Antroposen

Bu yeni devrenin adı: “Antroposen”. Kavram, kimyager Paul Crutzen tarazndan ortaya adlmışdr ve temel
iddiası, insanların dünyayı böylesine dönüştürdüğü bu dünyada ardk “Holosen” devrede değil (son buz devrinin
sona ermesiyle başlayan dönem) “Antroposen”de bulunulduğudur. İnsanların jeolojik ölçekteki en büyük etkileri şu
şekilde sıralanabilir: fosil yakıt kullanımının ve ağaçların kontrolsüz kesiminin sonucu olarak atmosfer kompozisyonu
değişfrilmektedir, büyük nehirlere barajlar kurulmakta ya da yatakları değişfrilmektedir, toprak yüzeyin yarısı ila
üçte birinde dönüşüm gerçekleşmişfr, gübre fabrikaları ekosistemleri geride bırakan düzeyde nitrojen üretmektedir,
ulaşılabilir tatlı su kaynaklarının yarısından fazlası kullanılmaktadır. Son iki yüzyılda metan konsantrasyonu iki ka{an
fazla, karbondioksit konsantrasyonu ise yüzde kırk seviyelerinde ardş göstermişfr; Crutzen’e göre küresel iklimin
“İnsan kökenli bu emisyonlar nedeniyle önümüzdeki birkaç bin yıl boyunca doğal davranışından önemli ölçüde
uzaklaşması olasıdır.”. Antroposenin yeni bir devre (devre, devrin; devir de zamanın bir bölümüdür) olarak kabul
edilmesi yönünde çalışmalar var ve birçok bilim insanı da antroposenin, bir devrenin özelliklerini gösterdiği
konusunda hem fikir. Dünya, nedenleri ve zaman aralıkları birbirinden farklılık gösteren beş büyük yok oluşa sahne
olmuştur. İklim değişikliği, bu beş büyük yok oluşun en az ikisinde doğrudan etkili olmuştur. İnsanların silinemez
etkiler bırakdğı Antroposen devrede ise modern insanın faaliyetleri; hem çevreyi tehdit etmekte hem de küresel
ısınmaya sebebiyet vererek iklimi değişfrmektedir. Bu durum, aldncı bir yok oluş ihfmalini göz önüne gefrirken
insanın kendinin ve diğer canlıların sonunu hazırlayıp hazırlamadığı sorusunu da ciddi manâda ortaya koymaktadır.
Kaynakça
"Causes and Effects of Climate Change - the United Nations.
https://www.un.org/en/climatechange/science/causes-effects-climate-change. 16 Ekim 2022.
"Impacts of Climate Change | US EPA." 19 Ağustos. 2022,
https://www.epa.gov/climatechange-science/impacts-climate-change. Accessed 16 Ekim. 2022.
KOLBERT, Elizabeth, “Altıncı Yok Oluş”, Okuyan Us Yayınları, İstanbul, 2016
13