DPT-2-1966-Icki-Sanayii-Ozel-Ihtisas-Komisyonu-Raporu

Hiristiyanlığm yayılmasından sonra ise İsa’nın kanının sembolü
olarak sayılması dolayisile şarap Hiristiyanlar arasında kutsal bir ma¬
hiyet almıştır. Kilisenin büyük nüfuz ve kudret kazanmasile manastır¬
ların bağcılık ve şarapçılığın gelişmesinde büyük hizmeti olmuştur.
Romalıların Anadoludaki hakimiyetleri sırasında Ankara’dan Roma
saraylarına şarap götürüldüğü rivayet edilmektedir. Bizans hakimiyeti
sırasında bağcılık ve şarapçılığın Anadoluda aynı önemi muhafaza et¬
miş olduğu görülmüştür.
Selçuklular ve OsmanlIlar zamanında Anadoluda bağcılık aynı
ölçülerle devam ederken, şarapçılık islâmiyetin tesirile yalnız Anadoudaki
Hiristiyan ve yahudi sakinerin (Reâya) iştigal ettiği bir saha ol¬
muştur.
Tanzimat devrinde liberal bir idarenin tatbik edildiği zamanda
Fransa’daki bağlarda flokseranm yaptığı tahribat neticesi şarap talep¬
leri artınca Anadoluda da şarap imalâtı gelişmiş ve fazlalaşmıştır. Me¬
selâ : 1903 yılında yalnız İzmir limanında 7.057,680 litre şarap ihraç
edildiği İzmir ticaret odası kayıtlarından öğrenilmiştir. 1904 yılında
memleketimizde 340 milyon litre şarap imâl edildiğini de (Babö u.Mach)
yazmıştır. Avrupa’da bağcılığın yeniden ihdasile gerek ihracat gerekse
istihsal gerilemiş ve bu hal birinci dünya savaşını takaddüm eden 1913
yılında 42 milyon litre imâlat ve 7,6 milyon litre de ihracat yapılmıştır.
Birinci dünya harbi ve bunu takip eden istiklâl savaşında şarap
istihsalimiz büsbütün düşmüş ve bilhassa istiklâl savaşı yıllarında tat¬
bik edilen (Men’i müskirat) kanunu dolayisile tamamen durmuştur.
Cumhuriyet idaresinin kurulmasından sonra ispirto ve ispirtolu
içkiler 1926 yılında yürürlüğe giren sayılı 790 sayılı kanunla Devlet in¬
hisarı altında alınmış fakat şarap inhisar dışı bırakılmıştır.
Bugün mer’i olan ve muhtelif tadiller görmüş bulunan 4250 sayılı
kanuna müsteniden de şarap inhisar dışı tutulmuş fakat kontrolü in¬
hisarlar idaresince yapılmaktadır. Böyle olmakla beraber Devlet bağ¬
cılığı korumak ve şarapçılığı geliştirmek gayesile yurdun muhtelif yer¬
lerinde şarap deneme evleri açmak ve fabrikalar kurmak suretile şa¬
rapçılığın bütün yurda yayılmamasına amil olmuştur. Bu suretle
memleketimizdeki şaraplık üzüm çeşitlerini tanımak ve bunlardan
yapılan şarapların kıymetini ölçmek mümkün olmuştur.
Şaraphane ve imalât tesislerde, şaraplık üzüm çeşitlerine dair en
elamanter bilgilerden mahrum yerlerde şarap imâl etmek istiyenlere
bu vasıtaların yardımile pratik bilgiler verilmiş ve mevsimlik kurslar
da tertiplenerek umum şarapçılığımıza faideli olunmuştur.
176