DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

şaraplardan en iyi kalite mantarın kullanılması bozulmaları önleyici
ilk ve mühim bir tedbir olmuştur. Bugün için mantar ithali kotalardan
çıkarılmış olup ihtiyaç ancak bir firmanın inhisarı altında piyasaya
sürdüğü mantarlarla karşılanmaktadır. Hariçten gelen ham mantar¬
ları kalite itibariyle tasnife tâbi tutan bir kontrol sistemi olmadığından
ve ham mantar sanayiini elinde tutan dış firmalar da iyi kaliteli man¬
tar plâkalarını satmada nazlı olduklarından fazla kâr gayesi güden bu
firmanın muhtemelen üçüncü kalite ham mantar plâkı ithal ederek
bunları işledikten sonra fahiş fiatla şarap imâl ve imlâcılarma sattı¬
ğıdır.
Fiatlarm yüksek oluşu plâstik kapak ve tapaların mantar yerine
kullanılma temayülünü belirtmiş ise de gerek şişelerin standart olma¬
yışı gerekse şaraba uygun bünyeli plâstik kullanılmayışı bu teşebbüsün
akim kalmasına sebep olmuş ve düşük kaliteli de olsa mantrr kullan
ma mecburiyetini doğurmuştur.
Aynı güçlükle karşılaşmış olan Tekel idaresi çare olarak mantar
ithaline girişmiştir. Bu müsadenin diğer şarap amil ve imlâcılarma da
tanınarak kötü mantardan dolayı müstehlik nazarında itibarı sarsılan
firmalara tekrar değer kazanma imkânı verilmelidir.
Hülâsa olarak şu hususu tekrar belirtmek isteriz ki şarap muha¬
fazasında ancak kalitesinin üstünlüğü ile fayda sağlayan mantar, dü¬
şük kaliteli olduğu takdirde şarabın bozulmasına, mali zarar, firma iti¬
barının sarsılmasına ve gelir kaybına sebep olmaktadır. Bugün şarap
sanayicilerinin düşük kaliteli mantara ödemek mecburiyetinde kaldık¬
ları para ile yüksek kaliteli mantar ithal etmek daima mümkündür.
ŞİŞE : Bugün memleketimizde şişe imal eden en büyük firma paşabahçe
şişe ve cam fabrikasıdır. Bu fabrikanın dışında 2-3 adet kü¬
çük kapasiteli şişe fabrikası mevcuttur. Paşabahçe fabrikası olsun di¬
ğer küçük firmalar olsun, piyasa ihtiyacını karşılayacak kapasiteleri
yoktur. Şişe kaliteleri Avrupa şişelerine mukayesede çok düşüktür. Ağız
kuturlarını muntazam ve standart yapamamaktadırlar. Ağızlarının
bozuk oluşu şişeyi açan bir şahsın zahmetine ve nefretine sebep olmak¬
tadır. Mantarlarda 3 cü kalite olunca mantar parçalanmakta şarabı
içecek şahsın daha başta zevkini kaçırmaktadır.
Şişe fiatları yüksek oluşu sebebi ile de birkaç firma hariç bütün
şarapçılar şişelerini depozite karşılığı geri almaktadırlar. Bu şekilde
geri alman toplama şişelerin iyi yıkanamamasmdan dolayı gerek şara¬
bın bünyesine gerekse insan sağlığına zararı vardır.
YIRTILABİLİR METAL KAPİŞON : Mantarın ve dolayısiyle şara¬
bın hava ile temasını kesen ve bu suretle muhafazada fayda sağlayan
238