığı halde, diğer Tekel maddeleri
gibi böyle bir vergiye tâbi tutulmasındaki garabet ve isabetsizlk izah¬
tan müstağnidir. Alınmakta olan litrede 20 kuruş vergi, maliyeti 80-100
kuruş olan bir şarapta çok büyük bir nispet teşkil etmektedir. Bu mik¬
tarın fazlalığı, kaçakçılığa temayülü arttırmaktadır.
Şarabın ana maddesi olan üzüm, gerek kurutulması ve gerekse
konsantre pekmez veya üzüm balı haline getirilmesi suretile fizikî ve
kimyevî değişiklikler ifade eder mahiyetteki muhtelif kıymetlendirilmelerinde
hiçbir resme tâbi tutulmaz iken şarabın yalnız bir keyif
maddesi olarak düşünüldüğü, dinî inanışlarla imâli de pek terviç edilmiyerek
bugünkü gıdaî ve İktisadî değerinin takdir edilmemiş olduğu,
alkol monopolü devrinde kalma bir anlayışla vergilendirilmesi, bir aile
ziraatı olan ve yukarıda her suretle ehemmiyeti tebarüz ettirilen bağ¬
cılığımızın yanında serbestçe gelişip, endüstrileşmesi arzu edilen şarap¬
çılığın baltalayıcı olmakla beraber, ticari gelirlerin tevhidi ve modern
tahsil usullerini benimsemiş olan Mâliyemizin vergilendirme usullerine
uymuyan bir cibayet tarzile vergi ziyanına sebebiyet verilmekte ve bu
suretle iyi niyetli ciddi müesseseleri karşı koyamıyacağı gayri meşru
bir rekabetin doğmasına ve tağşişe zemin hazırlamaktadır.
b) Vermut :
İçerisine hususi nebatat ilâve edilmiş şaraptır. Buna rağmen, ni¬
çin ? vergisinin şarap dışında mütelâa edilerek, 60 kuruş olduğu izah¬
tan varestedir. Ancak, son zamanlarda senelik satışı 600.000, — 800.000
litreye ulaşmış olan bu tip içkinin vergilemesine sarf edilen emeğin
karşılığını dahî vereceği meçhûldur. Bu şarap çeşidinin geliştirilmesi
gaye iken yanlış vergileme ile imalâtının ilerlemesi önlenmiş olmakta¬
dır. Bu suretle şimdi çok az miktarda ihtiyaç duyulan Vermut otları¬
nın memlekette yetiştirilmesine çalışılacak ve yeni bir ziraî ürün de¬
ğerlendirilme sanayii doğacaktır. Vaktile memleketimizden ihraç edi¬
len bu tıbbî otlarm bu suretle tekrar revaç bulması temin edilecektir.
(Halen Mersinde toplanan bir kısım otun İtalya’ya ihracı yapılmak¬
tadır) .
278