Kırsal Yerleşme Planlaması

Tablo 2.5. Strateji inşa matrisi formatı
Olumluluklar- Aktif olmayan (OA)
OA1 ….
OA2 ….
…..
Olumluluklar- Mevcut/
aktif (O)
O1 ….
O2 ….
. …..
On ….
Olumsuzluklar- İçsel
(Oİ)
Oİ1 ….
Oİ2 ….
. …..
Oİn ….
OAn …..
O-OA Stratejileri (Eylem stratejileri)
OA’lardan yararlanılarak planlama alanının
olumluluklarını arttırmaya/ güçlendirmeye yönelik
girişim, atak ağırlıklı stratejiler
Oİ-OA Stratejileri (Değişim stratejileri)
OA’lardan yararlanılarak planlama alanının içsel
olumsuzluklarının üstesinden gelmeye, güçlenmeye,
değişime yönelik stratejiler
Kaynak: Tarakçı’dan (2010: 55-62) ve SWOT matrisinden yararlanılarak düzenlenmiştir.
Olumsuzluklar- Dışsal (OD)
OD1 ….
OD2 ….
. …..
ODn ….
O-OD Stratejileri (Statükoyu koruma
stratejileri)
O’lardan yararlanılarak OD’lerin planlama
alanına etkisini en aza indirmeye yönelik
stratejiler
Oİ-OD Stratejileri (Savunma/ varlığını
koruma stratejileri)
Üçüncü aşamada, strateji üretmek için iki temel yaklaşım izlenebilir: Negatif ve pozitif yaklaşımlar (KUTU
2.15). Hangi yaklaşım benimsenirse benimsensin strateji oluşturma çalışması, SMPB’nin teknik desteğinde,
MPK’ca gerçekleştirilir. Bu çalışmalarda Tablo 2.5 katılımcılar için önemli bir yönlendirici, başlama
noktasıdır. Ayrıca hem üst plan kademeleri stratejilerinin hem de işlevsel açıdan ilişkili olunan diğer
yerleşmelerin stratejilerinin dikkate alınması planlamanın “düşeyde ve yatayda bütünleşiklik” esası
gereğidir. Çatışan ya da, planlama alanına olumsuz etkileri olabileceklere karşı strateji geliştirmek ya da
varsa örtüşen stratejilerde işbirlikleri yapabilmek açısından önemlidir.
Dördüncü aşamada belirlenen stratejiler, vizyon hedefleri ve varlıklarla ilişkileri de dikkate alınarak önem
ve öncelik sırasına konarak, başta planlama alanının geleceği için kilit önemdeki (geniş etkili, sinerji
yaratabilecek, tercihen öz kaynak ağırlıklı) stratejiler olmak üzere sıralanır. Tüm paydaşlara çeşitli iletişimsel
araçlar kullanılarak duyurulur, görüşleri alınır.
KUTU 2.15. Strateji üretmede izlenecek yaklaşımlar
1. Negatif yaklaşım: Öncelikle sorun çözmeye odaklanılır.
Çözülmek istenen sorunlar nelerdir? Kimler
etkilenmektedir? Neler başarılmak isteniyor? Nelerin
engellenmesi gerekiyor? gibi soruların yanıtı aranır.
Sorunlar, “Sorun Ağacı” gibi teknikler (EK 2.3 ya da
Bölüm 4.3) kullanılarak doğru ve net olarak
tanımlanmalıdır (aksi durum sorunun çözüm sürecinde
yanlış yere odaklanılmasına, sürekli sapmalar yaşanmasına,
dolayısıyla başarısızlığa yol açacaktır ). Paydaşların görüş
birliği önemlidir.
2. Pozitif yaklaşım: Öncelikle nelerin kazanılabileceğine
odaklanılır. Varlık eksenlidir. Varlıklar değer, daha etkin
değerlendirme, gelecekte sunabileceği fırsatlar vb. açılarda
çok yönlü sorgulanır. Sağlanabilecek yeni olumluluklar
nelerdir? İyi giden, daha da geliştirilmek istenilen durumlar/
varlıklar nelerdir? Başarılmak istenen nedir? Vizyonla
ilişkisi nedir? Kimler etkilenecektir? gibi sorulara yanıt
aranır (Aydemir vd., 2015: 82).
42