DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

— İşçilik
— Enerji
— Su
— Umumî masraf
— Sermaye faizi
— Amortismanlardan ibarettir.
Bir şarap imalâthanesi kurulması ve kapasitesinde imalât yapması
için kaba bir tahminle sermayenin ortalama 3/5 nispeti sabit kıymet¬
lere, 2/5 nispeti ise işletme masraflarına (Döner sermaye olarak) gider.
Mesalâ : 1.500.000 litre kapasiteli bir imalâthanenin yapılan do¬
natılması için kabaca 1.750.000 lira yatırım yapılması ve bu kapların
tamamen şarapla doldurulması için 950.000 - 1.100.000 lira üzüm alımı
ve işlenmesi için döner sermaye olarak sarf edilmesi gerekmektedir.
Gerek imalâthanelerde gerekse imlâhanelerde iş hacmi senenin
bütün aylarında bir birine yakın nispette olmadığından makine ve teç¬
hizatın kampanya mevsimine göre ayarlanması ve yatırım buna göre
yapılması gerekmektedir. Meselâ bu sebeple kanyak imalâtında üzüm¬
ün istenen olgunlukta işlenmesi için bu bağların 3-4 gün içinde bozul¬
ması ve üzümün şaraphaneye getirilmesi gibi, bu kadar çok üzümün
bu kısa devrede işlenmesi için büyük kapasiteli cihazlara ihtiyaç bu¬
lunmaktadır.
Halbuki böyle zaman tahdidi olmasa bu imalâthanelere çok küçük
kapasiteli makineler yeterli olacaktı.
Şarap imalâtının başka sektörlerle olan farkı sermayenin en az
bir sene mala bağlı olarak kalmasıdır. Bu müddet imalâtçının kalite
şarap yapımına temayül göstermesi halinde daha da artar. 1,5-3 sene
arasında değişebilir,
Bir diğer faktörde yan ürünlerin değişik sebeplerle kıymet bulma¬
mış olması, maliyeti düşürücü unsur olarak mütalâa edilmesini önle¬
mektedir.
İmlânın makineleşmesinin şarapçılıktaki rolü, istihsâlin fazlalaş¬
masını sağlamak ve şarabı fena tesirlerden korumaktır. Şaraptaki bioşimik
hadiselerin oluşu ancak zamanla mukayyet olup bu devrenin
büyük ölçüde kısaltılması mümkün olamadığından zammın kullanıl¬
ması yalnız bu sektörde önemlidir.
Bundan dolayıdır ki şarapçılık sanayii hususi tesis ve cihazlara
ihtiyaç gösteren ve mesleki derin bilgi isteyen bir san’at koludur.
Bu sanayi kolundaki makine ve cihazlar üzümden gayri maddenin
işlenmesine kullanılamaz.
245