Kırsal Yerleşme Planlaması

SMP’nin elemanları/ unsurları planlama alanının planlama kademesindeki yerine ve büyüklüğüne göre
değişmese de, doğal olarak, içerikleri (kapsam, detay vd.), kullanılan teknikler, katılımcıların kompozisyonu
vb. değişecektir. Bu nedenle yukarıda SMP süreci ana hatlarıyla, plan kademesinden bağımsız ele alınarak
tanımlanmıştır.
Özellikle 1990 sonrası SP, SMP gibi “gelecek-yönlendirmeli” yaklaşımlara giderek daha çok ilgi duyulmuş,
kullanımı yaygınlaşmıştır. Bunun bir dizi nedeni vardır;
çeşitli ülkelerin/ bölgelerin/ yerellerin, kendi kurumsal ve metodolojik çerçeve ve yaklaşımları içinde
gelişmelerini ortak bir vizyon etrafında birleşerek yönlendirebilmesi;
geleceği yaratması ve değişimine rehberlik etmesi;
bürokratik ve rutin işlerde inisiyatif kullanılmasına olanak vermesi ve plan bütünlüğü içinde esnek
olması;
“çok kademeli” planlama ortamında alt kademe organların sesini güçlendirecek bir yönetişim ortamı
oluşturması;
katılım temelli olması nedeniyle toplumca sahiplenilmesi;
proje verimliliğini arttırması bunlardan bazılarıdır.
Türkiye’de de stratejik planlamanın tarihi eski dahi olsa, kurumsal stratejik plan üretimi, özellikle kamu
kurum ve kuruluşları için oldukça yenidir. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planında (2001-2005) hedef
gösterilmiş, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu (R.G. 24/12/2003: 25326) ile de tüm kamu
kurum ve kuruluşlarına stratejik plan yapma zorunluluğu getirilmiştir (madde 3/n). Aynı yıl Devlet Planlama
Teşkilatınca “Kamu Kuruluşları İçin Stratejik Planlama Kılavuzu” hazırlanmış, izleyen yıllarda da bir
yönetmelik 12 yayımlanmıştır. Ulusal politika belgelerinin oluşturulmasında da stratejik planlama
yaklaşımının benimsendiği görülmektedir.
Yine 8. Beş Yıllık Kalkınma Planında, bölgesel kalkınma stratejisinin bir aracı olarak ifadesini bulan, İl
Gelişme Planı 13 (İGP) da stratejik planlama yaklaşımı ile ele alınan mekânsal plandır. Buna ilişkin kılavuz
BİB-TAU’ca (2008) yayımlanmıştır.
12
Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (R.G: 26.05.2006/ 26179).
13
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu (R.G: 04.03.2005/ 25745) ile yasal dayanak kazanmıştır.
51